W Polsce drążonych jest obecnie kilka tuneli drogowych i kolejowych, a jeden z tuneli jest poszerzany. Choć nie ma diametralnej różnicy w technologii, to jedne z inwestycji znajdują się pod nadzorem górniczym, a inne prowadzone są bez tego nadzoru.
- Pod nadzorem okręgowych urzędów górniczych znajdują się tunel drogowy Węgierska Górka - Milówka, w ciągu drogi ekspresowej S1 oraz tunel drogowy Babica, w ciągu drogi ekspresowej S19. Nadzór nad drążeniem tuneli rozpoczął się z chwilą zatwierdzenia planu ruchu zakładu przez właściwego miejscowo dyrektora okręgowego urzędu górniczego. W przypadku tunelu w Węgierskiej Górce, dyrektor OUG w Krakowie zatwierdził plan ruchu zakładu we wrześniu 2020 r., a dla tunelu w Babicy, dyrektor OUG w Krośnie zatwierdził plan ruchu zakładu w czerwcu 2023 r. - informuje Anna Swiniarska-Tadla, rzecznik prasowy prezesa Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach.
Wcześniej nadzór górniczy obejmował kilka innych inwestycji tunelowych. W ostatnich kilku latach zakończono drążenie następujących tuneli pod nadzorem OUG. Były to tunel drogowy im. Marii i Lecha Kaczyńskich pod górą Luboń Mały (869 m n.p.m.) w ciągu drogi ekspresowej S7, tunel drogowy TS-26 (Sady Górne - Nowe Bogaczowice) w Górach Wałbrzyskich w ciągu drogi ekspresowej S3, a także tunele szlakowe II linii metra w Warszawie. Nadzór okręgowych urzędów górniczych ustał tam z powodu zakończenia robót i przekazania obiektów cywilnym organom nadzoru budowlanego.
W odróżnieniu od Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, PKP Polskie Linie Kolejowe nie korzystają z nadzoru inspektorów okręgowych urzędów górniczych przy realizacji własnych inwestycji tunelowych w województwie łódzkim oraz dolnośląskim.
W Łodzi budowane jest nowe podziemne połączenie kolejowe od stacji Łódź Fabryczna do stacji Łódź Kaliska oraz Łódź Żabieniec. Łącznie wybudowanych zostanie 5 tuneli. Będzie w nich około 17 kilometrów torów. Podziemne trasy drążą dwie maszyny TBM. Dlaczego w tym przypadku nie ma nadzoru górniczego?
- Budowa podziemnego połączenia kolejowego w Łodzi jest realizowana pod nadzorem wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego, zgodnie z przepisami Prawa budowlanego. Wykonawca stosuje metodę tarczową (TBM) oraz metody odkrywkowe. Nie wykorzystuje górniczych metod budowy tunelu, o których mówi Prawo geologiczne i górnicze. W związku z tym nie wymaga nadzoru Wyższego Urzędu Górniczego - uzasadnia Rafał Wilgusiak z zespołu prasowego PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Łączna długość tuneli w Łodzi wyniesie około 7,5 km. Zasadniczą częścią ma być dwutorowy tunel o długości około 3 km od stacji Łódź Fabryczna, przez przystanki Łódź Śródmieście i Łódź Polesie do rejonu ul. Odolanowskiej oraz cztery tunele jednotorowe o łącznej długości około 4,5 km, od komory rozjazdowej przy ul. Włókniarzy do linii kolejowej nr 15 - w kierunku Łódź Żabieniec i Łódź Kaliska.
Drążenie tuneli w Łodzi w ramach budowy podziemnego połączenia kolejowego Łódź Fabryczna – Łódź Kaliska/Łódź Żabieniec rozpoczęło się w maju 2021 r. Prace budowlane PKP PLK planuje zakończyć w 2024 r. Kolejny rok potrwa wyposażanie tuneli w konieczne systemy oraz testy wszystkich urządzeń i uzyskanie niezbędnych pozwoleń administracyjnych. Zgodnie z przewidywaniami inwestora, łódzki zespół tuneli miałby zostać oddany do użytku w 2025 r. Prace związane z podłączaniem tuneli do stacji Łódź Fabryczna nie spowodują wstrzymania ruchu pociągów. Stacja Łódź Fabryczna będzie cały czas czynna. Mogą wystąpić jedynie zamknięcia poszczególnych torów stacyjnych.
W Sudetach PKP PLK prowadzi natomiast poszerzanie tunelu we wsi Bobrów w gminie Mysłakowice. Znajduje się on na linii kolejowej nr 274 Wrocław - Lubań - Zgorzelec. Tam prace są na finiszu i mają się zakończyć przed końcem września. Co ciekawe, zastosowano technologię umożliwiającą jednoczesny przejazd pociągów po jednym torze podczas prowadzonych prac.
- W listopadzie konieczne będą planowane na kilka tygodni zmiany w organizacji ruchu dla demontażu maszyny drążącej i zabudowy toru technologicznego. Informacje będą przekazywane podróżnym z wyprzedzeniem. W trakcie prac wydobyte zostanie około 18 tys. kubików urobku, czyli około 40 tys. t. Materiał, na podstawie umowy, odbiera od wykonawcy lokalna firma - informuje Rafał Wilgusiak z PKP PLK.
PKP PLK ma zamiar w kolejnych latać podjąć dalsze inwestycje tunelowe. Przebudowane mają być tunele na Górnym Śląsku i Mazowszu. Tunel średnicowy w Warszawie między przystankami Warszawa Ochota i Warszawa Powiśle ma przejść modernizację. Będzie ona prowadzona w ramach przebudowy linii średnicowej w stolicy. Zakres obejmie przebudowę istniejącej konstrukcji tunelu. Planuje się poszerzenie obiektu i przebudowę geometrii torów. Przystanek Warszawa Śródmieście zamieni się w stację. Zakłada się budowę nowego przystanku podziemnego w rejonie ronda de Gaulle’a.
Następny w kolejce jest tunel w Bielsku-Białej na linii 139 Katowice – Zwardoń. Obiekt znajduje się na linii kolejowej, dla której przygotowywane jest studium wykonalności w ramach zadania „Prace na linii kolejowej nr 139 na odcinku Czechowice-Dziedzice – Bielsko-Biała - Żywiec - granica państwa”. Prace studialne zakończą się w 2023 r. Kolejnym etapem będzie przygotowanie dokumentacji projektowej oraz realizacja robót budowlanych.
Ekipy remontowe zajmą też tunel w Rydułtowach na linii 140 Katowice Ligota – Nędza. Planowany remont tunelu w Rydułtowach jest częścią zadania „Prace na linii kolejowej 140 ”. Zadanie zostało zaplanowane do realizacji w ramach Krajowego Programu Odbudowy do 2026 r.
Mają też powstać nowe tunele kolejowe na trasie planowanej budowy połączenia kolejowego Kraków – Myślenice. Projekt ujęto w programie Kolej Plus. Zgodnie z wstępnym studium planistyczno-prognostycznym planowana jest budowa 2 tuneli. Na obecnym etapie nie wiadomo, czy prace te odbędą się pod nadzorem OUG.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.