Lit to miękki, srebrzystobiały metal alkaliczny, występujący naturalnie na całym świecie. Metal ma wiele zastosowań. Według US Geological Survey 80 proc. litu produkowanego na całym świecie zużywa się do produkcji akumulatorów, a pozostałą część wykorzystuje się w ceramice i szkle, smarach, medycynie i innych produktach.
Według tej samej instytucji na całym świecie znajduje się 98 milionów ton zasobów litu, z czego największa część (53 proc.) znajduje się w trzech krajach Ameryki Południowej, ogólnie określanych jako „trójkąt litowy” – Boliwia, Chile i Argentyna. Kraje europejskie posiadają prawie 7,4 miliona ton tych zasobów, podczas gdy w Afryce znajduje się prawie 5 milionów ton zasobów litu.
Tak duże zasoby litu w Ameryce Południowej przyciągają kapitały największych koncernów samochodowych na naszym globie. Ich rywalizacja o zasoby tego kontynentu jest bezwzględna, gdyż kto ją wygra - zgarnie miliardy, a być może nawet biliony dolarów, w okresie kiedy będą mogły po naszych szosach jeździć tylko samochody elektryczne.
Pierwiastek lit jest hitem dla fanów zielonej energetyki, który poprzez wyeliminowanie samochodów spalinowych ma „uratować planetę”. W jaki sposób jest ona ratowana prezentuje to obszerny reportaż brytyjskiej stacji radiowo telewizyjnej BBC (The indigenous groups fighting against the quest for 'white gold' – 27 sierpnia 2023). We wspomnianym „trójkącie litowym” żyją Indianie, którzy protestują przeciwko tym inwestycjom. Przede wszystkim dlatego, że są oni rolnikami i hodowcami bydła, co od stuleci, jest ich podstawowym źródłem utrzymania.
W samej tylko północnej Argentynie istnieje 38 projektów wydobycia litu, z których trzy są już uruchomione. Duża jego część na tym obszarze znajduje się pod solniskami w postaci solanki litowej. Aby dotrzeć do podziemnych złóż, firmy muszą najpierw wykonać odwierty. Solanka jest następnie pompowana na powierzchnię do sztucznych stawów, gdzie następuje jej odparowanie, zanim lit zostanie wyekstrahowany w szeregu procesów chemicznych.
Ekstrakcja litu wymaga ogromnych ilości wody – około dwóch mln litrów na tonę. Ponieważ słone jeziora, z których pozyskiwany jest ten pierwiastek, są położone na wysokości kilku tysięcy metrów, ubytek wód podziemnych dla Indian może okazać się katastrofalny. Dlatego protestują. Do ich usunięcia wysłano policję, ale Indianie twierdzą, że dzięki temu są jeszcze bardziej zjednoczeni i zdeterminowani.
- Nie ruszamy się. Ziemia jest nasza, lit należy do nas - podkreślali.
Sytuację ponad 400 rdzennych grup zamieszkujących te góry komplikuje fakt, że wielu z nich nie ma tytułu prawnego do ziemi, na której żyli od stuleci – na długo przed przybyciem hiszpańskich konkwistadorów w XVI wieku. Indianie ci nie mają żadnych dokumentów własności, bo po prostu nie były one im do niczego dotąd potrzebne. Teraz okazuje się, że nie są oni właścicielami ziemi, na której mieszkają i zgodnie z obowiązującym prawem mogą być z niej usunięci. Indian nie przekonuje argument o nowych miejscach pracy i cywilizacyjnym rozwoju regionu, gdyż oni chcą nadal uprawiać swoją ziemię i żyć tak, jak ich przodkowie. Ziemię zaś uważają za świętą, która ich karmi i żywi. Tak dotąd było i chcą, aby tak zostało.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
