Lokomotywy napędzane węglem nadal są w Polsce wykorzystywane do przewozów kolejowych. Urząd Transportu Kolejowego udostępnił dane odnośnie do wykorzystania parowozów w Polsce za miniony rok.
- W 2022 r. lokomotywy parowe normalnotorowe były wykorzystywane przez dwóch przewoźników: Koleje Wielkopolskie oraz Parowozownia Wolsztyn. Lokomotywy parowe wąskotorowe były natomiast wykorzystywane przez 11 podmiotów. To Wyrzyska Kolej Powiatowa, Górnośląskie Koleje Wąskotorowe, Bieszczadzka Kolejka Leśna (2 pojazdy), Ełcka Kolej Wąskotorowa, Koszalińska Kolej Wąskotorowa, Krośnicka Kolej Wąskotorowa, Kolejka Parkowa Maltanka (MPK Poznań), Kolejka Wąskotorowa w Rudach Raciborskich, Stacja Muzeum, Średzka Kolej Wąskotorowa (2 pojazdy) oraz Żnińska Kolej Powiatowa - wylicza Tomasz Frankowski, naczelnik Wydziału Komunikacji Społecznej w biurze prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w Warszawie.
Parowozu normalnotorowego prowadzącego pociąg towarowy nie było na polskich torach od lat. Lokomotywy parowe były wykorzystywane w regularnym ruchu towarowym jeszcze w latach 90. XX w., głównie na sieci kolei piaskowych. Ostatni taki przejazd jak dotąd miał miejsce 4 października 2018 r., gdy zorganizowano przejazd specjalny na sieci kolei piaskowej należącej do zarządcy infrastruktury kolejowej Infra Silesia, z lokomotywą parową Ty42-24 oraz załadowanymi wagonami towarowymi. Pociąg ten w rozumieniu technicznym był więc pociągiem towarowym. Kilka miesięcy po zrealizowanym przejeździe zakończono eksploatację infrastruktury w tym obszarze.
Lokomotywy parowe były więc w 2022 r. wykorzystywane wyłącznie w ruchu pasażerskim. Koleje wąskotorowe w 2022 r. dysponowały 13 sprawnymi lokomotywami parowymi. Łącznie w dyspozycji normalnotorowych licencjonowanych przewoźników pasażerskich znajdowało się 19 parowozów. Lokomotywy te znajdują się w dyspozycji PKP Cargo oraz Parowozowni Wolsztyn, lecz w większości są one niesprawne. Jedyna czynna lokomotywa parowa o oznaczeniu TKh 05353 należy do DB Cargo Polska SA, która została przekazana pod opiekę przedstawicielom Klubu Sympatyków Kolei we Wrocławiu. Lokomotywę przywrócono do eksploatacji pod koniec 2022 r., a koszty jej naprawy pokrył właściciel parowozu.
- W przypadku pojazdów eksploatowanych na sieci normalnotorowej, w całym 2021 r. przewoźnicy kolejowi dysponowali jedną sprawną lokomotywą parową (Pt47-65), przy czym należy mieć na uwadze, że w ciągu 2021 r. do naprawy przekazano lokomotywę Ol49-59, która wykonywała regularne przejazdy do maja 2021 r. - dodaje Tomasz Frankowski.
W roku 2022 r. zanotowano trzy zdarzenia z udziałem lokomotyw parowych na przejazdach kolejowych. Zaklasyfikowano je jako wypadki kategorii B21 „Najechanie pojazdu kolejowego na pojazd drogowy (inną maszynę drogową, maszynę rolniczą) lub odwrotnie na przejeździe kolejowo-drogowym niewyposażonym w system przejazdowy (kat. D)”. Wszystkie te zdarzenia wydarzyły się latem. I tak 10 lipca 2022 r. na linii nr 104 Chabówka - Nowy Sącz na przejeździe kolejowym w kilometrze 19,501 uległ wypadkowi parowóz należący do PKP Cargo SA. Miesiąc później, 11 sierpnia 2022 r. wydarzyła się kolizja na linii nr 1056 Koszalin Wąskotorowy - Rosnowo, na przejeździ kolejowym w kilometrze 18,325. Trzecie zdarzenia miało miejsce 26 sierpnia 2022 r. na tej samej linii, ale na innym przejeździe, usytuowanym w kilometrze 0,771. Użytkownikiem parowozu uczestniczącego w kolizji było Towarzystwo Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej.
Jest pewna szansa, że zapotrzebowanie na węgiel do parowozów będzie występować w kolejnych latach, a nawet na to, że sprawnych parowozów będzie przybywać. Przykładowo Stowarzyszenie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych w Bytomiu zamierza przywrócić do eksploatacji parowóz Tw-47.
- Optymistycznie byłoby to możliwe za dwa lata. Tw-47 wpisany został w tym roku do rejestru zabytków ruchomych województwa śląskiego. To jest ostatni dzwonek, żeby go uruchomić. Złożyliśmy wniosek do budżetu obywatelskiego Bytomia. Dwa miliony złotych powinny starczyć, żeby go zabezpieczyć przed dalszą dekapitalizacją - mówi Paweł Niemczuk ze Stowarzyszenia Górnośląskich Kolei Wąskotorowych
Użytkowane w Polsce parowozy to pojazdy wyprodukowane wiele lat temu. Jedyny obecnie czynny parowóz normalnotorowy został wyprodukowany w Fabryce Lokomotyw im. Feliksa Dzierżyńskiego w Chrzanowie, czyli w późniejszym Fabloku Chrzanów, w 1953 r. Najstarszy czynny parowóz wąskotorowy to Px29 – 1704 wyprodukowany w 1929 r. przez Warszawską Spółkę Akcyjną Budowy Parowozów. Znajduje się on w dyspozycji Stacji Muzeum w Sochaczewie. Najmłodszy czynny parowóz wąskotorowych to Kp4 – 3772 wyprodukowany w Fabryce Lokomotyw w Chrzanowie w 1957 ru.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
