Mieszkańcy powiatu chrzanowskiego alarmują, że wstrząsy spowodowane działalnością należącej do spółki Tauron Wydobycie kopalni Janina niszczą ich domy. Górnicy boją się, że protesty przyczynią się do zamknięcia kopalni.
Okoliczni mieszkańcy już od dłuższego czasu skarżą się na wstrząsy, które są konsekwencją działalności kopalni Janina. Jak wskazują, zjawisko nasiliło się w ostatnich latach. Oskarżają kopalnię o bezczynność w tej sprawie.
W proteście, w poniedziałek 8 maja, przed wjazdem do kopalni zorganizowali protest. Jak wskazywali, nie są przeciwko pracy kopalni, ale przeciwko wstrząsom. Na transparentach można było m.in. przeczytać: „Nie niszczcie mi domu”, „Kopalnia – tak, wstrząsy – nie”.
Wśród postulatów mieszkańcy wymieniają m.in.: zaprzestanie wstrząsów, wzmożenie kontroli gazociągów i wodociągów, przyspieszenie procedur odszkodowawczych oraz objęcie całego powiatu chrzanowskiego strefą wpływu szkód górniczych.
Kilkadziesiąt metrów dalej kontrmanifestację zorganizowali górnicy, którzy trzymali baner z napisem „Ręce precz od naszej kopalni”.
Apel związkowców
Już wcześniej związkowcy z należącej do spółki Tauron Wydobycie kopalni Janina zwrócili się w liście do mieszkańców.
„(…) zwracamy się do Państwa z gorącym apelem o zaprzestanie akcji, które mogą doprowadzić do ograniczenia wydobycia, bądź – w konsekwencji – do zamknięcia ZG Janina” – napisali w liście do mieszkańców powiatu chrzanowskiego przedstawiciele związków zawodowych.
„Zdajemy sobie sprawę, że wstrząsy są uciążliwe i wywołują dyskomfort u Mieszkańców miejscowości najbardziej narażonych na ich występowanie – zwłaszcza że większość z nas, Pracowników ZG Janina, to właśnie Mieszkańcy tych miejscowości i mamy te same, co Państwo niebędący pracownikami kopalni, doświadczenia. Jednak patrzymy na tę kwestię jako na niezamierzone i przejściowe niedogodności, które jesteśmy skłonni zaakceptować, aby nie doprowadzić do jeszcze gorszej sytuacji, jaką byłoby ewentualne ograniczenie wydobycia, czy zamknięcie naszego Zakładu, i to nie tylko dla nas jako pracowników kopalni, ale także dla pozostałych Mieszkańców Powiatu, którzy w ten czy inny sposób związani są z funkcjonowaniem ZG Janina. Skutki społeczne takiego działania wydają się być łatwe do przewidzenia, a ogromny wzrost bezrobocia i zachwianie równowagi gospodarczej w powiecie to najistotniejsze, ale nie jedyne z możliwych konsekwencji. Państwo macie obawy związane ze wstrząsami, wywołującymi lęk o mienie i zdrowie, my jako Pracownicy przeżywamy lęk i obawy o nasze miejsca pracy, które możemy stracić za sprawą Państwa petycji” – napisano w liście związkowców.
Aktywna profilaktyka
Jak do całej sprawy odnoszą się władze spółki i kopalni? Marcin Maślak, rzecznik Taurona Wydobycie, poinformował, że w ramach działań mających ograniczyć wstrząsy spółka i kopalnia prognozują występowanie wstrząsów i na tej podstawie planują działania zapobiegawcze, prowadzą aktywną profilaktykę przeciwwstrząsową oraz dostosowują intensywność eksploatacji do wytycznych organów kontrolnych (Wyższy Urząd Górniczy).
Jeśli chodzi o pomiary drgań gruntu, to ZG Janina dysponuje łącznie 8 urządzeniami rejestrującymi aktywność górotworu. Ich rozmieszczenie wynika z Kompleksowego Projektu Eksploatacji Pokładów Zagrożonych Tąpaniami – jako obowiązującego dokumentu zatwierdzonego przez organ nadzoru, tj. WUG. Są one rozmieszczone odpowiednio w miejscowościach: Żarki, Libiąż (2 szt.), Zagórze, Chrzanów, Babice, Mętków, Gromiec – rejestrują przyspieszenia drgań gruntu. Oprócz tego Główny Instytut Górnictwa obsługuje swoje urządzenie rejestrujące umieszczone w Żarkach oraz w Chrzanowie w ramach Górnośląskiej Regionalnej Sieci Sejsmologicznej.
Odprężanie górotworu
Jak argumentuje rzecznik, wstrząsy generowane przez kopalnię Janina mają niskie wartości przyspieszeń i nie powodują ryzyka dla sieci gazowych, wodnych oraz konstrukcji budynków.
– ZG Janina prowadzi zintensyfikowaną aktywną profilaktykę przeciwtąpaniową. Od jesieni ub.r. wykonaliśmy dużą liczbę otworów strzelniczych o łącznej długości ponad 5 km. Użyto łącznie ponad 5,5 t materiału wybuchowego, którym regularnie odprężany jest górotwór. Profilaktyka stosowana jest stale. Siłę i częstotliwość strzelania w celu odprężenia górotworu dostosowujemy do bieżących potrzeb na podstawie badań – wskazuje Maślak.
A jak wygląda dialog społeczny? Rzecznik spółki przypomina, że w ramach współpracy kopalni oraz samorządu terytorialnego funkcjonuje Zespół Porozumiewawczy dla okresowej oceny wpływów eksploatacji górniczej ZG Janina w Libiążu, któremu przewodniczy dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach. 20 kwietnia miało miejsce szóste już posiedzenie tego zespołu. Poza przedstawicielami Taurona Wydobycie obecni byli eksperci: dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach, zastępca dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach, nadinspektor Okręgowego Urzędu Górniczego, dyrektor Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach. Formuła posiedzeń zespołu nie zakłada obecności osób poza wyznaczonymi przez władze samorządu. W to miejsce organizowane są regularne spotkania informacyjne z mieszkańcami powiatu (do tej pory odbyły się trzy takie spotkania).
Znalezienie rozwiązania
– Prowadzimy stały dialog z mieszkańcami gmin narażonych na skutki wydobycia. Wspólnie z samorządami szukamy sposobu, żeby pogodzić interes kopalni, mieszkańców przy jednoczesnym zachowaniu równowagi gospodarki w wymiarze lokalnym i szerzej – w otoczeniu biznesowym naszego zakładu. Szanujemy prawo mieszkańców Zagórza do aktywnego protestu i liczymy na szybkie znalezienie rozwiązania, które będzie wszystkich satysfakcjonowało. Poza inicjatywą mieszkańców Zagórza działające na ZG Janina związki zawodowe zareagowały pismem, w którym wyrażają troskę o dobro zakładu. Uważamy, że jest potencjał na konsensus i we wspólnym interesie nas wszystkich leży utrzymanie dobrej relacji. Załoga naszego zakładu w ponad trzech czwartych składa się z mieszkańców powiatu chrzanowskiego. Myślę, że zrozumienie problemu wśród zainteresowanych jest na tyle duże, że uda nam się uniknąć zbędnego konfliktu – mówi Maślak.
Jak dodaje, ZG Janina to największy pracodawca w powiecie chrzanowskim. Zatrudnia 2,1 tys. osób, a kolejne 6 tys. osób ma pracę dzięki funkcjonowaniu kopalni.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
