Kiedyś jeździli nimi górnicy na szychtę, teraz podróżują nimi osoby zwiedzające kopalnię. Takimi samymi kopalnianymi wagonikami od dwudziestu lat przewożeni są turyści w podziemiach noworudzkiej kopalni. Z okazji przypadającego pod koniec kwietnia jubileuszu nie będzie jednak okolicznościowych obchodów. Dawna Kopalnia w Nowej Rudzie nie przewiduje świętowania okrągłej rocznicy funkcjonowania kopalnianej kolejki.
- Nie planujemy uroczystości związanej z uruchomieniem kolejki w naszej atrakcji - informuje Paweł Raróg z Dawnej Kopalni w Nowej Rudzie.
Dawna Kopalnia to podziemna trasa turystyczna obejmująca sztolnię Lech i przyległy do niej zachowany zespół wyrobisk Pola Piast KWK Nowa Ruda, służących niegdyś do nauki zawodu górniczego. Pierwsi zwiedzający obejrzeli te podziemia w lutym 1996 r. Kilka lat później pojawił się pomysł uruchomiania w podziemiach przejazdów górniczymi wagonikami.
Przejazdy uruchomiono w sztolni Lech. Inauguracja nastąpiła w sobotę 26 kwietnia 2003 r. w samo południe. Towarzyszył temu festyn, występ orkiestry górniczej, a także występ zespołu pieśni i tańca Nowa Ruda. Od samego początku przejazd kolejką był wliczony w cenę biletu i stanowił ostatni etap zwiedzania podziemi kopalni.
Uruchomienie podziemnych przejazdów kopalnianą kolejką wzbudziło spore zainteresowanie. Jako pierwszą w Polsce, a czwartą w Europie, jeżdżącą podziemną kolejkę anonsował ją wówczas Kurier Przygraniczny w numerze z 1 maja 2003 r. „Oryginalna ciuchcia na razie pokonuje 200 m i jest końcową atrakcją szlaku zwiedzanego przez turystów, który docelowo jednak ma być o wiele dłuższy. Pociąg przewozić ich będzie w coraz to nowsze korytarze liczącej w ogóle 700 m długości trasy do zwiedzania” - pisał tygodnik Euroregio Glacensis kilka dni po starcie kolejki. Nic z tych dziennikarskich zapowiedzi się nie sprawdziło, kolejka jeździ nadal na takim samym dystansie, pokonując około 180 m. Rozstaw szyn wynosi 430 mm, a lokomotywa ciągnie trzy wagoniki.
Uruchomienie kolejki przełożyło się na większe zainteresowanie kopalnią w Nowej Rudzie. O ile w 2002 r. zwiedziło ją 16 tys. osób, to w 2006 r. liczba ta wzrosła do 40 tys., a w 2007 r. do 51 tys. W 2022 r. noworudzką kopalnię odwiedziło około 35 tys. osób, czyli nadal więcej niż przed uruchomieniem kolejki.
Początkowo kopalnia reklamowała się, że posiada jedyną w Polsce kolej podziemną. Wkrótce jednak tego rodzaju przejazdy turystyczne zaczęto uruchamiać w innych trasach podziemnych, np. we wrześniu 2004 r. w Skansenie Górniczym Królowa Luiza w Zabrzu czy w marcu 2008 r. w kopalni w Złotym Stoku. Wobec tego, że noworudzki slogan przestał być aktualny, zmieniono go, akcentując, że to tutaj uruchomiono pierwszą podziemną kolejkę dla turystów.
W kwietniu 2020 r. noworudzka lokomotywa przeszła remont. Przeprowadziły ją dwie wrocławskie firmy. Od 9 maja 2020 r. wróciła więc do służby i od tego czasu nadal przewozi turystów w kopalni.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.