Jak się fedruje w prywatnej kopalni?

- W bieżącym roku planujemy wydobyć ok. 180 tys. ton węgla, a posiadane zasoby powinny wystarczyć do końca obowiązującej koncesji, która jest ważna do 2043 roku – mówi w rozmowie z portalem netTG.pl Gospodarka i Ludzie MARIUSZ ORNAT, właściciel i prezes Zakładu Górniczego EKO-PLUS, dawnej KWK Powstańców Śląskich w Bytomiu.

Przed dwom laty kupił pan większość udziałów w PG EKO PLUS. To była dobra decyzja?
Patrząc z dzisiejszej perspektywy inwestycję można ocenić pozytywnie. Transakcja zakupu, co do jej wielkości nie była tak istotna w stosunku do skali przedsięwzięcia ze względów na fakt, że wraz z przejęciem kontroli nad spółką, przejąłem jej wielomilionowe długi i to było i jest prawdziwym wyzwaniem. Ta pozytywna ocena nie wzięła się z niczego.

Wykonaliśmy, moim zdaniem, prawie wszystko co można było zrobić po stronie racjonalizacji kosztów produkcji i w ogóle ograniczenia innych kosztów przy jednoczesnych zmianach związanych z organizacją i dyscypliną pracy oraz zasadami wynagradzania, co podniosło wydajność pracy i efektywność produkcji. Dało to efekty nawet w okresie, gdy ceny węgla pozostawały na bardzo niskim poziomie.

Jak wzrost cen węgla wpłynął na sytuację ekonomiczną?
Wzrost cen węgla pozwolił na poprawę sytuacji ekonomicznej firmy, otworzył bardziej jasne perspektywy na przyszłość i pozwolił na podjęcie działań o charakterze inwestycyjnym i modernizacyjnych stanowiących swego rodzaju zabezpieczenie na przyszłość. Wiem, jak wszyscy ludzie z tej branży, że jest swego rodzaju sinusoida i po latach chudych przychodzą lepsze i ten cykl się powtarza. Dotyczy to prawie wszystkich kopalin jakie człowiek pozyskuje ze swojej matki ziemi.

ZG EKO-PLUS, oprócz PG Silesia w Czechowicach Dziedzicach i ZG Siltech, to jedyna prywatna kopalnia w Polsce. Czy powinni być ich więcej?
Pierwszą prywatną kopalnią po 1989 roku był Zakład Górniczy „Siltech” w Zabrzu, który do dziś istnieje. Zresztą Pan Jan Chojnacki - założyciel i prezes, osoba doskonale znana w branży, jest osobą, z którą zawsze chętnie wymieniam poglądy i szanuję jego doświadczenie.

Myślę, że w obecnej sytuacji, gdy nie wiadomo na jak długo Rosja powinna być izolowana przez świat jako dostawca surowców i wobec takiego, a nie innego zawansowania transformacji w odnawialne źródła energii, węgiel jest drogą na przetrwanie okresu przejściowego tej transformacji. Ponadto ostatnie wydarzenia wskazują, na konieczność zapewnienia sobie możliwości pozyskiwania surowców z różnych kierunków niezależnie od cen. Uważam, że przedsiębiorcy prywatni byliby w stanie szybciej uruchomić pewne moce wydobywcze węgla kamiennego niż spółki skarbu państwa. To czy prywatnych kopalń będzie więcej, zależy przede wszystkim od regulatora, którym jest nasze państwo.

Ma pan za sobą wieloletnią pracę w górnictwie. Czy prywatne kopalnie są lepiej zarządzane?
Należy podkreślić, że działania w naszej firmie są prowadzone bez zbędnych procedur, co nie znaczy, że wszystkie decyzje są podejmowane jednoosobowo. Przyspiesza to powstanie efektów podejmowanych działań i uważam że generuje większe zaangażowanie. Kadra niewielkiej prywatnej firmy lepiej rozumie konieczność działania zgodnie z wymaganiami ekonomii, bardziej utożsamia się z firmą i rozumie, że praca zespołowa daje lepsze efekty.

Jest pan zaskoczony obecnym popytem na węgiel kamienny w Polsce?
Wspomniałem, że istnieje zmienność koniunktury w górnictwie, natomiast przyznaję, że nie spodziewałem się takiego popytu na węgiel i szybkiego wzrostu cen.

Czy w świetle rosnącego popytu na węgiel, jego braku na rynku, embargo na import z Rosji i rosnących cenach, nie powinniśmy wrócić do tych pokładów węgla, których wydobycie zostało zaniechane?
Odpowiedź na to pytanie jest zasadzie zawarta we wcześniejszej mojej wypowiedzi. Uważam, że węgiel stwarza możliwość przetrwania transformacji energetycznej, która jest nieuchronna. Niestety ten czas może ulec wydłużeniu na skutek wywołanej przez Putina wojny. Pomimo, podjęcia wszelkich działań, przez wszystkie możliwe podmioty, dla zwiększenia wydobycia węgla, jego niedobór na rynku będzie musiał być uzupełniany importem, natomiast na pewno nie z Rosji.

Jak obecny boom na węgiel wpłynie na dekarbonizację polskiej energetyki?
Okres dekarbonizacji ulegnie wydłużeniu, jednak kiedyś musi się zakończyć. Całkowita dekarbonizacja musi nastąpić. Zależeć to będzie od możliwości technicznych i ekonomicznych oraz tempa zastępowania paliw kopalnych odnawialnymi źródłami energii.

Jak ceny węgla będą rosły w tym roku?
Jest tyle nieprzewidywalnych parametrów rzeczywistości gospodarczej i politycznej, że trudno prognozować nawet najbliższą przyszłość.

Czy polskie górnictwo dobrze wykorzystuje boom węglowy?
Nasza firma prowadzi wszelkie działania w tym zakresie, które uważamy za celowe. Myślę, że podobnie czynią wielcy polscy producenci węgla, którzy posiadają duże zaplecze kadrowe i techniczne, ale zwiększenie wydobycia w krótkim czasie jest niemożliwe.

Jak pan sobie radzi z brakiem kadr dla górnictwa?
Nie mamy tego problemu. Posiadamy doświadczona kadrę inżynieryjno-techniczną i wystarczającą ilość pracowników. Zatrudniamy też niewielka grupę wykwalifikowanych górników z Ukrainy – ok. 20 osób.

Ile węgla trzeba wydobyć i sprzedać by górniczy biznes był opłacany?
W obecnej sytuacji olbrzymiej zmienność wszystkich cen i kosztów obciążonych w naszej firmie wcześniej powstałym długiem prezentowanie jakichkolwiek parametrów noszących znamiona stałych np. zysku na tonie jest niemożliwe. Nasza działalność wymusza ciągłe bieżące reagowanie na sytuację rynkową, aby zapewnić dalsze istnienie. W bieżącym roku planujemy wydobyć ok. 180 tys. ton węgla, a posiadane zasoby powinny wystarczyć do końca obowiązującej koncesji, która jest ważna do 2043 roku.

Kopalnia jest firmą w restrukturyzacji, co wynika wprost z jej przeszłej sytuacji ekonomicznej, podobnie poprzedni rok nie był w pełni korzystny ,zamknęliśmy go stratą, jednakże jego druga połowa ożywiła nadzieję na nadejście lepszych czasów. Pierwszy kwartał bieżącego roku przyniósł zysk, który będzie można ocenić w dłuższej perspektywie czasu. Aktualnie wiele na to wskazuje, że będzie mogło być tylko lepiej, bez odpowiedzi natomiast jest pytanie - jak długo taki stan się utrzyma.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.