Komisja Europejska przedstawiła plan uniezależnienia Europy od rosyjskich paliw kopalnych na długo przed 2030 r., począwszy od gazu w świetle rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
W planie wyszczególniono szereg środków mających na celu reakcję na rosnące ceny energii w Europie oraz uzupełnienie zapasów gazu na kolejną zimę. Europa od kilku miesięcy boryka się ze wzrostem cen energii, a niepewność dostaw tylko pogłębia ten problem. REPowerEU będzie dążyć do dywersyfikacji dostaw gazu, przyspieszenia wprowadzania gazów odnawialnych oraz zastąpienia gazu w ogrzewaniu i wytwarzaniu energii elektrycznej. Może to zmniejszyć zapotrzebowanie UE na rosyjski gaz o dwie trzecie do końca roku - informuje przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Warszawie.
- Musimy uniezależnić się od rosyjskiej ropy naftowej, węgla i gazu. Po prostu nie możemy polegać na dostawcy, który wyraźnie nam grozi. Musimy działać teraz, aby złagodzić skutki rosnących cen energii, zdywersyfikować dostawy gazu na kolejną zimę i przyspieszyć przejście na czystą energię. Im szybciej przejdziemy na odnawialne źródła energii i wodór w połączeniu z większą efektywnością energetyczną, tym szybciej będziemy naprawdę niezależni i będziemy panować nad systemem energetycznym. Omówię propozycje Komisji z europejskimi przywódcami w Wersalu jeszcze w tym tygodniu, a następnie wraz z moim zespołem będziemy pracować nad ich szybkim wdrożeniem – powiedziała przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen.
Komisarz do spraw energii Kadri Simson oświadczyła: Inwazja Rosji na Ukrainę pogorszyła sytuację w zakresie bezpieczeństwa dostaw i spowodowała wzrost cen energii do niespotykanego wcześniej poziomu. Na pozostałe tygodnie tej zimy Europa dysponuje wystarczającymi ilościami gazu, ale musimy pilnie uzupełnić nasze rezerwy na przyszły rok. W związku z tym Komisja zaproponuje, aby do 1 października magazyny gazu w UE były wypełnione co najmniej w 90 proc. Wyszliśmy też z propozycją regulacji cen, pomocy państwa i środków podatkowych, aby chronić europejskie gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa przed skutkami wyjątkowo wysokich cen – stwierdziła Simosn.
Opracowany przez Komisję w październiku zeszłego roku zestaw działań i środków łagodzących skutki wzrostu cen energii pomaga państwom członkowskim chronić konsumentów w trudnej sytuacji przed skutkami wysokich cen i pozostaje ważnym punktem odniesienia dla środków krajowych.
Dziś Komisja przedstawia państwom członkowskim dodatkowe wytyczne, potwierdzając możliwość regulowania cen w wyjątkowych okolicznościach oraz określając, w jaki sposób państwa członkowskie mogą redystrybuować wśród konsumentów dochody z wysokich zysków sektora energetycznego i handlu uprawnieniami do emisji.
Także unijne zasady pomocy państwa dają państwom członkowskim możliwość udzielenia krótkoterminowej pomocy przedsiębiorstwom dotkniętym wysokimi cenami energii i pomagają zmniejszyć ich narażenie na zmienność cen energii w perspektywie średnio- i długoterminowej.
Po zakończeniu konsultacji w sprawie ukierunkowanych zmian w wytycznych w sprawie pomocy państwa w ramach systemu handlu uprawnieniami do emisji Komisja omówi z państwami członkowskimi także potrzebę i zakres nowych, tymczasowych kryzysowych ram prawnych w zakresie pomocy państwa. Ich celem ma być przyznawanie pomocy przedsiębiorstwom dotkniętym kryzysem, przede wszystkim tym, które ponoszą wysokie koszty energii.
W kwietniu wniosek ustawodawczy
Do kwietnia Komisja zamierza przedstawić wniosek ustawodawczy ustanawiający wymóg, aby podziemne magazyny gazu w UE były wypełnione co najmniej w 90 proc. pojemności do 1 października każdego roku. Wniosek obejmowałby monitorowanie i egzekwowanie poziomów wypełnienia oraz opierałby się na uzgodnieniach solidarnościowych między państwami członkowskimi. Komisja kontynuuje też swoje dochodzenie w sprawie rynku gazu w odpowiedzi na obawy dotyczące potencjalnych zakłóceń konkurencji przez operatorów, między innymi przez Gazprom.
Osiągalne jest stopniowe uniezależnienie się UE od paliw kopalnych z Rosji na długo przed 2030 r. W tym celu Komisja proponuje opracowanie planu REPowerEU, który zwiększy odporność ogólnounijnego systemu energetycznego w oparciu o dwa filary: dywersyfikację dostaw gazu dzięki zwiększeniu przywozu LNG i importu rurociągami od dostawców spoza Rosji, zwiększeniu produkcji i importu biometanu i wodoru oraz szybszemu ograniczeniu wykorzystania paliw kopalnych w domach, budynkach, przemyśle i systemie energetycznym przez podniesienie efektywności energetycznej, zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii, elektryfikację i rozwiązanie problemu ograniczeń infrastrukturalnych.
Pełne wdrożenie wniosków Komisji w ramach pakietu „Gotowi na osiągnięcie celu 55 proc.” ograniczyłoby roczne zużycie gazów kopalnych o 30 proc., co równa się 100 mld metrów sześciennych, do 2030 r.
Dzięki środkom przewidzianym w planie REPowerEU można by zdaniem ekspertów stopniowo ograniczyć zużycie gazów kopalnych o co najmniej 155 mld metrów sześciennych, co odpowiada wielkości importu z Rosji w 2021 r. We współpracy z państwami członkowskimi Komisja planuje wybrać najbardziej odpowiednie projekty służące osiągnięciu tych celów, w oparciu o przeprowadzone już szeroko zakrojone prace nad krajowymi planami odbudowy i zwiększania odporności.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
