Czysta energia poprzez czyste ciepło - Żywiec bez smogu do 2030 roku

- My wiemy co i jak zrobić, wiemy w jaki sposób działać. by rozwiązać problem smogu - mówi w rozmowie z portalem netTG.pl Gospodarka i Ludzie ANTONI SZLAGOR, burmistrz Żywca, przewodniczący Prezydium Rady Żywieckiego Klastra Energii „Żywiecka Energia Przyszłości”.

Ponad 4 lata temu został powołany Żywiecki Klaster Energii „Żywiecka Energia Przyszłości”. W jakim celu?
Klaster Energii „Żywiecka Energia Przyszłości” formalnie powołano 9 lutego 2017 r., poprzez podpisanie umowy cywilno – prawnej, dotyczącej współpracy uczestników. Umowę podpisało ponad 20 podmiotów, w tym Związek Międzygminny ds. Ekologii w Żywcu, który pełni rolę Lidera Klastra, Starostwo Powiatowe, samorządy gminne, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej jako reprezentant środowiska naukowego, lokalni przedsiębiorcy oraz firmy z branży energetycznej i IT, m.in. Tauron Dystrybucja, Centrala Zaopatrzenia Hutnictwa S.A., spółka i-Energia.

Dziś w Klastrze zrzeszonych jest ponad 40 podmiotów, w tym 14 gmin, działających na obszarze ponad 1000 km2, na terenie gdzie mieszka blisko 150 tysięcy mieszkańców.

Klaster energii stanowi cywilnoprawne porozumienie, którego nieodłącznymi elementami są wytwarzanie energii elektrycznej i równoważenie zapotrzebowania. Jednocześnie, konstrukcja Klastra może uwzględniać prowadzenie działalności dystrybucyjnej w ramach sieci dystrybucyjnej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV. Klaster energii reprezentuje koordynator, w tym przypadku Związek Międzygminny ds. Ekologii w Żywcu.

Podjęte działania doprowadzą do realizacji wspólnych projektów i zadań pozainwestycyjnych (najważniejszy to Ponadgminny Program Ograniczenia Niskiej Emisji koordynowany przez Związek) oraz indywidualnych inwestycji gmin. Planowane jest również tworzenie tzw. lokalnych spółdzielni energetycznych oraz współpraca z największymi firmami na Żywiecczyźnie na rzecz zmiany wizerunku na przyjazny ekologicznie.

Niedawno został pan wybrany, na dwuletnią kadencję. przewodniczącym Rady Żywieckiego Klastra Energii. Dlaczego zdecydował się pan na to stanowisko?
To nie stanowisko, to misja, którą chcemy jako samorządowcy i ludzie, którym zależy na rozwoju tego terenu podejmować. Po wielkim sukcesie Żywiecczyzny jakim była realizacja kolejnych faz projektu „Oczyszczanie ścieków na Żywiecczyźnie”, gdzie w 11 gminach (z 15 leżących na terenie powiatu żywieckiego) Żywiecczyzny udało się unormować gospodarkę wodno-ściekową

Bardzo dobrze rozwija się fotowoltaika. Jak Klaster promuje OZE?
Tu trzeba by odróżnić dwa działania. Promowanie i faktyczne działanie. Można bowiem dużo mówić, snuć opowieści, i zachęcać osoby do tego, by zainwestowały w OZE. My jednak wychodzimy z założenia, że liczą się przede wszystkim działania. A takim bez wątpienia jest Projekt „Słoneczna Żywiecczyzna”, który w ramach Klastra Energii jest realizowany przez Związek Międzygminny ds. Ekologii i 10 gmin powiatu żywieckiego.

Dzięki temu na Żywiecczyźnie powstaje właśnie: 2228 instalacji fotowoltaicznych, 624 instalacje pomp ciepła powietrznych, 148 instalacji pomp ciepła gruntowych. Wartość projektu to 55 148 250,00 zł , z czego dotacja z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Budżetu Państwa to 52 022 712,50 zł, pozostałe środki własne pochodzą ze skład gmin do Związku Międzygminnego ds. Ekologii. Mieszkaniec realizujący inwestycje w ramach projektu otrzymuje dotacje w wysokości :4200 zł netto za 1 kw fotowoltaiki;6000 zł netto pompa powietrzna CWU;
10 000 zł netto; pompa powietrzna CO+CWU; 20 000 zł netto; pompa gruntowa CO+CWU.

W programie Klastra jest ograniczenie niskiej emisji (PONE) dla powiatu żywieckiego.
Prace nad programem PONE w Klastrze cały czas trwają. Myślę jednak, że modelowym rozwiązaniem może być miasto Żywiec, które swój program realizuje już od 2007 roku. W tym czasie wspólnie z mieszkańcami udało się dokonać modernizacji na sumę ponad 19 milionów złotych. W ramach „Programu Ograniczenia Niskiej Emisji dla miasta Żywca” prowadzonego w latach 2007 – 2020 – wymienionych zostało 901 szt. starych kotłów na:

Ile środków jest na PONE w 2022 r.?
W budżecie na rok 2022 zaplanowaliśmy na PONE kolejne pół miliona złotych, biorąc pod uwagę, że wkład miasta to 50% oznacza to, że w 2022 roku wartość wymienionych starych nieekologicznych źródeł ciepła powiększy się o milion złotych. Chciałbym by inne gminy poszły tym śladem, dzięki czemu nie zaistnieje ryzyko powstania tak zwanego obwarzanka, z którym boryka się miasto Kraków, które w dużej mierze uporządkowało u siebie sytuację ze smogiem, ale cały czas boryka się z wysokimi stężeniami zanieczyszczeń powietrza.

Zarządzany przez pana Żywiec jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce. Kiedy to się zmieni?
Niedawno Polski Alarm Smogowy ogłosił listę najbardziej zanieczyszczonych polskich miast pod względem ilości dni z przekroczeniami. Żywiec zajął w tym rankingu 9. miejsce w Polsce i oczywiście uważam, że jest wiele do poprawienia. Jednak na to samo miejsce popatrzymy inaczej, kiedy uświadomimy sobie, że jeszcze w 2016 roku Żywiec znajdował się na pierwszym miejscu najbardziej zanieczyszczonych miast w Unii Europejskiej opublikowanej przez WHO. Dziś jesteśmy pod koniec pierwszej dziesiątki w Polsce, a więc widać, że zaledwie w ciągu pięciu lat zadziało się wiele dobrego, ale oczywiście wiele pracy przed nami.

To zasługa…
To oczywiście Program Ograniczenia Niskiej Emisji, ale również wiele innych działań – edukacyjnych, prewencyjnych, społecznych. I co najważniejsze wspólnie z wybitnymi naukowcami z takich instytucji jak Forum Energii, Krajowa Agencja Poszanowania Energii, czy Narodowe Centrum Badań Jądrowych opracowaliśmy strategiczny dla miasta dokument jakim jest „Antysmogowa mapa drogowa. Czysta energia poprzez czyste ciepło. Żywiec bez smogu do 2030 roku”.

My wiemy co i jak zrobić, wiemy w jaki sposób działać by rozwiązać problem smogu. Konkret to jednak potrzebne pieniądze. A tu obliczenia są bardzo jasne i precyzyjne. By w Żywcu nie było smogu potrzebujemy inwestycji na kwotę blisko pół miliarda złotych, głównie w zakresie termomodernizacji budynków, ale też wielu innych, czasami bardzo innowacyjnych rozwiązań.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.