Mówi się, że ta historia zaczęła się w sierpniu w Gdańsku, a potem stopniowo pisały się jej kolejne rozdziały w Szczecinie, Jastrzębiu-Zdroju i Dąbrowie Górniczej. Okres, który znany jest jako Sierpień’80, poprzedził jednak czas, gdy w powietrzu atmosfera gęstniała, a tłumiona przez lata złość musiała znaleźć upust. Władze ostatecznie musiały podpisać porozumienia z komitetami strajkowymi.
Na Śląsku jako pierwszy zastrajkował tarnogórski Fazos. Protest rozpoczął się podczas przerwy śniadaniowej 21 sierpnia 1980 r. Pracownicy przekazali wówczas wiceministrowi górnictwa Januszowi Strzemińskiemu postulaty, wśród których znalazły się żądania zwiększenia wysokości zasiłków rodzinnych, poprawy zaopatrzenia placówek handlowych, likwidacji sklepów komercyjnych i przywrócenia cen z 1976 r., zmniejszenia wydatków na cele propagandowe i reprezentacyjne. Domagano się także pełnej informacji na temat sytuacji w kraju i postulatów wysuniętych przez załogi Wybrzeża.
Tydzień później strajkowała załoga kopalni Manifest Lipcowy (obecnie ruch Zofiówka KWK Borynia-Zofiówka) w Jastrzębiu-Zdroju. Protestujący mieli na tamtą chwilę tylko jeden postulat. Dotyczył on powiadomienia w środkach masowego przekazu, że górnicy popierają strajkujących na Wybrzeżu. W ciągu dwóch dni kolejne zakłady w kraju przyłączają się do strajków. Do KWK Manifest Lipcowy przyjeżdża delegacja partyjno-rządowa. W całym kraju rozpoczynają się kolejne strajki solidarnościowe: w Zagłębiu Miedziowym stają m.in. kopalnie Polkowice i Sieroszowice. 29 sierpnia rozpoczął się strajk w Hucie Katowice, który objął także 16 przedsiębiorstw na terenie kombinatu.
Sierpień’80 zakończył się podpisaniem czterech porozumień. Pierwsze zawarto w Szczecinie 30 sierpnia. Dzień później podpisano porozumienie w Gdańsku. 3 września zawarto porozumienie w Jastrzębiu, a 11 września w Hucie Katowice w Dąbrowie Górniczej.
Władze tym samym zaakceptowały 21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego, w tym powołania niezależnego, samorządnego ruchu związkowego. Solidarność powstała bowiem 17 września 1980 r., a zarejestrowana została w listopadzie.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Komuna przekazuje władze przedstawicielom społeczeństwa, rozpoczynając, trwający 40 lat okres postkomuny, pozwalając wysokim dygnitarzom zmianę Wołgi na mercedesa. Brawa od narodu w podzięce.