Jest swego rodzaju paradoksem, że rozwój zielonej gospodarki, a więc i energetyki opartej na OZE i bezemisyjnego transportu, zależą od rozwoju górnictwa metali. Są one niezbędne zarówno dla produkcji wszelkiego rodzaju turbin wiatrowych, jak paneli słonecznych oraz baterii do samochodów elektrycznych.
Paradoks ten polega na tym, że cała zielona gospodarka jest przeciwna wszelkiemu górnictwu, które degraduje środowisko naturalne. Póki programy OZE i elektryfikacji transportu samochodowego były w fazie początków podboju światowych rynków, wszystko przemawiało za ich racjami. Kiedy jednak programy te stały się narodowymi, państwowymi i globalnymi celami, sprawa ta stała się poważna.
Ta powaga sytuacji nie wynika jednak z tego, że zabraknie na świecie potrzebnych do tego celu surowców. Co najwyżej, będzie ich czasowo mniej na rynku, a to ze względu na tzw. moce przerobowe górnictwa metali. Te na skutek odpowiedniej polityki finansowej, kadrowej i surowcowej można stosunkowo łatwo pokonać. Lament nad tym, że zabraknie dziesiątków milionów ton tych metali rocznie też nie jest nieprawdziwy. Być może, że z szacunków obecnie dostępnych rud tych metali tak to wygląda.
Zmartwienie to jest pozorne, gdyż Ziemia nasza nie została jeszcze w pełni poznana. I dziesiątki milionów ton zalega jeszcze w ziemi, czekając na swoich odkrywców. O tym, że tak jest rzeczywiście, można przekonać się, czytając strony internetowe światowych mediów górniczych, które codziennie informują o nowych odkryciach ich zasobów. Czyli inaczej mówiąc, stosownie do potrzeby, górnictwo wszystko to wydobędzie. Sprawa ta zaczyna się komplikować w momencie, kiedy na górnictwo to nakładane są rygory absolutnego sprzeciwu dla jego działalności z kluczową rolą skierowanych przeciwko niemu protestów społecznych.
Do czasu dzban wodę nosi
I tak też będzie z tymi protestami. Po pierwsze, co już ma miejsce, ceny tak poszukiwanych metali przez zieloną gospodarkę idą drastycznie w górę. Przykładem niech będzie miedź, bez której program OZE nie może istnieć. Jeszcze do 2020 r. jej cena stabilizowała się na poziomie 6 tys. USD. Teraz jest o 50 proc. wyższa, prognozy są jeszcze bardziej optymistyczne. To samo dotyczy niklu, który jest kluczowym metalem do baterii do samochodów elektrycznych. W ten sposób dotychczas stosunkowo tanie inwestycje OZE, już obecne stają się 50 proc. droższe. Tak samo, jak i samochody elektryczne. Ciekawe, czy tych obecnie protestujących przeciwko temu górnictwu stać będzie na zakup tak drogich, a tak przez nich pożądanych produktów zielonej gospodarki.
Ostrzeżenie
Pozyskiwanie metali wymaga specjalistycznego hutnictwa, które też nie cieszy się poparciem ekologów. Po prostu metale potrzebne tymże ekologom nie spadną im same z nieba. Tu warto przypomnieć „Elementarz Falskiego”, dla pierwszej klasy szkoły podstawowej, który zawiera pouczający, choć całkowicie już zapomniany wiersz o tym, że „Murarz domy muruje/ krawiec szyje ubrania/ ale gdzieżby co uszył, gdyby nie miał mieszkania/”.
Konkluzja z tego jest taka, że wszyscy jesteśmy sobie potrzebni. Całkowite zwycięstwo zielonych nad wszelkim górnictwem jest już nawet nie przysłowiowym zwycięstwem pyrrusowym, ale całkowitą klęską, uzyskaną na ich własne życzenie.
Jak wspomniano, metale trzeba wytapiać, A do tego potrzebny jest koks, który jak wiadomo uzyskuje się z węgla. Czyli z likwidacją górnictwa węglowego też trzeba trochę ostrożniej je ograniczać, aby nie podcinać gospodarczej gałęzi, na której wszyscy siedzimy.
Nie zawsze naśladować innych
O tym, że nie zawsze i wszędzie trzeba naśladować innych, pisał już pięć wieków temu Mikołaj Rej, że „Polacy nie gęsi i swój język mają”. Uwaga ta dotyczy polskiej polityki surowcowej, a generalnie również górniczej. Od odzyskania po raz drugi niepodległości w 1989 r. bierzemy pod każdym względem przykład z naszego najważniejszego sojusznika, jakim są Stany Zjednoczone.
Otóż dziesiątki lat taniego importu spowodowały, że kraj ten od XXI w. stał się całkowicie zależny od zagranicznych dostaw najważniejszych dla siebie surowców. Wszystko to było dotąd dobre, dopóki nie nastąpiły nieporozumienia polityczne z ich najważniejszym dostawcą, którym są Chiny. Jak na ironię, najważniejsze dla obronności pierwiastki ziem rzadkich Stany Zjednoczone w całości kupują od swego politycznego rywala. Ten zaś dostarcza je USA mimo tych sprzeczności. Dostarczają je dlatego, aby USA nie opłacała się ich własna produkcja. Sytuacja ta będzie trwała do krytycznego momentu, o którym zadecydują Chińczycy.
Jesteśmy obecnie w bardzo podobnej sytuacji, o której Robert Friedland - legendarny odkrywca złóż rud miedzi - na Wirtualnej Światowej Konferencji Miedzi (13.04. 2021 r.) powiedział, że następuje globalna bałkanizacja dostaw surowców. Czyli następuje skłócenie państw i narodów oraz zrywanie dotychczasowych dróg ich dostaw i obrotów handlowych.
Najbogatszy kraj Europy
Zajmujący się surowcami prominenci naukowi i rządowi od dawna twierdzili, że pod tym względem jesteśmy najbogatszym krajem Europy. Jednocześnie proporcjonalnie najuboższym pod względem ich wydobycia. Tu kłania się nam wspomniana na wstępie polityka ekologiczna. Od strony politycznej nadal jesteśmy w jednym z najbardziej niespokojnych rejonów Europy, gdzie nie trudno o jakikolwiek konflikt międzynarodowy. W takiej sytuacji dotychczasowy ich import może być utrudniony.
Nasz przemysł może być wtedy narażony na straty i na wrogie działania. Na podjęcie decyzji ich poszukiwań na terenie kraju oraz na związane z tym inwestycje górnicze będzie wtedy za późno. Znane rzymskie powiedzenie twierdzi, że kto chce mieć pokój, musi szykować się do wojny. I tylko dlatego inwestycje górnicze są obecnie niezbędne, choćby dla uniknięcia przyszłej kolejnej wojny handlowej.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
