Mówiąc o restrukturyzacji górnictwa, myśli się głównie o kopalniach i górnikach. Na zagadnienie to trzeba jednak spojrzeć znacznie szerzej. O to zabiegają władze śląskich miast oraz organizacje samorządu gospodarczego, które zaproponowały debatę w ramach Śląskiego Okrągłego Stołu. Pomysł ten został już przedstawiony wiceministrowi aktywów państwowych i pełnomocnikowi rządu ds. transformacji spółek energetycznych i górnictwa węglowego Arturowi Soboniowi, który spotkał się z samorządowcami w piątek, 5 marca. W spotkaniu w rudzkim magistracie uczestniczyli przedstawiciele Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce, Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej, a także Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach.
Lista tematów
Wiceminister przyznał, że bardzo cieszy się, że samorządy z gmin górniczych chcą uczestniczyć w pracach nad restrukturyzacją sektora węgla kamiennego. Przypomnijmy, że wiceszef resortu aktywów państwowych już od kilkunastu tygodni uczestniczy w negocjacjach ze związkami zawodowymi na temat umowy społecznej. Zdaniem śląskich samorządowców ich głos powinien być uwzględniony przy opracowywaniu takiego dokumentu i dlatego w ubiegły piątek przedstawili wiceministrowi listę tematów do przedyskutowania w ramach okrągłego stołu, o który postulują. Obecnie trwają prace nad opracowaniem zagadnień problemowych wraz z ich szerszą charakterystyką.
Samorządowcy w czasie spotkania z wiceministrem zwrócili uwagę m.in. na kwestię likwidacji szkód górniczych, zabezpieczenia terenów zarówno pod ziemią, jak i na powierzchni, czy likwidacji zwałów oraz zagospodarowywania hałd i odpadów. Zwrócono też uwagę na to, jak będzie się zmieniał rynek pracy w związku z likwidacją poszczególnych kopań oraz jak będą wyglądały gwarancje zatrudnienia dla młodych górników. Samorządowcy oczekują także wskazania mechanizmu podziału środków dla poszczególnych gmin górniczych, niezależnie czy kopalnie były, są czy będą zamykane, oraz dla tych, na terenie których było prowadzone wyłącznie wydobycie, bez funkcjonowania zakładów górniczych. Uczestnicy spotkania zwracali uwagę także na problem rekompensaty dla gmin za utracone dochody z PIT i CIT oraz na opracowanie mechanizmu przekazywania majątku do gmin lub wnoszenia go do firm nowo powstających. Inny poruszany postulat dotyczył podania miejsc i czasu lokowania inwestycji zapewniających nową energię, a także wsparcia transformacji gospodarczej firm i instytucji działających w otoczeniu górnictwa.
– Problemy, na które zwracamy uwagę, dotyczą wielu zasadniczych zagadnień związanych m.in. z gospodarką, ekonomią, środowiskiem czy aspektami społecznymi. Te kwestie powinny być przedmiotem szerokiej umowy społecznej, wypracowanej w ramach śląskiego okrągłego stołu – mówiła przewodnicząca SGGP i prezydent Jastrzębia-Zdroju Anna Hetman.
Rozwiązania systemowe
– To otwarta lista zagadnień, w ramach których chcemy poszukiwać w pierwszej kolejności rozwiązań systemowych. Ich podbudową powinny być odpowiednie przepisy prawa i zagwarantowane fundusze – wyjaśnił prezes GIPH Janusz Olszowski.
Piotr Kuczera, przewodniczący ŚZGiP i prezydent Rybnika, podkreślił, że do udziału w Śląskim Okrągłym Stole zapraszani są przedstawiciele rządu RP, władz województwa śląskiego, a także środowiska nauki w naszym regionie.
Warto przypomnieć, że Śląsk zamieszkuje ok. 4,5 mln ludzi, z czego zatrudnieni w kopalniach górnicy to ok. 80 tys. osób, co stanowi niecałe 2 proc. mieszkańców. Z kolei nawet 400 tys. osób, czyli blisko 10 proc. mieszkańców, jest związanych z górnictwem pośrednio i współpraca z tym sektorem to główne źródło ich utrzymania.
– Dopiero w tym kontekście widać prawdziwą skalę wyzwań oraz liczbę zagrożonych miejsc pracy, a także wymiar możliwego kryzysu gospodarczego i społecznego – wyjaśniła Grażyna Dziedzic, członek zarządu ŚZGiP i prezydent Rudy Śląskiej, która jest największą gminą górniczą w kraju.
Oczekiwania samorządowców związane z organizacją przyszłego Śląskiego Okrągłego Stołu były głównym tematem spotkania przedstawicieli gmin górniczych i samorządu gospodarczego z wiceministrem aktywów państwowych Arturem Soboniem.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.