Sięgną po nowe złoże

Całe złoże Śmiłowice to ponad 100 mln t węgla, ale Polska Grupa Górnicza stara się o koncesję na wydobycie z jego północnej części, która zawiera ok. 25 mln t węgla. To pierwszy przypadek od kilku lat, kiedy największa górnicza spółka decyduje się na rozszerzenie obszaru wydobycia i sięgnięcie po nowe złoże.

Procedura i prace nad projektem zaczęły się ponad 10 lat temu, jeszcze w czasach Kompanii Węglowej. W lipcu 2007 r. ówczesny zarząd Kompanii Węglowej podjął uchwałę o rozpoczęciu działań mających na celu pozyskanie koncesji na wydobywanie węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej ze złoża Śmiłowice.

W pierwszym etapie została sporządzona analiza techniczno-ekonomiczna, która potwierdziła, że projekt jest biznesowo uzasadniony. Kiedy już okazało się, że całe przedsięwzięcie będzie opłacalne, zarząd spółki podjął uchwałę pozwalającą na kontynuację działań w sprawie pozyskania koncesji. Kolejnymi krokami było złożenie dokumentacji geologicznej w Ministerstwie Środowiska, którą resort w 2013 r. przyjął bez zastrzeżeń, złożenie w 2014 r. wniosku w mikołowskim magistracie o wydanie decyzji środowiskowej oraz wreszcie pozyskanie w 2017 r. ostatecznej, i co ważne pozytywnej, decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, wydanej przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Katowicach.

Długa i skomplikowana procedura
- To oczywiście tylko główne „kamienie milowe” w całej długiej i skomplikowanej procedurze, którą musieliśmy przejść. Najtrudniejsza do uzyskania w całym procesie koncesyjnym jest zwykle decyzja środowiskowa, ale to mamy już za sobą. Podpisaliśmy też umowy z Ministerstwem Środowiska na korzystanie z informacji geologicznej. To łącznie dość spory wydatek, który razem wynosi 14 mln zł. Z tej kwoty zapłaciliśmy już ok. 24 proc., czyli 3,3 mln zł. Obecnie jesteśmy na etapie przygotowania projektu zagospodarowania złoża, który musi następnie zostać zaopiniowany przez dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego. Jest to ostatni brakujący dokument potrzebny, aby wystąpić z wnioskiem o udzielenie koncesji – wylicza Remigiusz Ziarno, dyrektor Biura Gospodarki Złożem i Ekologii w Polskiej Grupie Górniczej.

Prace nad przygotowaniem projektu zagospodarowania złoża powinny zostać zakończone w pierwszym półroczu 2019 r.

- Z kompletnym wnioskiem o udzielenie koncesji planujemy wystąpić w połowie przyszłego roku. Z doświadczenia wiemy, że w samym Ministerstwie Środowiska rozpatrywanie wniosku nie trwa już długo. Realny termin to ok. 3-4 miesiące, więc liczymy, że do końca 2019 r. uda nam się uzyskać koncesję – dodaje dyrektor Ziarno.

Lepsze wykorzystanie złoża
Całe złoże Śmiłowice to ponad 100 mln t węgla, ale obszar koncesyjny obejmuje tylko północną część, której zasoby liczą ok. 25 mln t. Dla kopalni zespolonej Ruda nie jest to z pewnością ilość, która w istotny sposób przedłuży życie kopalń. Naprawdę ważne jest coś innego. Aktualnie eksploatowane złoża kopalni Ruda, tj. Zabrze-Bielszowice i Halemba II, są w naturalny sposób połączone ze złożem Śmiłowice, a oddziela je jedynie sztuczna granica na papierze.

- Dzięki utworzeniu obszaru górniczego Śmiłowice po uzyskaniu koncesji zyskamy dwie korzyści. Po pierwsze obecne złoża Zabrze-Bielszowice i Halemba II będzie można lepiej wykorzystać. Wiadomo, że kopalnie muszą ponieść duże nakłady, żeby wydrążyć wyrobiska udostępniające, wykonać chodniki, a następnie uzbroić ścianę. Efektywność ekonomiczna będzie o wiele wyższa, jeśli te ściany będą miały dłuższy wybieg i tym samym będzie można tam wydobyć więcej węgla. Po uzyskaniu koncesji na wydobywanie kopaliny ze złoża Śmiłowice nie będziemy musieli eksploatować węgla do sztucznej granicy, jaką obecnie jest granica obszaru górniczego, ale dalej do naturalnych granic złoża. To oznacza bardziej racjonalną gospodarkę złożem, która winna przełożyć się na lepszy wynik ekonomiczny. Gdyby tak się nie stało, to pewnie nikomu by już nie opłacało się sięgać po ten pasek, który teraz przylega do złóż ruchu Halemba i Bielszowice. Zakłada się, że prowadzenie eksploatacji w złożu Śmiłowice będzie odbywało się dwuetapowo. W pierwszym etapie, jak wcześniej wspomniano, prowadzona byłaby eksploatacja w części północnej obszaru górniczego Śmiłowice. Zakładając, że koncesję udałoby się otrzymać do końca 2019 r., to wydobycie węgla ze ścian, które obecnie sztucznie ogranicza granica między złożami na papierze, mogłoby się rozpocząć w latach 2020/2021. Fedrowanie kolejnych ścian potrwałoby do 2030 r. W drugim etapie eksploatacja złoża prowadzona byłaby w części południowej obszaru górniczego Śmiłowice. Dotyczy to zasobów, które znajdują się bardziej na południe i są oddzielone uskokami o zrzutach do około 40 m. Wynika to również z faktu, że złoże w tej części obszaru górniczego zalega na coraz większej głębokości. Naturalnym rozwinięciem eksploatacji będą ściany, których uruchomienie planujemy rozpocząć w latach 30. - wyjaśnia dyrektor Ziarno.

Teren o skromnej zabudowie
Jak podkreślają przedstawiciele PGG, atutem w przypadku złoża Śmiłowice jest również to, co znajduje się na górze - chodzi obszar o powierzchni 15,7 km kw., który rozciąga się na granicy Mikołowa i Rudy Śląskiej, choć w przeważającej większości znajduje się w granicach administracyjnych tego pierwszego miasta. W 55 proc. to obszary rolnicze, w 28 proc. tereny leśne, a jedynie w 17 proc. obszary zabudowane.

- Niewielki procent zabudowy to dla nas korzystne rozwiązanie z uwagi na ewentualne skutki eksploatacji na powierzchni. Co ważne, w przypadku złoża Śmiłowice to głównie niska zabudowa jedno- lub dwukondygnacyjna, co sprawia, że usuwanie szkód nie jest skomplikowane ani tak kosztowne – mówi Tomasz Kowal, kierownik Zespołu Szkód Górniczych w PGG.

Jak dodaje, mimo że kopalnie nie mają jeszcze koncesji, to już teraz inwestorzy, którzy będą chcieli rozpocząć budowę na tym terenie, dostaną zwrot kosztów zabezpieczeń z tytułu szkód górniczych zastosowanych już na etapie wznoszenia budynków. Pod koniec marca br. zarząd PGG podjął uchwałę w tej sprawie. Można śmiało powiedzieć, że PGG jest prekursorem w tym temacie.

- Przedsiębiorca górniczy ma nie tylko usuwać, ale też przeciwdzialać szkodom. Dlatego wychodzimy z założenia, że skoro mamy prawo do eksploatacji, to musimy przygotowywać te obiekty do skutków działalności górniczej już na etapie ich wznoszenia. Pod koniec marca poinformowaliśmy urzędy miast oraz dyrektora OUG, więc informacja powinna bez problemu dotrzeć do inwestorów – podkreśla Kowal.

Warto również podkreślić, że staranie o koncesje na złoże Śmiłowice to pierwszy tego typu projekt, podjęty po kilku latach w przypadku kopalń dawnej KW i KHW, które obecnie wchodzą w skład PGG. Ostatnim nowym złożem było złoże Imielin-Południe, na które w 2012 r. koncesję otrzymała Kompania Węgłowa, a którego eksploatację obecnie prowadzi ruch Ziemowit.

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.