Fedrujemy pełną parą

W październiku 2016 r. – jak wspomniałem – część infrastruktury powierzchniowej i dołowej ruchu Jastrzębie została przekazana do Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Tak więc ruch Jastrzębie prowadzi wydobycie na swojej części, zaś w części należącej do SRK trwają prace likwidacyjne - wyjaśnia Trybunie Górniczej PAWEŁ ZIMOŃ, zawiadowca ruchu Jastrzębie kopalni Borynia-Zofiówka-Jastrzębie.

Na czym polega praca zawiadowcy zakładu górniczego?
Funkcja ta odpowiada zakresem wykonywanych obowiązków dyrektorowi technicznemu. W myśl Prawa geologicznego i górniczego zakład górniczy stanowi cały ciąg technologiczny. Ponieważ ruch Jastrzębie nie posiada zakładu przeróbczego, ciąg technologiczny nie jest kompletny. W konsekwencji kopalnią kieruje „zawiadowca ruchu kopalni pod ziemią”. Przypomnę, że w listopadzie 2016 r. zakład przeróbczy został wyłączony z ruchu, a cały urobek z ruchu Jastrzębie jest transportowany wyrobiskami dołowymi do ruchu Zofiówka.

Jakie jest obecnie tempo likwidacji części ruchu Jastrzębie?
W październiku 2016 r. – jak wspomniałem – część infrastruktury powierzchniowej i dołowej ruchu Jastrzębie została przekazana do Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Tak więc ruch Jastrzębie prowadzi wydobycie na swojej części, zaś w części należącej do SRK trwają prace likwidacyjne. Brygady budują tamy, a zbiorniki retencyjne są obecnie podsadzane. W części powierzchniowej również prowadzone są działania likwidacyjne. Budynek zakładowej stołówki, straży pożarnej i warsztaty już wyburzono. Część majątku powierzchni została przekazana do Jastrzębskiej Spółki Kolejowej i Przedsiębiorstwo Gospodarki Wodnej i Rekultywacji. Obecnie tworzymy model kopalni funkcjonującej na dwóch ścianach i czterech przodkach. Taki model funkcjonowania ruchu Jastrzębie przewidziany jest do połowy 2022 r. Później ze względu na wyczerpywanie się złoża zakładamy prowadzenie jednej ściany i dwóch przodków rocznie do 2025 r. Obecnie jedynym problemem jest koncesja na wydobycie, która kończy się w marcu 2019 r., ale proces wydłużenia koncesji jest w toku i do końca tego roku powinien zostać zakończony.

Na jakim poziomie kształtuje się wydobycie oraz zatrudnienie w ruchu Jastrzębie?
Dobowe wydobycie ruchu wynosi od 3,5 do 4,5 tys. t węgla koksowego. Chcę podkreślić, że eksploatacja ruchu Jastrzębie prowadzona jest i będzie nadal w parcelach obarczonych najmniejszym ryzykiem eksploatacyjnym i o optymalnych wybiegach. To umożliwia minimalizację kosztów robót korytarzowych oraz zbrojeniowo-likwidacyjnych. Do końca 2021 r. zakładamy eksploatację na poziomie ok. 4,5 tys. t na dobę. Od 2022 r. do 2025 r. wydobycie zmniejszy się do 2,5 tys. t. Roboty tak zaplanowaliśmy, aby zapewnić terminowe uruchamianie ścian. Co się zaś tyczy zatrudnienia, to kształtuje się ono na poziomie 1650 pracowników, z czego ok. 1400 pracuje na dole. Taki stan planowany jest do 2021 r. W tym czasie roboty rozcinkowe będziemy prowadzić jednocześnie 4 przodkami, siłą 15 brygad, zaś w ścianach średnio przy zaangażowaniu 8 brygad. Począwszy od 2022 r. liczba pracowników będzie malała, a liczba drążonych wyrobisk zmniejszy się do dwóch. Nie korzystamy obecnie z usług firm zewnętrznych. Natomiast część działów powierzchni zakładu obsługiwana jest wspólnie z ruchem Zofiówka. Oczywiście prace likwidacyjno-wyburzeniowe zakładu przeróbczego, które rozpoczną się od III kwartału br., jak również likwidacja stacji sprężarek, wykonywane będą przez podmioty związane ze Spółką Restrukturyzacji Kopalń.

Wróćmy do wydobycia, które jak sądzę, uzależnione jest chyba w dużej mierze od funkcjonowania zakładu przeróbczego w ruchu Zofiówka?
Owszem. Węgiel z naszych ścian jest transportowany pod ziemią przenośnikami taśmowymi na odległość ok. 5 km. W ruchu Zofiówka trwa obecnie modernizacja zakładu mechanicznej przeróbki węgla. Jego przepustowość zostanie w najbliższych latach zwiększona. W ruchu Zofiówka budowany jest również zbiornik retencyjny nr 2. Obecnie pracujemy w oparciu o jeden zbiornik o pojemności 2 tys. t. To zbyt mało. Prace jednak posuwają się w dobrym tempie i na początku przyszłego roku zbiornik zostanie uruchomiony.

Ruch Jastrzębie schodzi z eksploatacją coraz niżej. W jaki sposób warunki geologiczno-górnicze wpływają na efektywność pracy załogi?
Obecnie szyb wydobywczy Jas II (skip), szyb Jas IV oraz szyb Jas VI zostały przekazane do SRK i obsługiwane są przez ich służby. Zakład funkcjonuje zatem z jednym własnym szybem - Jas I. Transportujemy nim załogę i materiały. Obszar górniczy po przekazaniu jego części do SRK zmniejszył się prawie o 75 proc., pomimo tego rejon partii W3, gdzie rozcinamy ścianę 26a o planowanym wybiegu 1400 m położony jest 4,5 km od szybu. Staramy się dowozić załogę jak najbliżej frontów robót. Załoga korzysta zarówno z transportu kołowego, kolejek podwieszanych z napędem własnym, jak i przenośników taśmowych przeznaczonych do jazdy ludzi. W drugim kwartale planujemy uruchomić akumulatorową kolejkę podwieszaną do jazdy ludzi, co przyczyni się do zmniejszenia ilości spalin. Ściana 26a zaczynać będzie eksploatację w grudniu br. z poziomu ok. 1000 m p.p.m., a najniższym poziomem kopalni jest poziom 800, więc ściana będzie eksploatowana podpoziomowo. Zagrożenie klimatyczne jest duże i rośnie z głębokością. Temperatura pierwotna skał na tym poziomie wynosi 47 st. C. Urządzenia klimatyzacyjne pracują z pełną mocą, pozwala to na zatrudnienie załogi w warunkach klimatycznych zgodnych z przepisami. Coraz bardziej doskwiera nam również zagrożenie tąpaniowe. Na eksploatowanych ścianach wyznaczone są strefy szczególnego zagrożenia, w których ustalony sposób przebywania i poruszania się załogi. Wyeliminowane m.in. stałe obsługi na 100 m od frontu ścianowego. Mimo wielu utrudnień, których nie szczędzi nam natura, produkcja oraz związane z nią koszty są realizowane zgodnie z poziomem założonym w planie techniczno-ekonomicznym. Słowa uznania należą się załodze, która pomimo faktu, iż większość doświadczonych pracowników odeszła na świadczenia górnicze, realizuje swoje zadania z ogromnym zaangażowaniem, zarówno na powierzchni, jak i na dole.

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.