Efektywność energetyczna – ekonomia i ekologia

Po tym jak w Paryżu osiągnięto globalne porozumienie ws. redukcji gazów cieplarnianych międzynarodowa firma doradcza Deloitte uważa, że Polska w realizacji tego porozumienia, powinna m.in. skupić się na działaniach zmniejszających energochłonność naszej gospodarki. To przełoży się na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych oraz na na oszczędności przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Poprawa efektywności energetycznej - uważają eksperci Deloitte, może zwiększyć nasz wzrost gospodarczy i konkurencyjność międzynarodową.

Unijna polityka klimatyczna do 2030 r., która zakłada 40-procentową redukcję emisji CO2 oraz wzrost udziału OZE w miksie energetycznym UE do co najmniej 27 proc. Kluczowa będzie również poprawa efektywności energetycznej o co najmniej 27 proc. Choć Polska już teraz może pochwalić się zmniejszeniem zużycia energii w przemyśle o niemal 30 proc. w porównaniu do 1995 r., to nadal mamy duży potencjał do poprawy.

Deloitte podkreśla, że zmniejszenie energochłonności polskiego przemysłu, rolnictwa i gospodarki odpadami może dać Polsce (po uwzględnieniu kosztów) oszczędności w wysokości 0,5 mld EUR w 2030 r. i 2,3 mld EUR w 2050 r. oraz zmniejszyć emisje gazów cieplarnianych o 6,6 proc. w 2030 r. i o ponad 10 proc. w 2050 r. ogólnej ilości gazów cieplarnianych wydalanych do atmosfery w tych latach.

- Dlatego przeniesienie na polski grunt regulacji wynikających z unijnej dyrektywy ds. efektywności energetycznej będzie stanowiło dobry punkt odniesienia dla firm, które uzależniają swoją aktywność na tym polu od zobowiązań legislacyjnych i ewentualnych zachęt finansowych - podkreśla Irena Pichola z Deloitte.

"Utrzymanie wzrostu globalnych średnich temperatur na poziomie znacznie poniżej 2 stopni Celsjusza nie zlikwiduje jednak postępujących zmian klimatycznych, a jedynie je ograniczy. Dlatego istotnym elementem światowego porozumienia są działania adaptacyjne, które polegają na dostosowaniu się do zmian klimatu i ich skutków takich jak np. powodzie, ulewne deszcze, fale upałów i susze. Dużą rolę do odegrania na tym polu mają miasta. Swoimi przemyślanymi decyzjami są w stanie da istotny impuls do niskoemisyjnego rozwoju, a wdrażając strategie adaptacyjne, zarządzi kluczowymi ryzykami z perspektywy polityki miejskiej czy życia mieszkańców. Adaptacją powinny się też zainteresować sektory najbardziej narażone na negatywne skutki zmian klimatycznych, czyli rolnictwo, energetyka i energochłonne branże gospodarki oraz turystykaˮ - analizuje Deloitte.

- Zmiany klimatu stanowią długoterminowe wyzwanie dla biznesu, co pokazały tegoroczne upały i susza, w skutek których m.in. duże energochłonne przedsiębiorstwa doświadczyły ograniczeń w dostawie energii elektrycznej i musiały ograniczyć produkcję. Należy się spodziewać, że takie sytuacje będą się powtarzać czy też wręcz nasilać w przyszłości. Wg Ministerstwa Środowiska w latach 2001-2010 w wyniku zdarzeń przypisanych zmianom klimatycznym państwo polskie poniosło 54 mld zł strat. Brak działań adaptacyjnych powiększy straty do 86 mld zł w okresie 2011-2020 i 119 mld zł w 2021-2030. Dlatego firmy powinny już teraz zastanowić się nad rodzajem i skalą wpływu, jaki będą miały zmieniające się uwarunkowania środowiskowe na rozwój ich biznesu i podjąć odpowiednie działania adaptacyjne - proponuje Magdalena Dembińska, analityk Deloitte.

Firma przypomina w raporcie wydanym po COP21, że walka z globalnym ociepleniem i nadmiernymi emisjami, to także walka o poprawę stanu zdrowia ludności, co obecnie ma kluczowe znaczenie dla Polski w kontekście smogu wywołanego tzw. niską emisją, czyli zanieczyszczeniami wydobywającymi się z instalacji na wysokości poniżej 40 m, emitowanymi przez indywidualne piece domowe, niewielkie kotłownie i transport. "Niska emisja jest groźna ze względu na brak kontroli zanieczyszczeń, ich składu i stężeń. Choć Polska konsekwentnie obniża poziom emisji CO2, to do tej pory nie uporała się z problemem m.in. emisji pyłów zawieszonych oraz zanieczyszczenia powietrza rakotwórczym benzo(a)pirenemˮ. Wg NIK w latach 2010-2013 przekroczenia poziomów normatywnych pyłu PM10 w skali kraju występowały w ponad 75 proc. wszystkich stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza, a w przypadku benzo(a)pirenu w około 90 proc. stref.

Co w kwestii ograniczenia niskiej emisji powodowanej przez ogrzewanie komunalne radzą eksperci Deloitte? Faworyzują ogrzewanie elektryczne? Wcale nie.

"Najlepszym sposobem ograniczenia niskiej emisji będzie przejście indywidualnych odbiorców na ciepło sieciowe lub zastosowanie przez nich nowoczesnych niskoemisyjnych kotłów węglowych. Skłonić ich do tego mogą samorządy, inwestując w rozwój infrastruktury ciepłowniczej, tworząc system zachęt do wymiany wysokoemisyjnych kotłów oraz wprowadzając normy emisyjne dla kotłów, które będą skutecznie przestrzeganeˮ.

Deloitte niskiej emisji nie kładzie jedynie na karb ogrzewania komunalnego, ale zauważa, że udział w zanieczyszczeniu powietrza ma transport samochodowy:

"Włodarze miast powinni promować komunikację zbiorową oraz rozważyć wprowadzenie stref ograniczonej emisji komunikacyjnej w najbardziej zanieczyszczonych częściach miast. W ten sposób mogą doprowadzić nie tylko do odkorkowania miast, ale przede wszystkim polepszyć jakość powietrza i pozytywnie wpłynąć na stan zdrowia mieszkańcówˮ

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.