Do 2023 r. dzięki miliardom z unijnego wsparcia, publicznego wsparcia i tzw. środków własnych PKP PLK, czyli ponad 67 mld zł, ma być zmodernizowana infrastruktura kolejowa. Projekt Krajowego Programu Kolejowego do 2023 r. przewiduje przede wszystkim inwestycje zmierzające do poprawy jakości, szybkości i bezpieczeństwa transportu towarowego.
KPK ustanawia ramy finansowe i warunki realizacji zamierzeń państwa. Obejmie wszystkie inwestycje realizowane z udziałem środków będących w dyspozycji MIiR. Złożą się na to zarówno projekty finansowane przez budżet państwa, jak i dofinansowywane z programów unijnych.
Bezpośrednim beneficjentem KPK - rząd zamierza przyjąć go we wrześniu - będą PKP Polskie Linie Kolejowe. Jest to największy z 10 dysponentów liniowej infrastruktury kolejowej - 92,69 proc. długości eksploatowanych linii kolejowych w Polsce. Będzie program, to będzie można uruchomić mechanizmy współfinansowania inwestycji. Kluczem do poprawy jakości i przepływu transportu kolejowego ma być zmodernizowanie, a w wielu przypadkach zbudowanie od nowa sieci, m.in. w Śląskiem. To tu bowiem formowanych jest 40 proc. wszystkich składów w Polsce, z węglem kamiennym na czele. Co prawda PKP PLK z własnych pieniędzy starają się udrożnić ruch towarowy w województwie śląskim, ale są to doraźne działania.
Skarżą się do pani premier
Nim resort infrastruktury skierował do publicznej konsultacji projekt KPK, przedstawiciele ponad stu firm zrzeszonych w Izbie Gospodarczej Transportu Lądowego wysłali list otwarty do premier Ewy Kopacz.
"Apelujemy o pilne rozpoczęcie przez stronę rządową oraz przedsiębiorstwa odpowiedzialne za odbudowę, utrzymanie i zarządzanie polską infrastrukturą kolejową, w szczególności przez PKP Polskie Linie Kolejowe, dialogu z nami. Chcemy wspólnie rozwiązać problemy, które dotyczą nas wszystkich, a w pierwszej kolejności pasażerów i przewoźników kolejowych pasażerskich i towarowych" - napisali.
20 km na godzinę
Stan połowy linii kolejowych, co przyznaje się w KPK, jest niezadowalający, a w województwie śląskim już w szczególności. Średnia prędkość, z którą poruszają się składy PKP Cargo, przewoźnika kolejowego nr 1 w Polsce, wynosi oficjalnie 27 km/h. Nie brakuje miejsc w województwie, w których pociągi, tak towarowe, jak i pasażerskie, przemieszczają się z szybkością o połowę niższą!
Jak ważna jest prędkość w transporcie kolejowym, świadczyć może przykład podany swego czasu przez Jacka Neskę, członka zarządu PKP. Przewiezienie 40 wagonami 100 tys. t węgla przy średniej prędkości 20 km/h zajmuje 26 dni. Zwiększenie średniej do 40 km/h skraca czas transportu do 13 dni. Jadąc z niższą prędkością i chcąc przewieźć taki sam ładunek, trzeba mieć więcej wagonów. A to dlatego, że w kopalniach czekają kolejne tysiące ton węgla do załadowania. Wyliczono, że przy zmniejszeniu średniej prędkości handlowej o 1 km/h, trzeba ich o ponad 130 sztuk więcej. Z tych m.in. powodów jesienią i zimą przewoźnikowi brakuje węglarek.
Dzięki rządowym i unijnym funduszom będzie można jeździć szybciej już w 2020 r. Wówczas średnia prędkość handlowa na głównych szlakach ma wynieść ok. 50 km/h. W niektórych miejscach pociągi towarowe będą mogły jeździć nawet 120 km/h. Dziś wiele pociągów pospiesznych nie rozwija takich prędkości.
112 zadań podstawowych
Taka poprawa ma być skutkiem wielomiliardowych inwestycji w infrastrukturę kolejową. W projekcie KPK stwierdza się: "Polska otrzymała deklaracje wsparcia (alokacji środków) z budżetu UE dla perspektywy 2014-2020 w wysokości 42,8 mld zł na kolej. Szacuje się, że PLK SA otrzyma w ramach dofinansowania ze środków UE kwotę przynajmniej 9,48 mld euro, tj. 39,8 mld zł. Aby środki UE przeznaczone na infrastrukturę kolejową mogły zostać wykorzystane, wymagane jest w latach 2014-2023 znaczne zaangażowanie środków krajowych: budżetu państwa, Funduszu Kolejowego, PKP PLK".
Program wymienia 112 podstawowych i 34 rezerwowe, mające szansę na zrealizowanie, inwestycje na majątku PKP PLK.
Realizacja zadania nr 10, czyli "Modernizacji linii kolejowej nr 4 - Centralnej Magistrali Kolejowej", ma kosztować 938 mln zł (775 mln zł zaplanowanych jest na sfinansowanie peronowych wyświetlaczy, czyli "prezentacji dynamicznej informacji pasażerskiej", oraz systemu monitoringu wizyjnego). Przypomnijmy, że CMK, czyli linia kolejowa nr 4, to 223 km torów od Zawiercia do Grodziska Mazowieckiego (lub odwrotnie), wybudowanych w latach 1971-1977.
Rewitalizacji poddane zostaną odcinki łączące Śląsk ze Szczecinem, a przebiegające przez Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy. "Poprawę bezpieczeństwa i likwidację zagrożeń eksploatacyjnych na sieci kolejowej" (zadanie nr 10) oszacowano na 783,2mln zł, a realizacja zadania nr 27 ("Udrożnienie podstawowych ciągów wywozowych z Górnego Śląska") ma kosztować 1,7 mld zł.
Wszystkie te modernizacje, udrożnienia, poprawy itp. to nie tylko aspekt techniczny. Także społeczny i ekonomiczny jednocześnie. W Polsce kolej daje pracę 100 tys. ludzi (3,5 proc. wszystkich zatrudnionych). Obniżenie kosztów transportu węgla kamiennego przekłada się nie tylko na zyski dla jego przewoźników, a jest ich ponad 50, z PKP Cargo na czele, ale także na spółki węglowe. W szczycie przewozowym PKP Cargo przewozi dziennie 400 tys. t towarów, z czego połowa to węgiel kamienny. Producent węgla płaci nie tylko przewoźnikowi, ale także uiszcza, o czym wielu nie wie, opłatę do PKP Infrastruktura za dostęp do torów. Należy mieć nadzieję, że po restauracji szlaków kolejowych pierwsza opłata spadnie, a druga (przynajmniej) nie wzrośnie.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
do tego roku nie bedzie juz kopaln.