Trzeba jasno zdefiniować, które kopalnie kopią nie węgiel, ale skałę. Jest też kilka kopalń, które kopią z powodów politycznych i trzeba je jasno wskazać. Po drugie, w moim przekonaniu, należy wskazać kopalnie, które są możliwe do zhibernowania, chyba, że taki proces jest niemożliwy, na przykład z konkretnych przyczyn technicznych. Po trzecie: trzeba włączyć do restrukturyzacji rodzinę górniczą - wylicza prof. Marek S. Szczepański* w rozmowie z portalem górniczym nettg.pl.
W poprzednich rozmowach z portalem górniczym nettg.pl podkreślał Pan, że nie wierzy w to, iż przed wyborami parlamentarnymi, czyli przed jesienią 2015 r., rząd zdecyduje się na radykalny program naprawy sytuacji w górnictwie węgla kamiennego. Zmienił Pan Zdanie?
W dalszym ciągu twierdzę, że nie można spodziewać się w tej materii radykalnych decyzji, to znaczy takich, które skutkowałyby m.in. redukcją stanu zatrudnienia w kopalniach należących do Kompanii Węglowej. Im bliżej do wyborów, tym trudniej podjąć takie decyzje. Tym bardziej, że występuje pewna równowaga polityczna w poparciu sondażowym między PO a PiS. To po pierwsze. Po drugie: można domyśleć się, co mniej więcej pojawi się w sprawie po środowym (7 stycznie - red.) posiedzeniu rządu obradującego nad programem naprawczym dla Kompanii. Mam nadzieję, że ten rząd wykaże przynajmniej minimum odwagi. I na to minimum liczę.
To znaczy na co Pan liczy?
Trzeba jasno zdefiniować, które kopalnie kopią nie węgiel, ale skałę. Jest też kilka kopalń, które kopią z powodów politycznych i trzeba je jasno wskazać. Po drugie, w moim przekonaniu, należy wskazać kopalnie, które są możliwe do zhibernowania, chyba, że taki proces jest niemożliwy, na przykład z konkretnych przyczyn technicznych. Po trzecie: trzeba włączyć do restrukturyzacji rodzinę górniczą...
Rodzinę?
Wyjaśniam. Do tej pory wszystkie projekty programów restrukturyzacyjnych były adresowane wyłącznie do zatrudnionych w górnictwie. Nasze badania pokazały, że bardzo ważnym ogniwem w myśleniu o przyszłości mężów-górników są ich żony. Mają one znaczny wpływ na nastroje górnicze w kopalniach...
Władza musi "kupić" żony górników?
Nie. Chodzi o to, by także i one wiedziały o zamierzeniach rządu i menedżmentu na poziomie lokalnym w stosunku do zatrudnionych w kopalniach ich mężów. I po czwarte: prawdopodobnie nastąpi powrót do jednorazowych odpraw bezwarunkowych, w rodzaju tych, jakie otrzymywali górnicy za rządów Jerzego Buzka, jeśli tylko zdecydowali się zrezygnować z pracy w górnictwie.
Ale czy dziś 55 tys. zł takiej odprawy, to suma, która skłoni do dobrowolnej rezygnacji z pracy. A może to ma być 100 tys. A jeśli sto, to dlaczego nie trzysta tysięcy?
Jeśli nastąpi powrót do systemu odpraw, a wszystko na to wskazuje, to nie uważam, by stało się to na skalę z tamtych lat, bo wtedy na odprawy zdecydowało się 26,5 tys. osób. Jeśli uda się zachęcić górników do odejść, to odprawami zostanie objętych, jak słyszę, od czterech do pięciu tysięcy. W nowej rzeczywistości warto jednak nie popełnić błędów, które popełniono w czasach rządów AWS. Myślę tu o zachęceniu do podjęcia ryzyka biznesowego przez tych, którzy otrzymaliby takie odprawy. Myślę także o tym, że przydałaby się jakaś forma edukacji bankowej, bo w tamtych czasach wielu trzymało pieniądze z odpraw w tzw. skarpetach. Trzeba byłoby spróbować przełamać regułę o tym, iż "mówiły jaskółki, że niedobre są spółki".
Liczy Pan, że takie i inne propozycje zostaną przynajmniej ogłoszone, jeśli nie zostaną przed wyborami wdrożone?
Tak, bo to już będzie bardzo dużo, bo już tyle i tak długo mówi się o tym, że trzeba ratować polskie górnictwo, a niewiele się w tym kierunku uczyniło. Już ogłoszenie zamierzeń poczytywałbym za pewną oznakę odwagi pokazanej przez rząd...
No to słyszę właśnie, że rząd ogłosił co zamierza względem Kompanii Węglowej. Wcześniej górnicze związki zawodowe w liście do Ewy Kopacz ostrzegły, że nie dają przyzwolenia na likwidację kopalń, bo im to w czerwcu 2014 r. obiecał Donald Tusk. A jeśli do tego dojdzie, to związki pójdą na bój...
W gospodarce rynkowej będzie bardzo trudno uczynić z głęboko nierentownych przedsiębiorstw dobrze prosperujące firmy. Pan premier Tusk składał w czerwcu deklaracje polityczne, a nie gospodarcze. To były deklaracje na użytek chwili. Nie trzeba być ekonomistą, by mieć świadomość, że tego stanu posiadania utrzymać się nie da.
Chce Pan powiedzieć, że ekonomiści mówią prawdę, a politycy składają deklaracje na potrzebę chwili?
Politycy mówią to, co w danym momencie odbiorca chce lub chciałby usłyszeć. Przecież Donald Tusk, to otwarty umysł i miał świadomość, że składając takie deklaracje, na które teraz powołują się związkowcy, ktoś mu je kiedyś wypomni i przypomni. Wracając do postawy związków zawodowych wobec bliższych lub dalszych wzywań... Już kiedyś mówiłem, że rola związków zawodowych jest podwójna mają dwie funkcje: dbać o pracę dla załogi i dobrą kondycję firmy. Nie może być tak, że związkowcy dbają wyłącznie o dobro pracowników, a zapominają o firmie. Z drugiej strony należy pamiętać, że redukcja zatrudnienia jest równoznaczna ze zmniejszeniem się bazy związkowej. Przecież wiadomo, że wielu związkowców, to zawodowi syndykaliści, którzy mogą stracić posady w innej rzeczywistości. Nie ma się co dziwić, że ostrzegają i grożą.
Wiadomo więc już o co chodzi w programie dla Kompanii Węglowej. Od programu do realizacji...
To różnie bywa. Podtrzymuję swoją opinię i uważam, że przed wyborami radykalizacji działań nie będzie. Czy związkowcy zradykalizują się w tym czasie? Nie sądzę, by czas naprawiania sytuacji w górnictwie był jedną wielką sielanką. Nie uważam też, że będzie czasem wielkie wojny. I obym się nie pomylił w tej ocenie!
* Prof. zw. MAREK S. SZCZEPAŃSKI - socjolog, wykładowca akademicki. Pracuje na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zajmuje się socjologią zmiany i rozwoju, socjologią oraz antropologią miasta i regionu, socjologią mniejszości etnicznych oraz socjologią edukacji. W 2002 r. duży rozgłos zyskała jego praca naukowa pt. "Opel z górniczym pióropuszem. Województwa katowickie i śląskie w procesie przemian". Jest ona próbą rekonstrukcji dziejów górnośląskiego regionalizmu i jego historycznego, społecznego, politycznego, gospodarczego oraz kulturowego kontekstu. Jest autorem wielu publikacji naukowych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
INTERVIEW Le temps des polémiques est derrière nous, affirme l'ancien secrétaire général adjoint de l'lysée qui compte fusionner Caisses d'épargne et Banques populaires vers la mi juin. ] Les équipes que j'ai trouvées à mon arrivée, aux Banques populaires comme aux Caisses d'épargne, ont une vraie envie de construire ce rapprochement, de le réussir et de faire taire les vieilles querelles. ] Il y a en fait deux entreprises di
Kopalnia pomnik WUJEK dawno powinna być zamknięta. Kopie węgiel w polu Staszica. Tylko dlatego, że 13 z WUJKA było jeszcze egzystują. Kolejna pseudo kopalnia a raczej Ruch Boże Dary, które wydobywają najdroższy budulec pod budowę dróg, który się palić nie chce. Wieczorek coś tam niby kopie aby kopać. Takie to jest KHW S.A. Firma nad firmy 4 kopalnie 4 piętra na Damrota.
Rząd chyba nie policzył ile składek odprowadza pracownik branży górniczej do zus-u i wjakiej wysokości Niejedna składka przewyższa polskie emerytury Likwidując tysiące miejsc pracy w górnictwie przyczynia się do kryzysu w zus-ie ale widocznie z najniższej krajowej wiecej wpłynie,albo z pracy na czarno kolosy zbiją.
Panie socjolog - węgiel to też skała a skał się nie kopie.
Odprawa = wyraz najwyższej bezradności! Co z całymi regionami, które zostaną dotknięte likwidacją KWK tzn m.i. ubytek siły nabywczej i w konsekwencji utraty dalszych miejsc pracy. Ten program jest bezmyśny i uszyty "gorącą igłą"...Brak perspektyw i bezsensowne tworzenie nowych (nie za darmo) podmiotów gospodarczych ...ale czy ktoś naprawdę wierzył, że ktoś w Warszawie zrobi coś dla Katowic?!