Działalność Śląskiego Centrum Arbitrażu i Mediacji zainaugurowano w piątek (17 października) w Katowicach. Poprowadzi je fundacja działająca przy wydziale prawa Uniwersytetu Śląskiego. Centrum jest częścią projektu resortu gospodarki mającego zachęcać do polubownego rozstrzygania sporów.
Działalność centrum rozpoczęła konferencja "Śląskie Forum Mediacji i Arbitrażu" - wpisująca się w trwający od poniedziałku do soboty ogólnopolski Tydzień Mediacji. Jego obchody - po raz drugi rozłożone w Polsce na cały tydzień - są związane z przypadającym 16 października Międzynarodowym Dniem Mediacji. W konferencji uczestniczyli przedstawiciele środowisk prawniczych i gospodarczych, m.in. Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach.
Jak podkreślał w piątek wiceminister gospodarki Mariusz Haładyj, jego resort koordynuje projekt Centrów Arbitrażu i Mediacji w interesie gospodarki i przedsiębiorców - z inspiracji tych ostatnich. Arbitraż i mediacje poprzez swoją sprawność sprawiają bowiem, że przedsiębiorcy w mniejszym stopniu niż w przypadku drogi sądowej są odciągani od swej zasadniczej działalności biznesowej.
Z szacunków Ministerstwa Gospodarki wynika, że koszty konfliktów gospodarczych w Polsce sięgają miliardów złotych. "Sporów w gospodarce nie unikniemy. Być może im bardziej mamy zaawansowaną i rozwiniętą gospodarkę, tych sporów będzie więcej - mówił Haładyj.
Mediacja to pozasądowy proces dochodzenia do porozumienia w sytuacji konfliktu - przy udziale osoby trzeciej, neutralnej i bezstronnej - mediatora. Jest znacznie tańsza i krótsza od spraw sądowych - przeciętnie trwa ok. 40 dni. Kosztuje przedsiębiorcę ok. 5 proc. wartości sporu. - W procesie sądowym koszty zawsze będą wyższe - zaznaczył wiceminister.
Przekonywał, że zaletą mediacji jest możliwość bardziej elastycznego niż w procesie kształtowania ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy. Proces wiąże się też z konfliktem - wynikającym z udowadniania przez sądem własnych racji. - Z punktu widzenia gospodarczego szczególnie mediacja daje szansę pozytywnego utrzymania relacji biznesowych między stronami - wskazał Haładyj.
Zaznaczył, że obecnie do mediacji dochodzi w przypadku ok. 1 proc. trafiających do sądów spraw gospodarczych. Głównym zdiagnozowanym problemem jest brak wystarczającej wiedzy - z badań resortu wynika, że wiedzę o mediacji i arbitrażu ma niewiele ponad 50 proc. pytanych przedsiębiorców, jednak 90 proc. tych, którzy skorzystali z tych metod, oceniło je pozytywnie.
Zwiększenie wiedzy o mediacji w środowiskach gospodarczych to jeden z głównych celów projektu Centrów Arbitrażu i Mediacji. Kolejne to odciążenie sądów w sprawach gospodarczych, zmniejszenie wydatków na spory i skrócenie czasu ich rozstrzygania. Program ma też wymiar społeczny - związany z upowszechnianiem w społeczeństwie postaw koncyliacyjnych w miejsce konfrontacyjnych.
Program przewiduje utworzenie Centrów Arbitrażu i Mediacji w sześciu ośrodkach: Białymstoku Katowicach, Krakowie, Lublinie, Poznaniu i Warszawie. Jako pierwsze ruszyło centrum w Poznaniu (25 sierpnia br.), pozostałe mają zacząć działać do końca października. Wszystkie będą funkcjonowały według jednolitych zasad. Mają zajmować się - prócz prowadzenia mediacji w sporach, przede wszystkim gospodarczych - m.in. organizacją konferencji i szkoleń, w tym specjalistycznych, dla mediatorów. Założono też współpracę organizacjami przedsiębiorców, sądami i korporacjami prawniczymi.
Kierowane przez prof. Andrzeja Torbusa Śląskie Centrum Arbitrażu i Mediacji będzie działało przy Fundacji Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego "Facultas Iuridica", która od końca 2005 r. prowadzi Ośrodek Mediacji na uniwersyteckim wydziale prawa. Ośrodek przeprowadził dotąd ponad 1,5 tys. postępowań mediacyjnych, w tym dotyczące wielomilionowych kwot. Prowadzi też działalność szkoleniową.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.