"Porodziła swego pierworodnego Syna, owinęła Go w pieluszki i położyła w stajence, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie" (Ewangelia według św. Łukasza 2, 7)
Już niedługo w kościołach katolickich na całym świecie odbędą się pasterki, także i w tym mieście, w którym według tradycji narodził się Jezus Chrystus - w Betlejem. Betlejemska pasterka nie jest jednak odprawiana w bazylice Narodzenia Pańskiego, gdzie w krypcie pod ołtarzem znajduje się jedno z najbardziej czczonych miejsc chrześcijaństwa, lecz w kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Wybudowany w 1882 r. przylega do bazyliki od strony północnej. Bazylika od południowego-wschodu otoczona jest klasztorem greko-prawosławnym, a od południa - klasztorem Ormian.
W połowie XVIII wieku franciszkanie, którzy w 1347 r. przejęli opiekę nad Grotą Narodzenia i świątynią zbudowaną przez cesarza Konstantyna i jego matkę św. Helenę, utracili prawo do sprawowania mszy św. w bazylice. Sułtan zadecydował - prawo strzeżenia tego miejsca otrzymują mnisi greccy Kościoła prawosławnego. Cóż, tureckiemu władcy bliższy był widać jego Konstantynopol niż daleki i wrogi Rzym. Katolicy utrzymali jedynie przywilej celebrowania mszy św. w Grocie Narodzenia przy Żłóbku oraz odprawiania codziennej procesji z okadzeniem Groty. Trzecią wspólnotą wyznaniową, która strzeże tego miejsca, jest ormiański Kościół prawosławny.
Pierwszy kościół nad grotą wybudował w 326 r. cesarz Konstantyn I Wielki na prośbę swej matki Heleny. Do dziś zachował się ośmiokątny ołtarz pochodzący z tej świątyni. Znaczną jej część zburzyli Samarytanie w czasie buntu w 529 r. Kościół odbudowano za panowania cesarza rzymskiego Justyniana ok. 530 r.
Grota Narodzenia znajduje się w krypcie pod ołtarzem bazyliki Narodzenia Pańskiego. Jest prostokątna i ma 12,3 m długości, 3,5 m szerokości i 3 m wysokości. Zdobi ją 15 srebrnych lamp oliwnych. W centrum znajduje się ołtarz prawosławny, pod którym na białym marmurze posadzki umieszczona jest 14-ramienna srebrna gwiazda z łacińskim napisem: "Hic de Virgine Maria Jesus Christus natus est. 1717" (Tu z Maryi Dziewicy narodził się Jezus Chrystus. 1717). Gwiazdę umieścili katolicy w 1717 r. dokładnie w miejscu, w którym Jezus miał przyjść na świat. Czterdzieści lat później greccy mnisi znowu przejęli bazylikę, a w 1847 r. usunęli gwiazdę. Było to jedną z przyczyn rozpoczętej kilka lat później wojny krymskiej. Protest u Wysokiej Porty złożył "w imieniu narodów katolickich" ambasador francuski. Sułtan się ugiął i 1853 r. specjalnym firmanem - osobistym pisemnym rozkazem - zagwarantował status quo sanktuariów i nakazał przywrócenie gwiazdy. Dokument ten reguluje daty i godziny kultu na terenie bazyliki i Groty Narodzenia. Status quo zakłada np., że z 53 lamp oliwnych rozświetlających grotę 19 należy do Kościoła katolickiego, tak samo jak 4 lampy, które całą dobę palą się przy miejscu narodzenia.
Dzięki staraniom Palestyńczyków, bazylika Narodzenia Pańskiego oraz droga pielgrzymkowa w Betlejem zostały w czerwcu ub. r. wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Betlejem było niegdyś zamieszkane w przeważającej mierze przez chrześcijan. Obecnie 2/3 z jego 50 tys. mieszkańców to muzułmanie. Betlejem w języku hebrajskim (Bayt Lahm, Beit Lehem) znaczy dosłownie "dom chleba", w języku arabsku (Bajt Lahm) znaczy "dom mięsa".
W galerii: Bazylika Narodzenia Pańskiego w Betlejem. (zdjęcia: Krystian Krawczyk - portal góniczy nettg.pl)
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
