Łaźnia Moszczenica w Jastrzębiu-Zdroju jest jednym z kandydatów w konkursie Najlepsza Przestrzeń Publiczna Województwa Śląskiego 2024. Mieści się tam m.in. nowoczesne muzeum Carbonarium. W sumie w konkursie znalazło się 35 realizacji, które rywalizują także w plebiscycie publiczności. Tu można przyznać punkty trzem ulubionym. Wśród uczestników głosowania rozlosowane zostaną nagrody rzeczowe. Trzeba się spieszyć, gdyż głosowanie potrwa do końca sierpnia.
„Postindustrialne dziedzictwo pogranicza – przebudowa z rozbudową obiektu na centrum dziedzictwa postindustrialnego „Łaźnia Moszczenica” w Jastrzębiu-Zdroju wraz z zagospodarowaniem terenu” – tak dokładnie nazywa się projekt zrealizowany w pokopalnianych obiektach. Zakładał on przystosowanie budynku byłych łaźni górniczych KWK Moszczenica na potrzeby Centrum Dziedzictwa Postindustrialnego Łaźnia Moszczenica.
„Opuszczony budynek został przejęty przez samorząd gminy. Założeniem projektowym było pozostawienie budynku w jak najsurowszym stanie i w rezultacie wyeksponowanie historii, jaką reprezentuje” – czytamy w opisie projektu.
Podkreślono także, że udało się wyeksponować żelbetową konstrukcję nośną budynku wraz z wysokimi na dwie kondygnacje przestrzeniami użytkowymi. Co ciekawe, uważni zwiedzający wciąż mogą zauważyć pozostawione przez pierwszych budowniczych napisy, utrwalone na żelbetowych słupach i belkach.
Ponadto nowa stolarka okienna zachowała oryginalne podziały, a płyty elewacyjne zachowały oryginalny wygląd – w części będąc po prostu wyczyszczone, a w części wymienione na nowe, lecz o takiej samej estetyce. Zachowano także autentyczne detale, jak stalowe mocowania płyt elewacyjnych do konstrukcji czy stalowe opaski na słupach. W części klatek schodowych pozostawiono też oryginalne stopnice, wysłużone przez zastępy korzystających z łaźni górników.
Jastrzębie-Zdrój zostało właścicielem łaźni w 2003 r. Obiekt ten był pozostałością po kopalni Moszczenica, która jest ściśle związana z rozwojem górnictwa w Jastrzębiu-Zdroju.
W połowie 1955 r. zapadła decyzja o budowie pierwszych kopalń w tej części Śląska. Były to kopalnie Jastrzębie i Moszczenica. Budowa pierwszej wystartowała w 1956 r., drugiej rok później. Odważne plany zakładały, że w okresie 25 lat w tym rejonie powstanie 27 zakładów wydobywczych. Uroczyste otwarcie kopalni Jastrzębie miało miejsce w 1962 r. W 1963 r. kopalnie Jastrzębie i Moszczenica połączono, choć oficjalnie otwarcie kopalni Moszczenica odbyło się 4 grudnia 1965 r. Kopalnia Moszczenica samodzielnym zakładem została 1 stycznia 1966 r. Czas jednak ponownie połączył pierwsze jastrzębskie kopalnie w 1994 r., ponownie pod nazwą Jas-Mos. Po koniec XX w. rozpoczęła się likwidacja ruchu Moszczenica. Potem los ten spotkał także Jastrzębie.
Do konkursu na najlepszą przestrzeń publiczną województwa śląskiego wpłynęło 39 zgłoszeń z 24 gmin, po ocenie formalnej 35 realizacji zostało zakwalifikowanych do dalszej oceny. Wśród zgłoszonych realizacji są zarówno przestrzenie publiczne, tj. place miejskie, założenia parkowe, zieleńce, tereny rekreacyjne i sportowe, jak i obiekty użyteczności publicznej, m.in. obiekty historyczne zaadaptowane do nowych funkcji, jak i zupełnie nowe realizacje, pełniące funkcje obiektów kultury, edukacji i rekreacji.
Oceny zgłoszonych realizacji, niezależnie od plebiscytu publiczności, dokona również jury konkursowe złożone z członków Wojewódzkiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej. W tegorocznej edycji konkursu szczególnie promowane będą rozwiązania, które realizują strategiczną wizję rozwoju województwa śląskiego – „Zielone Śląskie”, tym samym wzmacniają odporność na zmiany klimatu, są energooszczędne, neutralne emisyjnie, zgodne z cyklami natury i przyjazne dla zdrowia i komfortu życia mieszkańców. Spośród zgłoszonych do konkursu realizacji jury rekomenduje Zarządowi Województwa Śląskiego realizacje do przyznania nagród i wyróżnień Marszałka Województwa Śląskiego.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.