Górnictwo węgla kamiennego kurczy się, lecz nadzorowi górniczemu przybywa obowiązków. Wpływ na to ma wiele czynników, w tym m.in. konieczność jednolitego stosowania prawa, a także nowe uregulowania unijne – mówił o tym szeroko dr inż. Piotr Litwa, prezes Wyższego Urzędu Górniczego, podczas uroczystości barbórkowej nadzoru górniczego, 5 grudnia br. w Katowicach
- Chciałbym podziękować wszystkim Państwu za współdziałanie na rzecz realizacji naszej misji, którą jest dążenie do poprawy bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia górników, optymalnego zagospodarowania złóż kopalin oraz ograniczenia uciążliwości oddziaływania górnictwa na ludzi i środowisko. Realizacja tych zadań nie byłaby możliwa bez współpracy z każdą z reprezentowanych tutaj instytucji – wskazał szef WUG.
Przypomniał, że zgodnie z nowymi przepisami prezes Wyższego Urzędu Górniczego został wskazany jako organ odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie redukcji emisji metanu w sektorze energetycznym. Tak zwane rozporządzenie metanowe ma zastosowanie między innymi do poszukiwania i produkcji ropy naftowej i gazu ziemnego oraz do gromadzenia i przetwarzania gazu ziemnego, do odwiertów nieczynnych, przesyłu i dystrybucji oraz podziemnego składowania gazu ziemnego, a także do czynnych podziemnych i odkrywkowych kopalń węgla oraz do zamkniętych i opuszczonych podziemnych kopalń węgla.
- Prezes WUG nadzoruje wymienione przedsięwzięcia w zakresie dokładności pomiarów, kwantyfikacji, monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji metanu. W celu realizacji nowych zadań w urzędzie powołano nową komórkę organizacyjną pod nazwą Departament Nadzoru Emisji Metanu i Gospodarowania Górotworem. W połowie tego roku w WUG-u przygotowano projekt ustawy o wdrożeniu mechanizmów redukcji emisji metanu w sektorze energetycznym, której celem jest zapewnienie stosowania w polskim porządku prawnym rozporządzenia metanowego. Minister energii skieruje ten projekt do dalszych prac legislacyjnych – zwrócił uwagę prezes WUG.
Mówił także o sprawowanie nadzoru i kontroli nad ruchem podziemnych zakładów prowadzących działalność turystyczną, leczniczą i rekreacyjną, a także o zakładach prowadzących drążenie tuneli.
- Wsłuchując się w głosy ze strony podmiotów uczestniczących w realizacji takich przedsięwzięć powołałem specjalny zespół, którego zadaniem jest analiza stanu i praktyki stosowania prawa w ruchu zakładów prowadzących działalność z zastosowaniem techniki górniczej, a także opracowanie propozycji rozwiązań prawnych i upowszechnianie dobrych praktyk. W tym roku zespół opracował metodykę sprawowania nadzoru i kontroli nad drążeniem tuneli, która ma pomóc urzędom górniczym w jednolitym stosowaniu prawa. W dalszej kolejności zostaną opracowane dobre praktyki w zakresie inwestycji tunelowych - drogowych i kolejowych, dedykowane dla wykonawców takich inwestycji – dodał.
Dr inż. Piotr Litwa wspomniał także o tegorocznej inicjatywie, jaką jest zaangażowanie Wyższego Urzędu Górniczego w opracowanie propozycji objęcia ustawą Prawo geologiczne i górnicze tak zwanych „złóż antropogenicznych".
- Obowiązujące regulacje prawne w zakresie dokumentowania złóż, ich eksploatacji, w tym prowadzenia ruchu zakładu górniczego, nie są przystosowane do działalności polegającej na pozyskiwaniu surowców mineralnych z hałd i zwałów pogórniczych. Z uwagi na zagrożenia bezpieczeństwa ludzi i środowiska oraz bezpieczeństwa powszechnego w związku z prowadzeniem takiej działalności, proponujemy, aby eksploatacja tego typu złóż była prowadzona w ruchu quasi-górniczego zakładu, nad którym organy nadzoru górniczego sprawowałyby nadzór i kontrolę. Działalność w obszarze wydobywania kopalin ze złoża antropogenicznego powinna być, naszym zdaniem, koncesjonowana przez marszałka województwa lub ministra właściwego do spraw środowiska – wyjaśniał dalej w swym barbórkowym przemówieniu.
Kolejna sprawa, na którą zwrócił uwagę, to konieczność uproszczenia procesu usuwania szkód górniczych w przypadku braku odpowiedzialnego za szkodę przedsiębiorcy lub jego następcy prawnego.
Przypomnijmy, że kilka miesięcy temu pojawiła się inicjatywą nowelizacji Prawa geologicznego i górniczego, której celem jest wskazanie prezesa WUG jako reprezentanta Skarbu Państwa w tego rodzaju sprawach. Pozwoliłoby to uniknąć sporów kompetencyjnych, ujednolicić postępowania w sprawach szkód górniczych i obniżyć koszty dochodzonych roszczeń. Z inicjatywą tą, jako organ administracji rządowej właściwy w sprawach nadzoru górniczego, wyszedł właśnie prezes WUG.
Najserdeczniejsze życzenia dla pracowników nadzoru górniczego i całej braci górniczej przesłał prezydent RP Karol Nawrocki.
„Wyrażam najwyższe uznanie i szacunek dla codziennego ofiarnego trudu pracowników przemysłu wydobywczego. W imieniu wszystkich Polaków serce dziękuję za profesjonalizm, wytrwałość, zaangażowanie i odpowiedzialność konieczne przy wykonywaniu pracy tak niezwykle ważnej dla naszej ojczyzny, gospodarki narodowej i bezpieczeństwa energetycznego milionów rodaków. Słynny fizyk Max Planck powiedział: górnictwo nie jest wszystkim, ale bez górnictwa wszystko jest niczym. W tych słowach zawiera się głęboka prawda o znaczeniu zakładów górniczych, które od lat budują fundamenty naszej ekonomii. Myśląc o górnictwie mam jednak przed oczami nie surowce takie jak węgiel kamienny, czy miedź, ale przede wszystkim ludzi ciężko pracujących dla siebie, swoich rodzin i dla wspólnego dobra. Dziękuję za wyjątkowy etos górniczej pracy, poczucie godności i wierności wartościom patriotycznym. Górnicy wielokrotnie w naszej najnowszej historii dali świadectwo o miłości ojczyzny i przywiązaniu do idei wolności. Tak było szczególnie w grudniu 1981 r., kiedy reżim komunistyczny chciał złamać ducha Polaków i stłumić pokojową rewolucją Solidarności” – napisał w swym liście Karol Nawrocki.
Barbórka Wyższego Urzędu Górniczego była w tym roku objęta patronatami medialnymi redakcji: TVP Katowice, „Dziennika Zachodniego”, „Trybuny Górniczej” i portalu internetowego nettg.pl, „Gościa Niedzielnego” oraz Radia eM.
Życzenia przesłał również Mariusz Haładyj, prezes Najwyższej Izby Kontroli.
„Wy jako Nadzór Górniczy stoicie na sprawie bezpieczeństwa nie po to, by utrudniać, lecz by chronić życie i zdrowie ludzi, którzy każdego dnia zjeżdżają pod ziemię. Wasze działania służą jednemu celowi, by każdy górnik wracał do domu bezpiecznie. Dzisiejsze górnictwo zmienia się. Wprowadzane są nowoczesne technologie, zmieniane są przepisy, podnoszone standardy bezpieczeństwa. Wymaga to od Was wiedzy, determinacji i współpracy. W tym procesie Nadzór Górniczy odgrywa kluczową rolę, budując kulturę bezpieczeństwa i zaufania” – podkreślił prezes NIK.
Najserdeczniejsze życzenia wszystkim pracownikom nadzoru górniczego złożył ponadto Krzysztof Galos, wiceminister w resorcie klimatu i środowiska, główny geolog kraju.
W trakcie uroczystości barbórkowej odbyła się ceremonia wręczenia odznaczeń państwowych resortowych i branżowych. Minutą ciszy uczczono też górników, którzy ponieśli śmierć na posterunku pracy.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.