W roku, gdy Główny Instytut Górnictwa-Państwowy Instytut Badawczy obchodzi jubileusz stulecia działalności, warto przyjrzeć się Centrum Rozwoju Kompetencji – jednostce, która łączy wieloletnie doświadczenie Instytutu z nowoczesnymi wyzwaniami edukacji zawodowej. To tutaj praktycy z różnych obszarów, wykorzystując wiedzę, umiejętności, doświadczenie zawodowe i najnowocześniejsze technologie, prowadzą zajęcia na kursach oraz studiach podyplomowych.
Historia i rozwój działalności edukacyjnej
Korzenie edukacyjnej działalności GIG-PIB sięgają lat międzywojennych. Już w 1925 roku w Kopalni Doświadczalnej Barbara funkcjonowała Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego i Obserwatorium Magnetyczne w Mikołowie, która szkoliła ratowników górniczych ze wszystkich kopalń. Programy obejmowały zajęcia teoretyczne i praktyczne, tworząc model kształcenia, który przez dziesięciolecia wpływał na poprawę bezpieczeństwa w polskim górnictwie. Lata powojenne przyniosły systematyczny rozwój działalności edukacyjnej oraz ewolucję oferty szkoleniowej.
Obszary działalności i oferta szkoleniowa
Centrum realizuje obecnie wszechstronną działalność edukacyjną, obejmującą inicjowanie i organizację szkoleń, kursów oraz studiów podyplomowych w kluczowych obszarach dla współczesnego przemysłu. Spektrum tematyczne obejmuje bezpieczeństwo i higienę pracy, zagrożenia techniczne w przemyśle, nowoczesne systemy zarządzania jakością i środowiskiem, inżynierię środowiska, zarządzanie projektami oraz zagadnienia ekonomiczne i prawne.
Szczególne miejsce w ofercie zajmują studia podyplomowe, które odpowiadają na rosnące zapotrzebowanie rynku pracy na specjalistów z wysokimi, unikalnymi kwalifikacjami. Przykładem jest kierunek „Adaptacja kopalń do pełnienia nowych funkcji – uwarunkowania prawne, techniczne, społeczne i środowiskowe", realizowany wspólnie z Politechniką Śląską. Studia przygotowują specjalistów, którzy będą w stanie w przyszłości planować i efektywnie wprowadzać nowe rozwiązania i modele biznesowe, wspierając proces transformacji górnictwa w sposób zrównoważony i innowacyjny.
Realizowane są zarówno szkolenia otwarte, jak i zamknięte na zamówienia firm, a także projekty finansowane ze środków unijnych. Ta różnorodność pozwala dostosować programy do specyficznych potrzeb różnych grup odbiorców.
Kadra dydaktyczna
Filarem Centrum jest kadra dydaktyczna składająca się głównie z pracowników naukowych i badawczo-technicznych GIG-PIB. Wszyscy wykładowcy posiadają wykształcenie odpowiadające prowadzonemu zakresowi szkolenia. W sytuacjach wykraczających poza obszar działalności Instytutu, kadra jest uzupełniana ekspertami zewnętrznymi.
Wieloletnie doświadczenie kadry w prowadzeniu badań naukowych i współpracy z przemysłem przekłada się na bezpośrednie połączenie teorii z praktyką przemysłową. Wykładowcy nie tylko przekazują wiedzę, ale również aktywnie uczestniczą w tworzeniu innowacyjnych rozwiązań dla gospodarki.
Nowoczesne metody i technologie
Centrum konsekwentnie rozwija i wdraża nowoczesne narzędzia dydaktyczne. Przełomowym momentem była pandemia COVID-19, która przyspieszyła proces cyfryzacji edukacji. Platforma e-learningowa e-szkolenia.gig.eu stanowi autorskie rozwiązanie łączące platformę Moodle z narzędziem BigBlueButton. Każda forma edukacji realizowana jest w czasie rzeczywistym, zapewniając pełną interaktywność poprzez system wideokonferencji, wspólną tablicę, chat oraz możliwość przeprowadzania ankiet. Każdą sesję obsługuje nie tylko wykładowca, ale również asystent techniczny.
Technologia wirtualnej rzeczywistości (VR) umożliwia szkolenie w cyfrowo wygenerowanym środowisku, pozwalając na wielokrotne ćwiczenie procedur bez narażania uczestników na niebezpieczeństwo. Szczególnie wartościowym przykładem jest aplikacja pozwalająca na jednoczesne szkolenie dwóch osób na wirtualnym placu budowy, opracowana w partnerstwie z Uniwersytetem Technicznym w Ostrawie.
Współpraca krajowa i międzynarodowa
Centrum aktywnie rozwija współpracę z krajowymi i międzynarodowymi partnerami, organizując projekty, konferencje oraz warsztaty. Przykładem współpracy międzynarodowej są projekty w ramach programu RADONORM, gdzie Centrum współpracuje ze Śląskim Centrum Radiometrii Środowiskowej przy organizacji kursów poświęconych tematyce naturalnie występującego promieniowania jonizującego. Te kursy przyciągają uczestników z całej Europy. Szczególnie znaczący jest projekt Branżowego Centrum Umiejętności Górniczych w Rybniku, dofinansowanego z Krajowego Planu Odbudowy. Centrum odegrało kluczową rolę w zaprojektowaniu koncepcji kształcenia opartego na nowoczesnych technologiach oraz w przygotowaniu scenariuszy szkoleń VR. Projekt SENSE VR, realizowany w konsorcjum z JSW Nowe Projekty i JSW Szkolenie i Górnictwo, wprowadził technologię VR do szkoleń pracowników górniczych. Przeprowadzone testy pokazały, że technologia jest bardzo dobrze oceniana przez środowisko górnicze.
Monitoring jakości
Centrum od kilkunastu lat prowadzi systematyczny monitoring jakości poprzez analizę ankiet ewaluacyjnych. Każdy uczestnik może wypełnić anonimową ankietę oceniającą organizację szkolenia, poziom merytoryczny, wykorzystanie pomocy dydaktycznych oraz jakość materiałów szkoleniowych. Analiza wskazuje, że szkolenia są oceniane dobrze lub bardzo dobrze zarówno pod względem merytorycznym, jak i organizacyjnym. Szczególnie rok 2023 przyniósł znaczącą poprawę ocen pomocy dydaktycznych dzięki wykorzystaniu nowych rozwiązań technologicznych.
Infrastruktura i certyfikacje
Centrum dysponuje nowoczesną infrastrukturą obejmującą klimatyzowane sale wykładowe, aulę na 100 osób, bibliotekę naukową oraz zaplecze gastronomiczne. Wszystkie pomieszczenia są dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wysoki standard potwierdza szereg certyfikatów i akredytacji. Centrum jest wpisane do ewidencji placówek kształcenia ustawicznego, posiada akredytację Śląskiego Kuratora Oświaty oraz Certyfikat Zintegrowanego Systemu Zarządzania wydany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji.
Wyzwania przyszłości
W obliczu rozwoju sztucznej inteligencji Centrum stoi przed nowymi wyzwaniami i możliwościami. AI umożliwia personalizowanie procesu nauczania, monitorowanie postępów uczestników oraz dostarczanie treści dopasowanych do ich potrzeb. Centrum rozwija się w tym zakresie, dbając jednocześnie o zachowanie równowagi między innowacjami cyfrowymi a potrzebami interpersonalnymi uczestników.
Setna rocznica funkcjonowania GIG-PIB stanowi punkt wyjścia do nowych wyzwań. Centrum Rozwoju Kompetencji pozostaje wierne misji łączenia nauki z praktyką, służąc rozwojowi kompetencji kolejnych pokoleń specjalistów w czasach dynamicznych przemian gospodarczych i technologicznych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
