Pokładom węgla kamiennego towarzyszy metan. Z tego też powodu danych na temat jego zasobów nie mogło zabraknąć w najnowszym „Bilansie zasobów złóż kopalin w Polsce” przygotowanym przez Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy i opublikowanym pod koniec czerwca.
Metan pokładów węgla (MPW) w tym zestawieniu został zakwalifikowany do grupy surowców energetycznych wraz z węglami kamiennym i brunatnym, gazem ziemnym, ropą naftową, helem i azotowym gazem ziemnym.
Warto podkreślić, że złoża MPW udokumentowane zostały jedynie w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Jak podano w „Bilansie…”, rozpoznanie warunków metanowych Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz Lubelskiego Zagłębia Węglowego jest bardzo słabe, a stwierdzone koncentracje metanu są znacznie mniejsze, stąd trudno jest obecnie ocenić ich znaczenie gospodarcze. W publikacji wskazano także, że wykorzystanie metanu pokładów węgla podyktowane jest z jednej strony względami bezpieczeństwa prowadzenia robót górniczych, a z drugiej strony traktowane jest jako pozyskiwanie gazu z niekonwencjonalnych źródeł, ze względu na formę jego występowania, która wymaga zastosowania specjalnych desorpcyjnych technologii odzysku.
Udokumentowane zasoby bilansowe wydobywalne MPW w Polsce w 2023 r. wyniosły 105 995,30 mln m sześc. Zasoby bilansowe zmniejszyły się o 367,05 mln m sześc. w porównaniu z rokiem 2022 (czyli o 0,35 proc.). Ubytek ten spowodowany był głównie: emisją metanu poprzez wentylację kopalń oraz odmetanowaniem. Przyrost nastąpił natomiast w związku z opracowaniem dodatku do dokumentacji dla złoża Zofiówka i udokumentowaniem złoża Jas-Mos 2.
Jak czytamy w publikacji PIG-PIB, wydobycie metanu w 2023 r. wyniosło 283,83 mln m sześc. Jest to wielkość oznaczająca odmetanowanie, czyli ilość metanu ujmowanego przez stacje odmetanowania poszczególnych kopalń węgla kamiennego oraz metan eksploatowany samodzielnie, na zasadzie samowypływu gazu z otworów wiertniczych, sięgających do zrobów zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego. W przypadku kilku złóż (ze względu na możliwości techniczne kopalń) wielkość emisji obejmuje także metan pochodzący ze strefy niskometanowej - części złoża węgla kamiennego, w której stwierdzona została obecność metanu, jednak ze względu na jego niską zawartość nie udokumentowano zasobów tej kopaliny. Ilość metanu wyemitowanego wraz z powietrzem kopalnianym systemem wentylacji wyniosła 460,49 mln m sześc.
Zasoby przemysłowe określone dla 32 złóż wynoszą 10 536,71 mln m sześc. i są mniejsze w porównaniu z rokiem poprzednim o 27,61 mln m sześc. (czyli o 0,03 proc.). Ubytek był wypadkową wydobycia metanu (-283,83 mln m sześc.), uwzględnienia w bilansie dodatków do projektów zagospodarowania złóż: Knurów (+44,5 mln m sześc.) i Wesoła (+113,95 mln m sześc.) oraz szczegółowego rozpoznania złóż.
Łącznie zasoby prognostyczne metanu w Polsce według stanu na 31 grudnia 2023 r. wyniosły 1,69 mld m sześc. (tylko w GZW), a zasoby perspektywiczne 111,27 mld m sześc.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
