Zaktualizowany Program ochrony powietrza przyjął w poniedziałek Sejmik Woj. Śląskiego. Kontekstem programu jest regionalna uchwała antysmogowa. Oba dokumenty zawierają m.in. podobną perspektywę działań - do 2027 r.
Uchwałę antysmogową woj. śląskiego tamtejszy sejmik przyjął w 2017 r., zaczęła ona obowiązywać od września tamtego roku. W grudniu 2017 r. przyjęto uwzględniający uchwałę program ochrony powietrza. O ile uchwała zakazuje używania określonych paliw i nakazuje stopniową wymianę przestarzałych pieców, program m.in. wskazuje narzędzia ograniczania stosowania niskiej jakości paliw czy wspierania samorządów w działaniach na rzecz obniżenia emisji szkodliwych gazów i pyłów.
Uchwała antysmogowa obowiązuje od 2017 r. w niezmienionym kształcie. Jak wyjaśniał w poniedziałek wicemarszałek woj. śląskiego Łukasz Czopik, o ile na danym terenie dochodzi do kolejnych przekroczeń bądź naruszeń standardów ochrony powietrza, tamtejszy program ochrony powietrza zgodnie z Prawem ochrony środowiska jest aktualizowany co trzy lata, m.in. aby zweryfikować przyjęte wcześniej narzędzia służące do poprawy jakości i ochrony środowiska.
Tak jest w naszym przypadku. Niestety stężenia pyłów i standardy jakości powietrza zostały u nas naruszone i są ciągle wyższe niż oczekiwane wartości referencyjne. Dlatego na mocy przepisów ustawowych zobligowani byliśmy do tego, by taką aktualizację przeprowadzić. Nie jest to inicjatywa, która ma zaostrzyć, wprowadzić dodatkowe restrykcje, czy w jakikolwiek sposób wywrócić to, co przyjęła uchwała antysmogowa - zastrzegł Czopik przypominając, że poprzednia aktualizacja programu pochodzi z 2020 r.
W oparciu o tę aktualizację skupiamy się na czterech podstawowych obszarach: wyeliminowaniu do 2026 r. pozaklasowych źródeł ciepła, na działalności edukacyjnej i promocyjnej, jeśli chodzi o proekologiczne zachowania zarówno jednostek organizacyjnych przedsiębiorców, jak i obywateli i indywidualne gospodarstwa. Kładziemy też nacisk na kontrolę realizacji zapisów z uchwały antysmogowej związanych z wykorzystaniem opału z odpowiednią klasą energetyczną - wymieniał wicemarszałek.
Dodał, że ze względu na to, iż na niektórych odcinkach wokół autostrady A4 stwierdzono przekroczenia będące efektem wzmożonego ruchu, ta aktualizacja wprowadza zalecenie, aby w sposób ściślejszy stosować tzw. zielone zamówienia publiczne. Chodzi np. o zawieranie w specyfikacjach przetargowych określonych wymogów środowiskowych, dotyczących pojazdów czy maszyn budowlanych.
Wykonawca, który na nasze zlecenie opracował zarówno część badawczą, jak i aktualizację stwierdza, że przyjąwszy te cztery obszary, nie ma potrzeby wprowadzenia dodatkowych restrykcji - podkreślił wicemarszałek.
Odnosząc się do pytań radnych Czopik wyjaśniał, że działania związane z ochroną powietrza są i będą finansowane w znacznej mierze funduszami europejskimi - w tym z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji - wynikającymi z Europejskiego Zielonego Ładu. Pokryją one ponad połowę wykazanych w programie ochrony powietrza potrzeb w tym zakresie, oszacowanych na ok. 8,5 mld zł.
Czopik poinformował, że aktualizację programu pozytywnie zaopiniowały m.in. powiat bieruńsko-lędziński, gmina Żywiec, powiat pszczyński czy powiat raciborski. Powiaty gliwicki i mikołowski, a także gminy Jeleśnia, Lelów, Mierzęcice, Szczekociny, Ujsoły i Zebrzydowice - wydały opinie negatywne. Powiat cieszyński zgłosił uwagi, nie wydał opinii. Ponad 60 gmin, nie zgłaszając uwag, przyjęło aktualizację do wiadomości.
Odnosząc się do pytań radnych dot. uzgodnień polityki ochrony powietrza z sąsiadami, Czopik poinformował, że np. w czwartek spotka się z wicehejtmanem kraju morawskiego-śląskiego planując rozmowy związane bezpośrednio z ochroną środowiska, ale też np. realizacją europejskiego programu Life, w którym przy współpracy ze stroną czeską prowadzone są projekty związane z edukacją środowiskową czy działaniami naukowo- badawczymi.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.