Projekt „Ocalić od zapomnienia” dotyczący strajku w kopalni Piast w 81. na półmetku. Filmowcy dotarli do kompozytora utworu „Ostatnia szychta”; szukają 8 internowanych.
Filmowcy dokumentujący relacje uczestników najdłuższego podziemnego strajku stanu wojennego dotarli do autora utworu „Ostatnia Szychta na KWK Piast” - Jana Krzysztofa Kelusa. Mimo, że kompozytor od wielu lat nie udzielał się publicznie, zgodził się na rozmowę przed kamerą. Nagrania do projektu społecznego „Ocalić od zapomnienia” którego celem jest zarejestrowanie wspomnień uczestników strajku w kopalni Piast i ich rodzin w 1981 roku, są już na półmetku. Pomysłodawcy – przedstawiciele Stowarzyszenia Solidarności Pamięci Strajkujących Górników w KWK Piast 14-28 Grudnia '81 roku - wystosowali także apel z prośbą o kontakt do 8 uczestników tamtych wydarzeń lub ich bliskich, których nazwiska znaleźli na stronach IPN.
Jan Krzysztof Kelus, to postać owiana legendą, jeden z bardów Solidarności, działacz polityczny, kompozytor, socjolog. Jest autorem i wykonawcą wielu utworów związanych z buntem społecznym przeciwko komunistycznym władzom w latach 70. i 80. Po '89 roku wycofał się z życia publicznego i już nigdy nie dał się namówić na występ przed kamerą. Ekipie realizującej nagrania związane z dokumentacją relacji uczestników strajku w kopalni Piast w 1981 roku udało się jednak do niego dotrzeć, a także do jego żony Urszuli Sikorskiej Kelus.
- Dowiedzieliśmy się jakie były okoliczności powstania utworu „Ostatnia Szychta” oraz tego czy Jan Krzysztof Kelus kiedykolwiek spotkał się z autorem tekstu Janem Michałem Zezulą. Na razie wiele nie zdradzę – podkreśla główny pomysłodawca przedsięwzięcia z ramienia związków zawodowych Mariusz Śliwiński z Solidarności.
Nagranie zostało zrealizowane w domu państwa Kelus na Mazurach.
– Tam czas jest inaczej zbudowany. Dom zatopiony w zieleni, pszczoły. To jest ich wybór, ich sposób życia. Wiele razem przeszli, znają się od 16 roku życia, byli przesłuchiwani, internowani. Rozmowa z nimi bardzo dużo wniosła do naszego projektu – dodaje Mariusz Śliwiński.
Do udziału w projekcie „Ocalić od zapomnienia” zaproszonych zostało 45 osób. To przede wszystkim uczestnicy strajku, ale też ich żony, dzieci, a nawet już dorosłe wnuki. Realizacją dokumentu zajmuje się jeden ze znanych twórców kina niezależnego Wojciech Wikarek.
– Każda historia jest inna i chociaż minęło tyle lat, to po latach wspomnienia wciąż wzbudzają emocje. Nawet u osób, które pośrednio miały styczność z tamtymi wydarzeniami, bo nie było ich na świecie – tłumaczy Mariusz Śliwiński.
Autorzy projektu poszukują obecnie 8 osób internowanych z KWK Piast. Ich nazwiska znajdują się na stronach IPN. To: Grzegorz Kozak, Franciszek Kobielas, Czesław Ziomek. Bogdan Piotrowski, Jan Gurtman, Józef Palka, Andrzej Kajtoch, Henryk Mazur. Pomysłodawcy projektu apelują do nich lub ich rodzin o kontakt pod numer telefonu 500 454 115.
Założeniem projektu „Ocalić od zapomnienia” jest zapewnienie jak największego obiektywizmu i bezstronności. Nagrania zostaną zachowane w całości, tak by były do wglądu wszystkich zainteresowanych, także przyszłych pokoleń. Projekt ma zakończyć się materiałem filmowym dokumentującym całe wydarzenie.
Wsparcia udziela Polska Grupa Górnicza S.A. oraz Nadwiślańska Agencja Turystyczna.
Trwający dwa tygodnie podziemny strajk w kopalni Piast w Bieruniu był najdłuższym tego typu protestem stanu wojennego. Był prowadzony 650 m pod ziemią i trwał od 14 do 28 grudnia 1981 roku. Górnicy przy wstrzymanych dostawach żywności i gasnących lampkach spędzili pod ziemią Boże Narodzenie i Wigilię.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
