- Jestem zaniepokojony, że z taką łatwością można negować w mediach potrzebę funkcjonowania organizacji, która zgodnie z wolą jej członków znalazła trwałe miejsce w polskim górnictwie - tak na wypowiedź znanej w górniczym środowisku postaci, podającą w wątpliwość sens istnienia Związku Pracodawców Górnictwa Węgla Kamiennego, zareagował jego prezes Piotr Rykala.
Zacznijmy od ilustracji ZPGWK.
Skupiamy 55 instytucjonalnych członków. Są to spółki węglowe i kopalnie oraz inne podmioty działające w górnictwie i jego otoczeniu o różnych postaciach własności. Połowa spośród nich to spółki z kapitałem prywatnym.
Opiniujemy ustawy, rozporządzenia i inne akty prawne dotyczące górnictwa, prawa pracy oraz innych problemów, które przesyłane są do ZPGWK z poszczególnych ministerstw, Związku Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej. Adresatami takich opracowań i ocen są też organizacje, do których należy Związek. Mam na myśli Forum Przemysłu Wydobywczego, a także Europejskie Stowarzyszenie Producentów Węgla Kamiennego i Brunatnego (EURACOAL), będące organem doradczym Komisji Europejskiej. ZPGWK jest bodaj jedyną, a na pewno nieliczną organizacją w górnictwie, od której opinii i stanowisk instytucje te oczekują. W szeregu sprawach współpracujemy z Górniczą Izbą Przemysłowo-Handlową, która również jest członkiem Związku.
Sądząc po adresatach, których Pan wymienił, nie może to zapewne być głos powierzchowny.
To prawda, że w pracach zespołów, powoływanych do rozwiązywania różnych problemów występujących w górnictwie, oczekuje się od nas eksperckiego podejścia. Takim przykładem mogą być prace zespołu do spraw opracowania najlepszych dla górnictwa rozwiązań w ramach realizacji Polityki Energetycznej Polski do 2030 roku, realizowane w ramach Zespołu Trójstronnego do spraw Bezpieczeństwa Socjalnego dla Górników. Inny przykład: prace zespołu ekspertów z dziedziny BHP związane z opracowaniem "Wytycznych do rozwiązań stanowiących realizację głównych przedsięwzięć i działań Pracodawców Węgla Kamiennego w celu poprawy stanu BHP w Kopalniach Węgla Kamiennego". Wskazałem dwa wybrane tylko przejawy naszej aktywności w tym zakresie.
W jakim stopniu ZPGWK jest również ośrodkiem wymiany myśli górniczej?
Związek - wnosząc w nie merytoryczny wkład - jest organizatorem konferencji naukowych i seminariów, dotyczących istotnych problemów górnictwa. Wspomnę między innymi międzynarodową konferencję z okazji dwudziestolecia ZPGWK "Górnictwo węglowe-perspektywy i ograniczenia". Wygłoszone w jej trakcie referaty dotyczyły między innymi klimatu oraz współpracy międzynarodowej z Ukrainą. Ale powodem, dla którego przywołałem to wydarzenie, była "Deklaracja Katowicka" dotycząca pakietu energetyczno-klimatycznego, podpisana przez wszystkich uczestników konferencji. To niesłychanie ważna okoliczność, ponieważ dokument został następnie przekazany przewodniczącego Komisji Europejskiej José Manuelowi Baroso, komisarzowi UE do spraw energii Güntherowi Oettingerowi, komisarzowi UE do spraw klimatu Connie Hedegaard oraz polskim europarlamentarzystom. Wspomnę o konferencji zorganizowanej wraz z Polsko-Ukraińską Izbą Gospodarczą na temat problemów dotyczących górnictwa obu krajów pod nazwą "Górnictwo węglowe Polski i Ukrainy-wspólne doświadczenia i współpraca". Była też polsko-niemiecka konferencja praktyków górnictwa węgla kamiennego "Metan w głębokim górnictwie węgla kamiennego". Jej główna konkluzje brzmiały tak: górnictwo bezpieczne i rentowne to górnictwo nowoczesne technicznie oraz bezpieczeństwo pracy priorytetem polskiego górnictwa.
Na jakich zagadnieniach przede wszystkim koncentrują się prace waszych specjalistów i ekspertów?
Zgodnie z sugestiami i oczekiwaniami naszych członków opracowaliśmy taki zestaw szczególnie istotnych problemów. Są w nim zagadnienia, dotyczące problematyki geologiczno-górniczej, ochrony środowiska, pakietu energetyczno-klimatycznego, problematyki podatkowej, ekonomiczno-finansowej, prawa pracy, bezpieczeństwa pracy i innych, które zostaną wniesione pod obrady Rady Forum Przemysłu Wydobywczego. Po ich selekcji przez właściwe zespoły tematyczne zostaną następnie skierowane do właściwych ministerstw celem realizacji.
Na ile polskiemu górnictwu sprzyja obecność przedstawicieli ZPGWK w Brukseli?
Przez Europejskie Stowarzyszenie Węgla Kamiennego i Brunatnego Euracoal prowadzimy działania przeciwne wprowadzeni od 2013 roku pakietu energetyczno-klimatycznego, w tym również w sprawie odrzucenia kolejnej próby zmiany dyrektywy 2003/87/WE, która ma na celu włączenie od przyszłego roku emisji metanu z czynnych kopalń węgla kamiennego do systemu handlu uprawnieniami do emisji. Szacuje się że wprowadzenie tej zmiany kosztowałyby polskie górnictwo węgla kamiennego ponad 1,2 miliarda złotych rocznie. Na ostatnim Walnym Zgromadzeniu członków Euracoal'u nasza delegacja przedstawiła zarazem konkretne wnioski, celem interwencji przez tą organizację w Komisji Europejskiej w sprawie powstrzymania działań związanych z wejściem do stosowania w 2013 roku wspomnianego pakietu.
Na jakich jeszcze forach ten głos ZPGWK jest słyszalny?
Oprócz Euracoal'u eksperci Związku uczestniczą w innych także organizacjach europejskich. Myślę o Europejskiej Konfederacji Pracodawców Sektora Publicznego (CEEP) - nasz przedstawiciel zasiada w jej ścisłym kierownictwie - oraz Komisji Dialogu Społecznego przy Komisji Europejskiej. Współorganizowaliśmy Dni Węglowe w Parlamencie Europejskim. Wspólnie ze Związkiem Zawodowym Górników w Polsce realizujemy różnorodne projekty szkoleniowe, finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w których uczestniczą pracownicy kopalń i firm okołogórniczych.
Są też lżejsze akcenty tej aktywności?
Integrujemy środowisko górnicze - że wspomnę koncerty noworoczne, uroczystości barbórkowe - w których uczestniczą pracownicy wszystkich członków związku.Organizujemy - jakkolwiek nie mierziłoby to skwapliwych krytyków - wyjazdy na targi górnicze w krajach, w których funkcjonuje górnictwo węglowe oraz misje węglowe. Aktualnie wspólnie z Ministerstwem Gospodarki, Ambasadą Rzeczpospolitej Polskiej w Delhi oraz Stowarzyszeniem Indyjskich Izb Przemysłowo-Handlowych (FICCI) pracujemy nad misją do Indii.
Na ile Związek spełnia indywidualne, jednostkowe oczekiwania swoich członków?
Występujemy w ich imieniu do ministerstw oraz innych instytucji. Udzielamy też pomocy prawnej i organizacyjnej w sytuacjach, kiedy jest im potrzebna.
A jednak Związek przestał być atrakcyjny dla Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Dlaczego?
Jej prezes Jarosław Zagórowski zwrócił się w 2009 roku do ZPGWK z sugestią, abyśmy, jako Związek Pracodawców, opracowali propozycje zmian w Ustawie o związkach zawodowych z 23 maja 1991roku. Uzasadniał wówczas, że w aktualnych warunkach ustawa ta nie ułatwia pracodawcy prowadzenia działalności gospodarczej. Notabene Związek Pracodawców funkcjonuje w oparciu o Ustawę o organizacjach pracodawców, opatrzoną identyczną datą jak związkowa. Obie wprowadzały kierunki niezależnej działalności obu organizacji oraz nakreślały ramy prowadzenia dialogu w nowych warunkach ustrojowych. Związek Pracodawców Górnictwa Węgla Kamiennego nie posiada inicjatywy legislacyjnej, ani formalnego tytułu do ingerencji w treść ustawy o związkach zawodowych. ZPGWK nie mógł więc spełnić oczekiwań Jarosława Zagórowskiego. Zapewne dlatego uznał on ZPGWK za nieprzydatny dla kierowanej przezeń firmy. To przykre. Tym bardziej, że odwrócenie się jastrzębian od Związku osłabia działalność pracodawców.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
