Górnictwo: WUG bada zlikwidowane kopalnie Dolnego Śląska

Z końcem czerwca br. WUG otrzymał wyniki Inwentaryzacji wyrobisk górniczych mających połączenie z powierzchnią, znajdujących się na obszarach zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego, barytu i metali kolorowych na terenie Dolnego Śląska - poinformowała portal górniczy nettg.pl rzeczniczka prezesa Wyższego Urzędu Górniczego Jolanta Talarczyk.

Wykonawca opracowania - Główny Instytut Górnictwa przekazał karty informacyjne 328 wyrobisk górniczych w formie elektronicznej (2 GB danych na nośniku danych i płycie DVD) .

Inwentaryzacje przeprowadzono na byłych obszarach górniczych: "Słupiec", "Nowa Ruda", Ludwikowice Kłodzkie" i "Przygórze" w rejonie Nowej Rudy oraz wyrobisk zlokalizowanych w rejonie Wałbrzycha.

- To pierwszy etap zadania realizowanego dla Dolnego Śląska, około 35 proc. docelowego. Wstępnie szacowano, że obiektów wymagających inwentaryzacji w tym regionie może być około tysiąc. Całość prac powinna być zakończona do 1 czerwca 2016 r. Zadanie jest finansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - wyjaśnia rzeczniczka WUG.

- Co jakiś czas w różnych miejscowościach powstają zapadliska w miejscach zlikwidowanych kiedyś wyrobisk górniczych. Zainspirowało to nas do zainicjowania wieloletniej pracy badawczej, do wykonania inwentaryzacji wyrobisk górniczych mających połączenie z powierzchnią na terenach działalności zlikwidowanych kopalń. Wielowiekowa działalność górnicza nie wszędzie była udokumentowana w wystarczającym zakresie i pojawiały się spory dotyczące usuwania szkód. Inwentaryzacja pomaga określić aktualny stan zagrożenia i sposoby prewencji. Jest również przydatna dla potencjalnych inwestorów oraz władz samorządowych aktualizujących plany przestrzennego zagospodarowania - wyjaśnia Wojciech Magiera, wiceprezes WUG.

Po zakończeniu całości prac inwentaryzacyjnych na terenie Dolnego Śląska i weryfikacji danych dokumentacja zostanie przekazana do WUG, Archiwum Dokumentacji Mierniczo-Geologicznej WUG (z siedzibą przy ul. Obroki 87, 40-929 Katowice) oraz NFOŚiGW. Organy samorządowe, których tereny były przedmiotem inwentaryzacji zostaną poinformowanie o możliwości korzystania ze zgromadzonych materiałów. Ich udostępnienie odbywać się będzie na zasadach obecnie obowiązujących, w stosunku do dokumentacji mierniczo-geologicznej zlikwidowanych zakładów górniczych.

- WUG będzie zabiegał o wsparcie NFOŚiGW przy realizacji podobnej inwentaryzacji wyrobisk górniczych mających połączenie z powierzchnią na Górnym Śląsku. Szacuje się na podstawie wstępnego rozpoznania, że może ich być w tym regionie ponad tysiąc. Realizację tego zadania zaplanowano na 2017 r. - tłumaczy Jolanta Talarczyk

Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku i podpisaniu umowy z NFOŚiGW wykonawca zostanie wyłoniony w trybie przetargu, podobnie jak dla inwentaryzacji na Dolnym Śląsku, a wcześniej w Zagłębiu Dąbrowskim.

Zainicjowana przez WUG praca badawcza - pt. " Ocena zagrożeń ze strony wyrobisk górniczych mających połączenie z powierzchnią, usytuowanych w zlikwidowanych podziemnych zakładach górniczych oraz określenie działań prewencyjnych" - prowadzona jest od 2010 r. Inwentaryzacje realizowane są w ramach programu priorytetowego "Zmniejszenie uciążliwości wynikających z wydobywania kopalin". Prace badawcze są finansowane ze środków NFOŚiGW. W latach 2011-2012 opracowano "Metodykę oceny zagrożeń ze strony wyrobisk górniczych mających połączenie z powierzchnią, usytuowanych na terenach zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych". Na podstawie tej metodyki, w latach 2013-2014, wykonano drugi etap pracy badawczej, obejmujący teren zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego Zagłębia Dąbrowskiego. Zinwentaryzowano tam 685 wyrobisk byłych kopalń: Paryż, Grodziec, Sosnowiec, Niwka-Modrzejów, Saturn i Jowisz usytuowanych na obszarze administracyjnym następujących gmin: Będzin (174 wyrobiska), Czeladź (21 wyrobisk), Dąbrowa Górnicza (121 wyrobisk), Mysłowice (5 wyrobisk), Psary (1 wyrobisko), Sosnowiec (345 wyrobisk), Strzyżowice (9 wyrobisk), Wojkowice (9 wyrobisk). Wykonawcą inwentaryzacji w Zagłębiu Dąbrowskim było katowickie Przedsiębiorstwo Miernictwa Geologicznego.

- Dawne wyrobiska górnicze były likwidowane w różny sposób. Z biegiem lat narastały luki w dokumentacji, co wykazywało rozpoznanie zlikwidowanych wyrobisk kopalń węgla kamiennego, a także rud cynku i ołowiu oraz rud barytu i metali kolorowych. Ustalono, że przy likwidacji wyrobisk stosowano różne, dostępne w danym okresie środki, materiały i technologie. Wraz z upływem czasu, w wyniku zachodzących w górotworze procesów, dochodziło do niekorzystnych zmian w otoczeniu zlikwidowanych szybów. Potencjalnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa powszechnego mogą być zwłaszcza: zapadliska, uskoki terenowe, niekontrolowane emisje gazów, zmiany stosunków wodnych w gruncie i na powierzchni, penetracje wyrobisk przez osoby postronne itp. Inwentaryzacje pomagają przeciwdziałać takim zagrożeniom - dodaje rzeczniczka.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.