Rozmowa z dr. inż. ADAMEM ROZMUSEM, wiceprezesem Jastrzębskiej Spółki Węglowej
Jaki był ten miniony, 2024 rok dla Jastrzębskiej Spółki Węglowej?
Jeden z najtrudniejszych w historii JSW. Po pożarach ścian w kopalniach Pniówek i Budryk mieliśmy problemy z osiągnięciem satysfakcjonującej wielkości wydobycia. Sytuacja na rynku węgla koksowego również była daleka od idealnej. Wyciągnęliśmy z tego wnioski, przygotowaliśmy wiele inicjatyw, które zostały zapisane w Planie Transformacji JSW, i teraz je realizujemy. Plan ten zakłada, że do końca 2027 r. Spółka zyska 8,5 mld zł dodatkowych środków pieniężnych. Warunek jest jeden – wszyscy, na wszystkich poziomach: produkcji, administracji, zarządu – musimy zrobić wszystko, by ten plan realizować zgodnie z harmonogramem.
Czy może pan wymienić główne założenia planu transformacji Jastrzębskiej Spółki Węglowej?
Zasadniczym i podstawowym filarem planu jest projekt, który nazwaliśmy „Efektywna Kopalnia”. To zestaw dwudziestu inicjatyw, których realizacja zagwarantuje zwiększenie wolumenu produkcji węgla koksowego do poziomu ponad 14 mln t do 2027 r. Pierwsze efekty będą zauważalne już w połowie 2025 r. Plan transformacji nie dotyczy tylko obszaru produkcji, ale również zakupów, które trzeba urynkowić i nadać im walor większej konkurencyjności.
Ważnym elementem będzie także odpowiednie wykorzystanie zasobów poprzez poprawę gospodarki magazynowej. W obszarze funkcji wsparcia będziemy też realizować procesy konsolidacji, tak aby nie dublowały się one w ramach GK JSW. W sumie przygotowaliśmy 45 inicjatyw, których realizacja zapewni Spółce stały wzrost i godną pozycję na konkurencyjnym rynku węgla koksowego.
Wzrost poziomu wydobycia, wzrost efektywności – to główne założenia planu. Jakimi środkami Spółka zamierza osiągnąć ten cel i jaki poziom wydobycia byłby obecnie satysfakcjonujący?
Aby Jastrzębska Spółka Węglowa mogła być konkurencyjna, musi wydobywać ponad 14 mln t węgla koksowego. Z naszych analiz wynika, że zwiększenie produkcji do tego poziomu przełoży się na dodatkowe 4,2 mld zł marży. Zgodnie z harmonogramem realizacji projektu „Efektywna Kopalnia”, który zakłada wprowadzenie dwudziestu inicjatyw w obszarze wydobycia, pierwszych efektów spodziewamy się już w połowie br. Inicjatywy te dotyczą czterech obszarów, takich jak: planowanie i prowadzenie robót przygotowawczych, planowanie i prowadzenie robót eksploatacyjnych, planowanie czasu pracy oraz optymalne wykorzystanie majątku. W obszarze planowania i prowadzenia robót przygotowawczych i prac likwidacyjnych zaplanowano pięć inicjatyw, które dotyczą m.in. nowego procesu planowania robót przygotowawczych dla wszystkich kopalni.
Proces ten obejmuje szczegółową analizę warunków górniczo-geologicznych w zakresie optymalizacji doboru obudów chodnikowych. Ważną inicjatywą jest również ta, dotycząca prac likwidacyjnych, poprzez wykorzystanie sprawdzonych rozwiązań w zakresie przezbrajania, jak i możliwości wykorzystania majątku nie tylko w jednej, ale we wszystkich kopalniach Spółki. W obszarze planowania i prowadzenia robót eksploatacyjnych wzięliśmy pod uwagę cztery inicjatywy.
Najważniejszą z nich jest zaktualizowany harmonogram eksploatacji ścian we wszystkich kopalniach. Pozwoli on skoncentrować i przyspieszyć wydobycie oraz dobierać właściwe kompleksy ścianowe i dopasowywać je do specyfiki danego pokładu. Kolejny obszar to należyte planowanie czasu pracy. Tu chcemy wprowadzić trzy inicjatywy. Ocenimy liczebności brygad oraz ich liczbę. Ponadto podejmiemy wysiłek, aby zminimalizować czas docierania i powrotu pracowników do i z miejsca pracy. Usprawnimy transport materiałów. Trzecia inicjatywa w tym obszarze to poprawa komfortu klimatycznego pracowników dołowych przez wdrożenie i rozbudowę systemów klimatyzacji.
Spółka musi także optymalnie wykorzystać majątek. Tu również skupiliśmy się na trzech inicjatywach, które dotyczą konserwacji maszyn i urządzeń, usprawnienia gospodarki środkami produkcji i materiałami z wykorzystaniem magazynów centralnych oraz standaryzacji maszyn i urządzeń w JSW. Z dostępnych raportów wynika, że czas pracy kompleksów ścianowych w kopalniach JSW wynosi średnio 16 proc., podczas gdy w innych kopalniach potrafi być ponad dwukrotnie wyższy. Zrealizowanie inicjatyw, o których mówiłem wcześniej, powinno wpłynąć na wydłużenie tego czasu. Wydłużenie czasu pracy kompleksów ścianowych o 5 punktów procentowych powinno zaowocować dodatkowym wydobyciem umożliwiającym roczną produkcję węgla koksowego na zakładanym poziomie ponad 14 mln t. Wszystkie te inicjatywy to bez wątpienia szansa na znaczący rozwój Spółki i jej unowocześnienie. Jednocześnie zdajemy sobie sprawę, że jest to też duże wyzwanie. Co jednak istotne, Spółka zatrudnia znakomitych fachowców i ma bogate zaplecze techniczne. Jestem więc przekonany, że przy zaangażowaniu wszystkich pracowników te cele są do zrealizowania, przy jednoczesnym zadbaniu o bezpieczeństwo zatrudnionych w Spółce osób.
Bezpieczeństwo to bardzo istotna dziedzina, której nie można zaniedbać. Jak przedstawiają się plany związane z jego poprawą?
W Jastrzębskiej Spółce Węglowej bezpieczeństwo pracowników jest traktowane priorytetowo. Wszystkie zdarzenia poddawane są szczegółowej analizie, na podstawie której podejmowane są działania profilaktyczne, aby zapobiegać zdarzeniom w przyszłości. W ub.r., w wyniku podjęcia takich działań, odnotowujemy znaczący spadek liczby wypadków przy pracy, aktualne dane pokazują, że w JSW liczba wypadków w stosunku do 2023 r. spadła o 15 proc.
W 2024 r. JSW wydała ponad 1,5 mld zł na profilaktykę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, głównie na profilaktykę w zakresie zagrożeń naturalnych. Poza profilaktyką, w JSW każdego roku inwestujemy w obszar związany z BHP. W 2024 r. nakłady na BHP wyniosły blisko 0,5 mld zł, które dotyczyły w głównej mierze klimatyzacji wyrobisk dołowych, modernizacji central metanometrycznych, sieci rurociągów odmetanowania, odwadniania poziomów czy urządzeń pomiarowych i zabezpieczających.
Czeski producent węgla koksowego OKD kończy za rok eksploatację surowca. Czy JSW upatruje w tym szanse biznesowe dla siebie?
Zakończenie wydobycia węgla w czeskich kopalniach OKD zapowiadane było od dawna, termin ostatecznego zamknięcia został przesunięty ze względu na skutki wybuchu wojny w Ukrainie. OKD w 2023 r. wydobyło tylko 0,5 mln ton węgla koksowego, czterokrotnie mniej niż w 2019 r. Brak tych ilości nie będzie silnie oddziaływał na rynek, ale biorąc pod uwagę, że OKD i JSW miały wielu wspólnych odbiorców, na pewno dla JSW jest to korzystna zmiana. Kontrahenci znając plany zamknięcia czeskich kopalń, przygotowali się wcześniej do nowej sytuacji rynkowej, m.in. podpisując z JSW odnowione kontrakty wieloletnie, o czym informowaliśmy w raportach giełdowych.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
