- Dzięki determinacji Ministerstwa Aktywów Państwowych program dla górnictwa działa zgodnie z umową społeczną i jest realizowany – podkreśla w rozmowie z portalem netTG.pl Gospodarka i Ludzie TOMASZ ROGALA, prezes Polskiej Grupy Górniczej SA.
Czy program wsparcia dla kopalń węgla kamiennego już działa w Polskiej Grupie Górniczej? Podkreślano, że zależy od tego dalsze stabilne funkcjonowanie branży oraz największej spółki węglowej.
Program wsparcia został uruchomiony i potwierdzamy, że wpłynęła pierwsza transza dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych kopalń. To oznacza, że dzięki determinacji Ministerstwa Aktywów Państwowych program dla górnictwa działa zgodnie z umową społeczną i jest realizowany. Pomoc ustabilizuje sektor i umożliwi dalsze dostawy taniego - konkurencyjnego źródła energii. Proszę zauważyć, że dziś wobec ekstremalnie wysokich cen gazu to węgiel zapewnia dostęp do taniej i akceptowalnej cenowo energii.
Bieżące funkcjonowanie PGG SA polegać będzie na wykonywaniu przyjętych dla poszczególnych kopalń programów operacyjnych, czyli na produkcji węgla w układzie degresywnym, bo to jest jednak program stopniowego odchodzenia od paliwa węglowego.
Ponadto ochroniono jeden z głównych celów, jakim jest zabezpieczenie miejsc pracy dla setek tysięcy ludzi w sektorze górniczym w okresie zmiany. Ta zmiana to zaplanowane i uporządkowane odchodzenie od węgla.
Na rynkach ceny węgla są teraz bardzo wysokie i pojawiają się głosy, że zamiast dostarczać tanie paliwo, górnictwo powinno po prostu skorzystać z koniunktury.
To prawda, że węgiel spektakularnie podrożał, ale nie zapominajmy też, że przed pandemią średnio dwa razy w roku Unia Europejska wprowadzała regulacje, które pogarszały warunki funkcjonowania branży węglowej. Taka intensywność dekarbonizacji doprowadziła m.in. do wzrostu kosztu CO2, który przekroczył 90 EUR/t. Należy zatem poszukać rozwiązań, które znajdą się gdzieś pomiędzy ambicjami dekarbonizacyjnymi wspólnoty unijnej, a faktyczną sytuacją Polski jako kraju członkowskiego UE. Nasz miks energetyczny oparty jest na węglu i jego przekształcenie wymaga długiego czasu. Zresztą bardzo podobnie wyglądało to w Niemczech, gdzie wielokrotnie zamożniejsza gospodarka potrzebowała dwóch dekad i solidnego wsparcia finansowego, aby zakończyć produkcję węgla kamiennego. Nie robimy zatem w Polsce niczego, co nie byłoby już znane i praktykowane w Europie.
Górnictwo w Polsce ma nie tylko wymiar spółki wydobywczej. Jakie korzyści program transformacji sektora przyniesie innym zainteresowanym stronom całego procesu?
Przyjęty model transformacji, także na przykładzie PGG SA, to model odejścia od węgla kamiennego, ale w sposób uporządkowany, według przyjętego harmonogramu i akceptowany przez interesariuszy.
Tymczasem interesariusze to nie tylko strona społeczna, choć niewątpliwe jest najbardziej widoczna. Pamiętajmy, że sama tylko Polska Grupa Górnicza SA ma ok. 3 tys. dostawców materiałów, urządzeń i usług, którzy każdego dnia z nami współpracują. Dla tak dużej grupy podmiotów, zatrudniających dziesiątki tysięcy pracowników, kluczową wartością jest informacja o tym, jak długo jeszcze będzie funkcjonować kopalnia, czyli konkretne miejsce, gdzie dostawcy sprzedają swoje usługi czy produkty. Przecież te firmy mają linie kredytowe i inne zobowiązania i nie powinny być zaskakiwane tym, że partner, z którym współpracowali, nagle przestaje istnieć. Często umyka nam z pola widzenia fakt, że w istocie rzeczy przemyślany program transformacji górnictwa niesie o wiele większą niż się zdaje wartość właśnie dla takich przedsiębiorstw okołogórniczych. Co roku na inwestycje oraz kupno materiałów i usług PGG wydaje ok. 2,7 mld zł.
Analogicznie dla gmin górniczych program stanowi mapę wyznaczająca kamienie milowe dla zmiany ich struktury przychodów. Przecież i samorządy muszą się przygotować do zmiany, bo wpływy z podatków od górnictwa po prostu skończą się z czasem. W to miejsce trzeba zbudować nowy, równoważny biznes, co wymaga przecież czasu. Jeśli popatrzymy na nasz harmonogram wygaszania kopalń, to pracę w wielu gminach trzeba podejmować już teraz.
Wielokrotnie przeciwnicy węgla zarzucali górnictwu, że argumenty o bezpieczeństwie energetycznym kraju, czy zagrożonym zapotrzebowaniu gospodarki na węgiel są tylko pustymi hasłami i listkiem figowym dla sabotowania niechcianych przemian.
Ostatnie zmiany na rynku powodują, że gaz (czy to do produkcji energii elektrycznej, czy ciepła) jest wielokrotnie droższy od węgla. Chciałbym przypomnieć, że jeszcze tylko dwa-trzy lata temu nikt w publicznej narracji nie przewidywał takich wzrostów i takiej sytuacji, czyli wyjątkowej drożyzny energii, która jest powodem szokującego wzrostu inflacji i niepokojów w wielu krajach europejskich. Dziś okazało się, że dominująca pozycja jednego kierunku dostaw wywołuje klasyczne skutki relacji podaży i popytu, czyli drastyczny wzrost cen energii. To również jest silny argument przemawiający za tym, że zmiana miksu energetycznego w Polsce absolutnie nie może sprowadzać się do wzrostu uzależnienia energetycznego, bo prowadzi to do nieuzasadnionych i ogromnych wzrostów cen energii dla obywateli - gospodarstw domowych i przedsiębiorstw.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
