Jeśli nie boli, to znaczy, że mamy do czynienia z trzecim stopniem oparzenia, w którym dochodzi do zniszczenia receptorów czucia. Taka osoba wymaga natychmiastowej pomocy. Na takie objawy trzeba zwracać szczególną uwagę, bo mogą one zadecydować, czy poszkodowany przeżyje tłumaczy Trybunie Górniczej dr n. med. MARIUSZ NOWAK, dyrektor Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich.
W tym miesiącu minęło siedem lat od katastrofy w ruchu Śląsk. Życie i zdrowie górników, którzy zostali wówczas poszkodowani w wyniku wybuchu metanu, ratowano m.in. w Centrum Leczenia Oparzeń. Na wypadek takich zdarzeń musicie być zawsze przygotowani.
Naturalną rzeczą jest to, że mamy dyżur całodobowy. Muszę jednak przyznać, że nasi pracownicy są ogromnie wyczuleni na tego typu zdarzenia. Gdy tylko z mediów dotrą do nich jakieś sygnały, że gdzieś ma miejsce jakaś katastrofa, od razu sprawdzają to i kontaktują się w sprawie tego, czy CLO może udzielić jakiejś pomocy, czy nasze kompetencje w danym przypadku mogą okazać się przydatne. Dlatego mam ogromny szacunek do całego naszego personelu, który zawsze wykazuje się najwyższym poziomem profesjonalizmu. Nasz system jest właśnie tak zorganizowany, że jesteśmy w stanie permanentnej gotowości. Wiadomo, że katastrofy to zdarzenia nagłe. W przypadku ich zaistnienia najczęstszym problemem jest kwestia komunikacji. Oczywiście istnieją procedury przygotowane na takie okoliczności, ale uważam, że cały czas trzeba je dopracowywać.
Katastrofy górnicze to przede wszystkim wielkie tragedie, ale dawały wam też możliwość nabycia doświadczenia i nauki, by coraz lepiej pomagać pacjentom.
Nasz ośrodek jest po to stworzony, aby w takich trudnych sytuacjach sobie radzić. Każde zdarzenie tego typu wnosi nowe doświadczenia. Tej wiedzy, którą zdobyliśmy w takich tragicznych okolicznościach, nikt nam nie odbierze. Dzięki temu wiemy, jak postępować w danych sytuacjach. Trzeba jednak pamiętać, że każda katastrofa jest inna. Dlatego ciągle się uczymy i staramy rozwijać kompetencje CLO.
W czasie konferencji w Dąbrowie Górniczej, poświęconej sytuacjom kryzysowym, opowiadał pan o sytuacji, kiedy z dołu wyciągnięto ciężko poparzonego górnika, który mówił, że nic go nie boli.
To jest właśnie najgorsza sytuacja. Tego w żadnym wypadku nie można zlekceważyć. Jeśli nie boli, to znaczy, że mamy do czynienia z trzecim stopniem oparzenia, w którym dochodzi do zniszczenia receptorów czucia. Taka osoba wymaga natychmiastowej pomocy. Na takie objawy trzeba zwracać szczególną uwagę, bo mogą one zadecydować, czy poszkodowany przeżyje.
W pierwszej kolejności swoje wysiłki kierujecie na sferę fizyczną, czyli ratowanie życia i zdrowia poszkodowanego. Katastrofy odciskają też silne piętno na psychice górników.
Naturalne jest to, że poza tą opieką - nazwijmy ją - fizyczną, zapewniamy także wsparcie psychologiczne. Takim zdarzeniom musi towarzyszyć trauma. Każdy jednak przeżywa to na swój sposób. Dla jednych formą terapii są kontakty z rodziną czy kolegami. Są jednak przypadki osób, które nic nie mówią na temat swoich doświadczeń i zamykają się w sobie. Im niezbędna jest pomoc psychologiczna.
Jeśli coś się wydarzy, to siemianowicka oparzeniówka jest na ustach całej Polski. Wszyscy śledzą losy poparzonych górników. Później pojawia się jednak sprawa kosztów leczenia, które tanie nie jest.
To jest kwestia systemowa. Katastrofa w ruchu Śląsk dała początek szerokiej dyskusji w tym temacie. Uzgodniliśmy m.in., że ciężko oparzonych trzeba wyżej "punktować" i jest to uwzględniane. Moim zdaniem większym problemem jest to, kto powinien się w Polsce zajmować oparzeniami. Powinni być to chirurdzy, a nie chirurdzy plastycy. Mam nadzieję, że Narodowy Fundusz Zdrowia i minister zrozumieją to. Ważne jest to, żeby kolejne pokolenia lekarzy kształcić też w tym kierunku.
W przypadku ratowania zdrowia i życia kluczowe znaczenie ma czas. Od 2012 r. infrastruktura CLO powiększyła się o lądowisko dla helikopterów.
Jest ono ważnym elementem, ale muszę zwrócić uwagę na to, że helikopter jest potrzebny głównie, gdy poszkodowani są przywożeni z dalej położonych rejonów. Śląsk na szczęście jest tak skomunikowany, że w zasadzie dość szybko można do nas przetransportować rannych z każdego miejsca województwa. Co ciekawe, czasami transport lotniczy jest wolniejszy w porównaniu z transportem rannego karetką.
Centrum to także infrastruktura badawcza i prace rozwojowe. Z Polską Akademią Nauk przygotowaliście projekt, służący stworzeniu innowacyjnych materiałów i metod w leczeniu trudno gojących się ran. Znalazł się on na wstępnej liście projektów, które mogą starać się o dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego.
Mają to być opatrunki nowego typu, a być może nawet protezy. Na razie nie chcę za dużo mówić, bo to wszystko znajduje się jeszcze w fazie przygotowań. Oczywiście podstawowym kierunkiem naszych działań jest leczenie pacjentów. Można powiedzieć, że tę część naukową robimy przy okazji i przynosi nam to dobre efekty. Prof. Marek Kawecki jest szefem naukowym naszego ośrodka i wkłada wiele wysiłku w rozwój tej sfery badawczej. Myślę, że przewagę nad innymi szpitalami zajmującymi się oparzeniami daje nam to, że mamy dwa w jednym, czyli szpital i naukę razem. Dzięki temu efekty prac rozwojowych można od razu wdrażać w procesie leczenia pacjentów.
CLO słynie z Banku Tkanek z Pracownią Hodowli Komórek i Tkanek in vitro, w której możliwe jest wyhodowanie skóry.
Jest to hodowla własnych keratynocytów i fibroblastów pobranych ze skóry pacjenta. Przeszczep autologiczny jest jedną z form leczenia. Taką skórę hoduje się przez ok. trzy tygodnie. Wtedy ma miejsce proces namnażania tych komórek. Dzięki temu, że skóra jest hodowana z komórek pobranych od pacjenta, nie dochodzi do odrzucenia przeszczepów. Decyzje o tym, czy będziemy dla danego pacjenta prowadzić hodowlę skóry, musimy podjąć już na samym początku. Wpływ na to ma m.in. powierzchnia poparzeń i ich stopień. Niestety zdarza się tak, że pacjent nie dożywa momentu, kiedy można mu przeszczepić tę skórę.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
