O nadzwyczajnym zainteresowaniu ukraińskich klientów, którzy pukają do drzwi polskich spółek węglowych donoszą w ostatnich dniach polskie media. Na tym, niestety, koniec rewelacji, bo jak dotąd nikomu nie udało się pokazać, komu, za ile i jak dużo węgla rzekomo upłynnili Polacy na wschodzie.
Nadzieję, że oto eksport na Ukrainę pozwoli kopalniom odbić się od dna, ogłosiła 1 września Rzeczpospolita, a wtóruje jej Polskie Radio, wnioskując, że skoro kraj ten zamknął kopalnie w Donbasie a wydobycie spadło, Ukraińcy muszą kupować m.in. w Polsce, bo trzecia część energii elektrycznej powstaje tam ze spalania węgla.
Przesłanki brzmią atrakcyjnie: Ukraina nie jest wprawdzie drugim - jak podano - lecz 3. lub 4. producentem węgla w Europie, a najświeższy raport British Petroleum oszacował potwierdzoną wielkość wydobycia nie na 70 mln t, lecz 45,9 mln t (przy czym udział węgla w wytwarzaniu prądu jest nawet wyższy - do 40 proc.).
Jeśli rację ma Robert Bensh (amerykański analityk portalu oilprice. com, inwestujący od lat na Ukrainie) to spadek wydobycia węgla we wschodnich obwodach, gdzie trwają walki, jest katastrofalny i wynosi 50 proc. a w całym górnictwie ukraińskim 22 proc. Oznaczałoby to ok. 10 mln t deficytu.
Trzeba jednak pamiętać, że Ukraina już przed operacją antyterrorystyczną w Donbasie importowała (głównie z Rosji) ok. 15 mln t węgla rocznie. Jednak Polska - poza małymi ilościami specjalistycznych węgli koksowych z JSW, niezbędnymi dla wielkich zakładów metalurgicznych jak Azovstal - od lat nie wysyłała węgla za wschodnią granicę. Dlaczego? Jerzy Galemba, dyrektor Biura Analiz Strategicznych i Rynkowych Węglokoksu, tłumaczył, że od lat 90. Ukraina nie była w stanie sprostać cenom, które u nas po transformacji stały się w pełni rynkowe.
Czy wskutek kryzysowej galopady cen paliw na Ukrainie zewrą się nieco nożyce cenowe a Polska będzie umiała wyprzedzić w dostawach górników np. z Turcji czy Rumunii, którzy tanio dostarczą węgiel drogą morską do portu w Odessie i Mariupolu?
Nadzieja w... nożycach
Prześledźmy fakty: cena tony węgla waha się dziś od 500 do 1000 hrywien (po kursie dnia NBP od zaledwie 125 zł do 250 zł) za tonę. Droższe sortymenty mogą kosztować nawet 1600 hrywien/t i w zeszłym roku notowano na Ukrainie tak drogie transakcje dla przemysłu, choć energetyka kupowała węgiel zwykle po ok. 1000 hrywien/t. Rzecz w tym, że w latach rządów prezydenta Janukowycza pośrednicy z "familii" celowo zawyżali koszt dla państwowych zakładów, by zarobić na korupcyjnym przebiciu. Nowy minister energetyki i górnictwa Jurij Prodan w jednym z pierwszych dekretów zabronił pośrednictwa i surowo nakazał elektrowniom zaopatrywać się bezpośrednio w spółkach węglowych. Skutek? W Obwodzie Lwowskim w pierwszej połowie tego roku na rynku pojawił się węgiel w cenie 648 hrywien/t (162 zł/t). Koszt produkcji węgla wzbogaconego dla przemysłu w państwowych kopalniach ministerstwo energetyki Ukrainy szacowało w lutym tego roku na 484 hrywny (niespełna 122 zł/t). Porównanie ze średnim kosztem produkcji węgla w Polsce w 1. półroczu, który nasze Ministerstwo Gospodarki wycenia na 311 zł/t, musi budzić pytania o realność transakcji, w której - nawet przy zerowej marży po polskiej stronie - Ukraińcy trzykrotnie przepłacaliby cenę własnego surowca.
A jednak coś drży...
Nie ulega jednak wątpliwości, że rynek zareagował na ukraińskie problemy i toczą się pierwsze pertraktacje handlowe. Potwierdziła to nam Marzena Mrozik, rzecznik Węglokoksu: - Zapytania napływają z różnych źródeł, w tym od przedstawicieli ukraińskich elektrowni. Na razie jesteśmy na etapie wstępnego rozeznania tematu, a wszelkie uszczegółowienia związane z ustaleniem warunków dostaw, cen, jakości, źródeł finansowania mogą być przedmiotem ewentualnych przyszłych rozmów. Nie wykluczamy, że dojdzie do nich jeszcze w tym roku - mówi Mrozik, zastrzegając, że ze względu na tajemnicę handlową nieprędko, jeśli w ogóle, dowiemy się o konkretach.
Połowę ukraińskiej energetyki obsługuje spółka akcyjna Energetyczna Kompania Ukrainy z 11 elektrowniami węglowymi (3 najbliżej polskiej granicy w oddziale Zahidenergo), w której udziały ma prywatna spółka DTEK z holdingu SKM. Pod koniec lipca br. firma uspokajała klientów, że ma na składach (wypełnionych tylko w 60 proc.) zapas 2 mln t węgla a dodatkowo zwały w kopalniach wynoszą 700 tys. t.
W sierpniu szef DTEK Makism Timchenko ocenił, że rezerwy węgla w elektrowniach, ciepłowniach i zakładach przemysłowych wyczerpią się na Ukrainie mniej więcej do połowy września tego roku. Czy do tego czasu Ukraina z obopólną korzyścią pomoże polskim kopalniom upłynnić chociaż część z 8 mln t węgla na zwałach? Na pewno pod względem zużycia węgla, którego sąsiedzi spalają aż 42,6 mln t rocznie, trudno o lepszego partnera. Czy jednak Polska zdecyduje się przerzedzić zwały z niemal zerowym zyskiem lub stratą? Jak daleko opłaci się wieźć polski węgiel, by zachować rentę geograficzną? Oby tylko problemu nie zdążyła rozwiązać Rosja, która przebiera nogami, by zadbać o pełnię dostaw w uzależnionym od siebie kraju.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
News. Ukraina pilnie kupi 6 mln. ton wegla od ... Rosji i RPA.
Komentarz usunięty przez moderatora z powodu złamania regulaminu lub użycia wulgaryzmu.
...polskie górnictwo wykańczają atesty, śrubka kosztująca 2 złote z atestem kosztuje 10, mimo że to nadal ta sama śruba, ktoś na tym taką kase robi że hej !
Taka jest polska polityka, że nasz węgiel najdroższy na świecie. Z Ameryki Południowej tańszy niż ten nasz co jest na miejscu. Wstyd i hańba Padło tu pytanie "jak daleko opłaci się wieźć polski węgiel". Kpina! Z drugiej półkuli świata innym opłaca się wieźć do Polski węgiel a nasi zastanawiają się czy opłaci się do sąsiedniego państwa transportować. Żenujące! Wy zanim pomyślicie to inni już zrealizują.