Mechanizm transformacji regionów węglowych powinien mieć w nowej europejskiej perspektywie finansowej swoją osobną kopertę, podobnie jak środki dla rolnictwa czy regionów słabiej rozwiniętych - przekonują władze samorządowe woj. śląskiego.
W obecnej perspektywie finansowej z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST) trafia do woj. śląskiego ok. 2,2 mld euro. W tym regionie środki FST zasilają tzw. działanie 10. programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego (FE SL), kierowane wprost na działania mające wspierać transformację obszarów węglowych
Polskie regiony węglowe starały się o zachowanie FST, zarządzanego z poziomu regionów, w kolejnej europejskiej perspektywie finansowej 2028-34, ale w dotychczasowych propozycjach jej kształtu FST nie ma.
Sprawa była jednym z tematów zorganizowanej we wtorek w Katowicach konferencji “Śląskie Forum Sprawiedliwej Transformacji“. Odpowiedzialny m.in. za transformację i fundusze europejskie wicemarszałek woj. śląskiego Leszek Pietraszek mówił na niej, że obecny moment jest bardzo istotny, pod względem przygotowań do nowej perspektywy finansowej.
Jak zaznaczył wicemarszałek, Komisja Europejska pod kątem perspektywy 2028-34 redefiniuje swoje podejście do wydatkowania środków europejskich - w kierunku, który dla woj. śląskiego jest bardzo niepokojący. - Wygląda na to, że stracimy możliwość korzystania z takiego narzędzia, jak Fundusz Sprawiedliwej Transformacji - stwierdził Pietraszek.
- Chcielibyśmy, żeby była koperta nie tylko dla regionów słabiej rozwiniętych, ale też koperta dla regionów transformacyjnych i o to będziemy walczyć - zadeklarował wicemarszałek diagnozując, że woj. śląskie i jego samorząd powinny być jeszcze aktywniejsze w koordynacji procesów transformacyjnych, także poprzez zwiększanie roli i zaangażowania Funduszu Górnośląskiego czy Śląskiego Funduszu Rozwoju.
Wśród priorytetowych kierunków transformacji woj. śląskiego na kolejną perspektywę Pietraszek wymienił większe niż dotąd wsparcie biznesu, małej i średniej przedsiębiorczości, a także dużych przedsiębiorców, rekultywacji terenów, edukacji oraz bezpieczeństwa energetycznego. Wskazał również na potrzebę odpowiedniej komunikacji tych działań, “aby ludzie czuli się bezpiecznie w tym, co zamierzamy im zaoferować“.
Przedstawiciel Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej (DG Regio) Paweł Olechnowicz chwalił woj. śląskie za dotychczasową politykę transformacyjną. Jak ocenił, “strzałem w dziesiątkę“ w obecnej perspektywie okazała się decentralizacja FST i jego regionalizacja - poprzez umieszczenie go w programach regionalnych wraz z m.in. Europejskim Funduszem Rozwoju Regionalnego.
Olechnowicz zaznaczył, że główną przesłanką propozycji KE dot. nowych wieloletnich ram finansowych jest “elastyczność i uproszczenie“. - W związku z tym zmniejszona została ilość funduszy, zmniejszona została ilość programów. Uelastycznione zostały zasady tak, że państwa członkowskie mają dużą swobodę w kształtowaniu, jak mają wyglądać tzw. krajowe i regionalne plany partnerstwa - wyjaśnił przedstawiciel DG Regio.
- To od państwa członkowskiego zależy, czy np. utworzy specjalny rozdział, jeśli chodzi o sprawiedliwą transformację, czy reasygnuje kwotę na sprawiedliwą transformację - wskazał.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.