Rynki surowców takich jak węgiel koksowy i koks od lat charakteryzują się dużą zmiennością. Obecnie perspektywy dla międzynarodowego rynku węgla metalurgicznego są niepewne z powodu globalnego spowolnienia gospodarczego, co wpływa na spadek zapotrzebowania sektora hutniczego – podkreśla Urszula Ozga-Blaschke z Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN w Krakowie.
Spowolnienie wzrostu produkcji stali w krajach importujących, z wyjątkiem Indii, będzie – zdaniem ekspertki - ograniczać popyt na węgiel metalurgiczny, a tym samym jego ceny.
W Zakopanem zakończyła swe obrady XXXVIII Konferencji z cyklu Zagadnienia Surowców Energetycznych i Energii w Gospodarce Krajowej. Przez trzy dni naukowcy o praktycy rozmawiali o klimacie, ochronie środowiska, sytuacji na rykach surowcowych, przyszłości węgla, odnawialnych źródłach energii, ciepłownictwie i energetyce.
Duże zainteresowanie towarzyszyło zwłaszcza debatom surowcowym, m.in. o przyszłości węgla koksowego, który produkuje JSW.
- Oczekuje się, że zapowiadany przez Indie dynamiczny wzrost produkcji stali surowej, opartej głównie na technologii BOF, będzie korelował bezpośrednio z wyższym zużyciem węgla, tworząc możliwości dla eksporterów węgla koksowego na całym świecie i kompensując spadek importu przez użytkowników w innych krajach. Daleko idący wpływ na sytuację rynkową mają Chiny ze względu na ich politykę gospodarczą (efekty pakietów stymulujących gospodarkę), poziom produkcji i eksportu stali, udział w rynku spot i ruchy na krajowym rynku kontraktów terminowych. Ponadto producenci stali zamierzają zwiększyć produkcję stali EAF z wykorzystaniem większych ilości złomu, a już teraz budują zakłady DRI na skalę komercyjną. Od wielu lat silny wpływ Chin kształtował trendy cenowe i konsumpcyjne. Nieprzewidywalne zmiany w chińskiej polityce i dążenie do zmniejszenia zależności od importu węgla drogą morską mogą w dłuższej perspektywie sprawić, że wyznacznikiem światowych cen węgla metalurgicznego transportowanego drogą morską staną się ceny CFR Indie – podkreśliła w swej prezentacji - podkreśla Urszula Ozga-Blaschke.
Prognozy cen węgla koksowego są zróżnicowane, ale generalnie sugerują dalszą presję na zmienność w latach 2026–2028, na którą wpływ będą miały słabnący popyt ze strony chińskiego sektora stalowego, napięcia geopolityczne i stabilna podaż. Wyzwania dla globalnego wzrostu gospodarczego wynikające z wojny handlowej z U SA również podniosły ryzyko dla perspektyw cen węgla.
W obliczu rosnących kosztów oraz ograniczonej dostępności zasobów litu coraz większe zainteresowanie budzą alternatywne technologie magazynowania energii. Bardzo szeroko potraktowały ten interesujący temat Justyna Płotek i Emil Hanc z Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN.
- Jedną z obiecujących ścieżek rozwoju są ogniwa sodowo-jonowe (Na-ion), bazujące na tanim i szeroko dostępnym pierwiastku – sodzie. Mimo że komercjalizacja ogniw typu Na-ion z ciekłym elektrolitem jest we wczesnej fazie, przyszłość tej technologii wiąże się z implementacją ogniw z elektrolitem stałym, które oferują zwiększone bezpieczeństwo, wyższą gęstość energii oraz lepszą stabilność eksploatacyjną. Wymiana ciekłego elektrolitu na stały wiąże się ze zmianą architektury ogniwa, co wykonane być może poprzez połączenie anolitu, stabilnego względem metalicznego sodu, z katolitem zoptymalizowanym do pracy przy wysokich napięciach w kontakcie z katodą.
Jak podkreślają ekspertki - materiały z grupy NaAlCl4 charakteryzują się wysoką przewodnością jonową, niską rezystancją kontaktu elektrolit/elektroda oraz dobrą stabilnością podczas pracy przy wysokim napięciu. Skład oparty na ekonomicznie atrakcyjnych i powszechnie dostępnych pierwiastkach potęguje potencjał komercyjny. Rozwój tej technologii może znacząco wpłynąć na systemy magazynowania energii, zwłaszcza tam, gdzie kluczowe są bezpieczeństwo i koszty eksploatacji. Halogenkowy elektrolit stały NaAlCl4 został otrzymany z wykorzystaniem prostej metody mechanochemicznej, umożliwiającej skalowalną produkcję. Materiały poddano badaniom strukturalnym techniką dyfrakcji rentgenowskiej, a następnie pomiarom właściwości elektrochemicznych techniką impedancji spektroskopowej. Planowane są dalsze badania strukturalne i elektrochemiczne z użyciem zaawansowanych technik.
Z kolei prof. Zbigniew Grudziński zwrócił uwagę, że ceny węgla na rynku międzynarodowym w ostatnich latach podlegały olbrzymim wahaniom. Główne czynniki je kształtujące to popyt i podaż, zwłaszcza dużych gospodarek światowych Chin czy Indii oraz koszty produkcji i wydobycia u głównych eksporterów węgla energetycznego.
- Od lat najwięksi eksporterzy węgla to Indonezja, Australia, Rosja, RPA, Kolumbia i USA. Ceny węgla w okresie 2020–2025 były kształtowane głównie przez takie czynniki, jak: kryzys wywołany przez COVID-19, inwazja Rosji na Ukrainę, różne polityki klimatyczne wdrażane w wielu krajach oraz niepewność polityki importowej Chin i Indii. Kompilacja tych czynników spowodowała, że ceny węgla były ekstremalnie wysokie i bardzo zmienne – podkreślił prof. Zbigniew Grudziński.
Największą zmienność miały ceny w latach 2021–2022. Ceny powyżej 200 U SD/tonę utrzymywały się przez 12 miesięcy, a średnia cen w tych dwóch latach wyniosła 208 USD/tonę. Dynamiczny wzrost cen rozpoczął się już w czerwcu 2020 r. i osiągnął swoje maksimum w wysokości 395 USD/tonę (74 zł/GJ, CIF ARA) w lipcu 2022 r. – podkreślił ekspert z Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN.
Obrady konferencji odbywały się pod patronatem Komitetu Górnictwa PAN oraz Komitetu Problemów Energetyki PAN. Z ramienia Instytutu GSMiE PAN konferencję zorganizowała Pracownia Ekonomiki i Badań Rynku Paliwowo-Energetycznego. Obradom patronowała medialnie Trybuna Górnicza i portal nettg.pl
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
