Zielone Czeki 2025 zostały już rozdane liderom działań ekologicznych w województwie śląskim. Trafiły do tych, którzy zrealizowali inicjatywy proekologiczne, aktywnie wspierając edukację ekologiczną. Do tej pory znani byli oni jedynie na skalę lokalną. Dzięki Wojewódzkiemu Funduszowi Ochrony Środowiska w Katowicach wszyscy możemy ich dziś podziwiać za wkład, jaki wnieśli w ochronę środowiska naturalnego. Przedstawiamy zatem naszym Czytelnikom ich sylwetki.
Ekologiczna Osobowość Roku.
Zielony Czek: Przemysław Bartos
Przemysław Bartos to przyrodnik i edukator społeczny. Jako edukator ekologiczny stara się uwrażliwiać innych na kwestie związane z ochroną przyrody. Prowadzi media społecznościowe pod nazwą „Przyroda dla Sosnowca” (blog, fanpage, Instagram, YT), dzieląc się swoją wiedzą i pasją do ekologii. Jego działania mają na celu nie tylko edukację, ale także inspirację do podejmowania działań oddolnych. Poprzez platformę chce – jak sam powiada – pokazać, że możliwy jest dialog międzypokoleniowy i że można chronić lokalną przyrodę zarówno w przestrzeni miejskiej, jak i globalnej. Stworzył różnorodne projekty, także w ramach Budżetu Obywatelskiego. Jest autorem wygranych projektów ekologicznych w ramach sosnowieckiego Budżetu Obywatelskiego (2018, 2019, 2021 i 2022), zdobywcą tytułu Osobowości Roku 2020, 2022 oraz 2023 (Polityka, samorządność i społeczność lokalna). Zyskał duży rozgłos, organizując ścieżkę edukacyjno-przyrodniczą pod nazwą „Przyroda dla Sosnowca”. Figury zwierząt, które pojawiły się za jego sprawą w parku na Niwce, są właśnie elementem wygranego projektu w ramach Budżetu Obywatelskiego. Przemysław Bartos jest również zwycięzcą konkursu Quarry Life Award 2021-2022 dotyczącego bioróżnorodności oraz ambasadorem kierunku Ochrona Środowiska na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. W 2024 r. otrzymał wyróżnienie WFOŚiGW w Katowicach w kategorii Ekologiczna Osobowość Roku, a także wyróżnienie w plebiscycie POP Science w kategorii „Myśl globalnie – działaj lokalnie”.
Ekologiczna Osobowość Roku.
Wyróżnienie: Czesław Tyrol
Jest pracownikiem Nadleśnictwa Koszęcin. Od wielu lat bardzo aktywnie działa jako animator i propagator wiedzy przyrodniczej. Przy współpracy z Polskim Związkiem Łowieckim w Częstochowie od 2003 roku organizuje serię konkursów przyrodniczo-łowieckich na terenie niemal całego Śląska. Znany jest także z rozlicznych pogadanek i wykładów dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Prowadzi je w szkołach, a także w ramach koszęcińskiego i lublinieckiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Jego prelekcje poświęcone są walorom przyrodniczym regionu Śląska. Ponadto promuje ekologiczny styl życia oraz uczy, jak dbać i chronić środowisko naturalne. Spod jego pióra wyszły m.in. książki „W leśnej dolinie Małej Panwi”, „Legendarna góra Grojec i okolice” oraz „Walory przyrodnicze i kulturowe gminy Koszęcin”. Mnóstwo osób pamięta go z imprez: Święta Śląska, Święta Kwitnącego Różanecznika w Kochanowicach czy Rodzinnego Grzybobrania w Kaletach.
Ekosamorząd.
Zielony Czek: Gmina Cieszyn
Cieszyn ma się czym pochwalić w dziedzinie dbałości o środowisko. Szczególną uwagę przyciąga projekt „Cieszyn – miasto samowystarczalne”. Był on finansowany ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021 w ramach programu „Rozwój lokalny”. Jego celem było wsparcie małych i średnich miast w wypracowaniu i wdrożeniu przez nie zrównoważonego i systemowego podejścia do rozwoju lokalnego i tym samym do ograniczenia negatywnych zjawisk rozwojowych i podniesienia standardu życia ich mieszkańców. Wartość projektu wyniosła 3 369 579,96 EUR.
– Miasto Cieszyn przez fundusze norweskie zmieniło się diametralnie z miejsca, które było ładną przestrzenią, w miejsce, gdzie została ona udostępniona wszystkim. Można tam wjechać wózkiem dziecięcym, pójść na spacer, pojechać rowerem i cieszyć się tymi zielonymi przestrzeniami, których nie brakuje. Chcemy, aby nasze miasto było piękne pod względem architektury, ale też żeby niedaleko od centrum można było mile spędzić czas, ciesząc się tą zielenią. To jest nasze zadanie na najbliższe lata. Plany mamy szerokie. Będziemy nadal się starać, aby Cieszyn piękniał i był podziwiany – powiedziała, odbierając nagrodę, Gabriela Staszkiewicz, burmistrz Cieszyna.
Ekosamorząd.
Wyróżnienie: Rydułtowy
W Rydułtowach, w ramach kompleksowej termomodernizacji oraz programu Czyste Powietrze, działania obejmują nie tylko poprawę izolacji budynków, ale również modernizację systemów centralnego ogrzewania (CO) i ciepłej wody użytkowej (CWU). Ponadto wdrażane są nowoczesne rozwiązania poprzez montaż systemów rekuperacji, co zapewnia skuteczną wentylację i doskonałą jakość powietrza wewnętrznego. Miasto zasłynęło z realizacji projektu: „Ryduł-to-WY to MY”. Pod tą nazwą kryje się interesujący projekt, mający na celu poprawę jakości życia, rozwój aktywności społecznej oraz akceptację dla procesu transformacji i zmian klimatycznych, z dużym naciskiem na wykorzystanie potencjału lokalnego. Zakłada podjęcie szeregu działań związanych ze zwiększeniem aktywności społecznej mieszkańców Rydułtów oraz ich uczestnictwa w procesie sprawiedliwej transformacji.
Inwestycja Proekologiczna Roku.
Zielony Czek: Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Bytomiu
PEC Bytom w ramach Programu „50 KW na start” złożył 8 wniosków i wszystkie zostały dofinansowane. Łączna kwota przyznanej dotacji to 594.549,00 zł, a pożyczek to 1.387.281,00 zł. Ostatnia z tych umów zakłada zabudowę instalacji paneli fotowoltaicznych przy ul. Bema 1b i dotyczy udzielenia spółce dofinansowania w formie dotacji w kwocie do 95.760,00 zł oraz pożyczki w kwocie do 223.440,00 zł. Łączna kwota dofinansowania udzielonego przez Fundusz wynosi 319.200,00 zł. Dzięki realizacji powyższego zadania PEC Sp. z o.o. w Bytomiu zmniejszy emisję zanieczyszczeń pyłowo-gazowych do atmosfery poprzez produkcję energii elektrycznej z instalacji fotowoltaicznej min. 34.400 kWh w rok. Roczne oszczędności wynikające z wytworzenia energii elektrycznej wyniosą około 34.200,00 zł. Zielony Czek odebrał Sławomir Kamiński, prezes zarządu, dyrektor spółki.
Ekofirma.
Zielony Czek: spółka sm32 STUDIO
Firma od 2008 r. z pasją i zaangażowaniem wspiera rozwój firm, realizując innowacyjne projekty marketingowe i technologiczne. Jako agencja marketingowa zrealizowała już ponad 300 projektów.
– Czekaliśmy na pewną umowę trzy tygodnie. W końcu zdecydowaliśmy, że to będzie koniec, jeśli chodzi o papierowe wymienianie się umowami. Za pomocą telefonu i komputera oraz każdego innego urządzenia, na którym można zainstalować przeglądarkę internetową, osoba, która ma dostęp do systemu, może się do niego dostać i prowadzić sprawy umów w zakresie posiadanych uprawnień. Nie produkujemy zbędnych ilości papieru, dbamy o środowisko, zmniejszamy ślad węglowy. Tego rodzaju systemy są w głowach pracowników. Najważniejsze jest przełamanie bariery i powiedzenie samemu sobie, że się da, że można w firmie informatycznej, realizującej zamówienia publiczne, prowadzić działalność, produkując śladowe ilości papieru – powiedział, odbierając Czek, Marek Mucharski, prezes spółki.
Ekofirma.
Wyróżnienie: Katowickie Wodociągi
Katowickie Wodociągi w okresie letnim rozstawiają 17 kurtyn wodnych w uzgodnionych lokalizacjach, które na stałe wpisały się w letni krajobraz miasta Katowice. Kurtyny wodne stosowane w Katowicach zostały w pełni skonstruowane i wykonane przez pracowników naszej Spółki. System został zaprojektowany z myślą o efektywności i ekologicznym użytkowaniu zasobów. Zastosowanie wysokiej jakości dysz zraszających pozwala na równomierne rozprowadzanie mgiełki wodnej, co zapewnia pełen komfort użytkowników przy minimalnym zużyciu wody (100 l wody/h). W 2024 r. Katowickie Wodociągi podjęły współpracę z firmą EMAG-SERWIS, dzięki której powstał nowoczesny system zdalnego sterowania kurtynami wodnymi. Kurtyny zostały wyposażone w czujniki wilgotności względnej, ciśnienia wody i temperatury zewnętrznej, a w najbliższej przyszłości planowana jest rozbudowa o dodatkowy czujnik temperatury wody na zasilaniu.
Programy i akcje na rzecz ochrony przyrody oraz edukacji ekologicznej.
Zielony Czek: Fundacja GaSzo
Fundację GaSzo założyły w lutym 2018 r. Agnieszka Ganiek i Klaudia Szostok. W marcu 2022 r. do zarządu dołączyła Beata Krętosz. W kwietniu 2024 r. GaSzo zyskała status organizacji pożytku publicznego, dzięki czemu może jeszcze skuteczniej realizować swoją misję i cele statutowe, zwiększając możliwości wsparcia dla społeczności, którym pomaga od lat. Głównym celem GaSzo jest tworzenie przestrzeni i warunków do rozwoju lokalnych społeczności. Swoje cele Fundacja realizuje poprzez realizację licznych projektów i programów.
– Działamy na rzecz rozwoju powiatu rybnickiego i mikołowskiego oraz jego mieszkańców. Łączymy różnego rodzaju społeczności i prowadzimy szkolenia, warsztaty oraz konferencje. Wspieramy lokalne organizacje pozarządowe, a także pozyskujemy środki na zagraniczne wyjazdy młodzieżowe – przybliża działalność organizacji Agnieszka Ganiek, prezeska zarządu, która odebrała nagrodę.
Programy i akcje na rzecz ochrony przyrody oraz edukacji ekologicznej.
Wyróżnienie: Centrum Społecznego Rozwoju
Stowarzyszenie zajmuje się przeciwdziałaniem wykluczeniu społecznemu i aktywizacją młodzieży i innych grup społecznych, a także wyrównywaniem szans w dostępie do edukacji, kultury i usług. Cele te organizacja realizuje poprzez projekty edukacyjne, prowadzenie doradztwa zawodowego oraz organizację wyjazdów integracyjnych dla dzieci i młodzieży. CSR ma za sobą wiele zrealizowanych przedsięwzięć, współpracuje z bardzo wieloma organizacjami pozarządowymi i samorządami, współtworzy przedsięwzięcia społeczne sięgające poza powiat mikołowski. Swoją siedzibę ma obecnie w Mikołowie, a jedną z inicjatyw, którą koordynuje, jest Punkt Społecznej Życzliwości.
Nagroda Specjalna Kapituły: Jacek Panek
Laureat pełni funkcję dyrektora zarządzającego w Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego Jury Krakowsko-Częstochowskiej.
– Prowadzimy zabiegi ochrony przyrody poprzez wypas zwierząt gospodarskich, m.in. kóz, które wyjadają niepożądaną roślinność. Odsłaniają piękne kompleksy skalne. To wszystko zaczęło się w 2006 r. Zostałem przewodnikiem w Jaskini Głębokiej. Od 2015 r. zarządzam kompleksem przyrodniczym. Jest to kompleks przyrody nieożywionej o powierzchni 45 ha. Zadania polegają na całorocznym wypasie zwierząt, owiec i kóz. Z kolei przygoda z pszczołami rozpoczęła się w 2017 r. Założona została wówczas pasieka z dziesięcioma ulami. Te ule mamy do dnia dzisiejszego. Jest to pasieka edukacyjno-dydaktyczna dla dzieci i młodzieży – mówił o swej działalności laureat Nagrody Specjalnej Jacek Panek.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
