W sesji plenarnej XXXIV Szkoły Eksploatacji Podziemnej nie mogło zabraknąć głosu spółek węglowych. Swoimi spostrzeżeniami na temat transformacji i związanych z nią konsekwencji podzieli się menedżerzy z Polskiej Grupy Górniczej, Jastrzębskiej Spółki Węglowej, Lubelskiego Węgla Bogdanka oraz Południowego Koncernu Węglowego.
Marek Skuza, wiceprezes PGG ds. produkcji, przedstawił sytuację spółki w dobie transformacji energetycznej.
- Mamy siedem kopalń, trzynaście ruchów oraz cztery zakłady, które nas wspierają. Dziś to jest w sumie 36 tys. pracowników. Za miniony rok nasze wydobycie wyniosło 17,3 mln t – wyliczał wiceprezes. Dodał, że przychody ze sprzedaży za minione 12 miesięcy wyniosło 9,8 mln zł.
Wiceprezes Skuza przyznał, że dużą niewiadomą jest to, jak będzie postępować transformacja i jak w związku z tym wyglądać sytuacja po roku 2030.
- W związku z tym PGG musi się wykazywać dużą elastycznością. Na bieżąco będziemy reagować na to, jak rzeczywistość wokół nas będzie się zmieniać – zadeklarował.
W swoim referacie przypomniał, że w 1990 r. Polska wytwarzała 96 proc. energii z węgla. Teraz jest to 57 proc. (stan na 2024 r.). Tym samym nasz kraj zredukował udział węgla w miksie energetycznym w większym stopni niż nasi sąsiedzi oraz niż unijna średnia wynosząca 29 punktów procentowych.
Wiceprezes Skuza nakreślił też, jak opierająca się na węglu Polska, wygląda na tle świata. Okazuje się, że nasz kraj odpowiada za 0,58 proc. światowego zużycia węgla. Natomiast kraje UE z wyłączeniem Polski za 2,98 proc. Na drugim biegunie można tu wymienić największego konsumenta tego paliwa, czyli Chiny zużywające 56,32 proc.
Menedżer zasygnalizował także, że proces transformacji będzie dotyczyć około 300 tys. osób zatrudnionych w sektorze związanym z węglem kamiennym. Na tę liczbę składa się 75 tys. osób zatrudnionych przy wydobyciu węgla kamiennego, 10 tys. osób zatrudnionych przy wydobyciu węgla brunatnego oraz około 170 tys. miejsc pracy w otoczeniu. Do tego należy doliczyć 10 tys. osób zatrudnionych w elektrowniach na węgiel kamienny, 5 tys. osób zatrudnionych w elektrowniach na węgiel brunatny oraz 30 tys. miejsc pracy w otoczeniu.
- Jeśli doszłoby do nagłej likwidacji górnictwa, to w samym naszym regionie pojawiłby się miejsca, gdzie bezrobocie mogłoby sięgnąć 30 proc. - zauważył wiceprezes PGG, który zwrócił też uwagę na fakt, że doświadczenia z likwidacji kopalń przeprowadzonej na przełomie XX i XXI w. dowodzą, że do dziś wiele terenów oraz obiektów pogórniczych nie zostało zagospodarowanych.
- Chcemy się przygotować do likwidacji kopalń jako PGG, bo do tej pory tego nie robiliśmy. Musimy jednak rozszerzyć grupę partnerów, z którymi chcemy to robić – powiedział.
W prezentacji zwrócono także na istotę komunikacji, którą spółka prowadzi z otoczeniem i jak angażuje się w projekty związane np. z wykorzystaniem pokopalnianej infrastruktury, jak to było w przypadku szybu Bojków.
Głos zabrał także Adam Rozmus, wiceprezes JSW ds. produkcji. Skupił się na wyzwaniach i perspektywach w kontekście planu strategicznej transformacji Spółki.
- Transformacja JSW jest koniecznością z powodów czynników globalnych i lokalnych – przyznał wiceprezes.
Do tej pierwszej grupy zaliczył ceny węgla na światowych rynkach, rosnąca konkurencja kopalń odkrywkowych w regionie APAC (Azji i Pacyfiku - przyp. red.) oraz kurs złotego. W drugiej grupie czynników umieścił zdarzenia w kopalniach Pniówek i Budryk, dostępność złoża, atrakcyjność branży jako pracodawcy.
Plan Strategicznej Transformacji JSW skupia się zarówno na zwiększeniu efektywności oraz racjonalizacji wydatków. Opiera się on na sześciu filarach. Wiceprezes Rozmus wymienił tu w ramach tzw. efektywnej kopalni: planowanie i prowadzenie robót przygotowawczych, planowanie i prowadzenie robót eksploatacyjnych, planowanie czasu pracy, optymalne wykorzystanie majątku, procesy zakupowe i inwestycyjne oraz Grupę Kapitałową JSW i funkcje wsparcia.
Wiceprezes podkreślił, że wdrożenie rekomendowanych inicjatyw zorientowane jest na wzrost wykorzystania parku maszynowego. Celem jest tu skrócenie postojów i wydłużenie czasu pracy kompleksów ścianowych o pięć punktów procentowych. Zaznaczył też, że dla spółki kluczowe jest bezpieczeństwo pracy i ono także zostało uwzględnione w planie transformacji.
Członek zarządu JSW podkreślił także, że plan jest kluczowy jeśli chodzi o kwestie przyszłości i dobrobytu regionu.
- Naszą transformację będziemy prowadzić bez redukcji zatrudnienia, tylko z udziałem naturalnych odejść z pracy – zapewnił i dodał, że JSW musi istnieć.
- Dostarczamy krytyczny i - jak zawsze powtarzam - strategiczny surowiec, jakim jest węgiel koksowy – zaakcentował.
Kolejny referat przedstawił Łukasz Herezy z Lubelskiego Węgla Bogdanka. Omówił on transformację energetyki z perspektywy lubelskiej spółki.
- Strategia Bogdanki jest chyba niezmienna od czasów prezesa Stachowicza. Mamy być najbardziej efektywną kopalnią w Polsce i chcielibyśmy dorównywać tym, które są na najlepsze na świecie – mówił przedstawiciel LWB.
Przypomniał, że Bogdanka nie jest objęta umową społeczną i że prawdopodobnie to ona będzie „gasić światło”, jeśli chodzi o wydobycie węgla energetycznego w Polsce planowane na 2049 roku. Zaznaczył jednak, że Bogdanka ma ambicje funkcjonować po tej dacie.
Herezy w gronie wyzwań stojących przed Bogdanką wskazał na: regulacje związane z dekarbonizacją, malejący popyt na węgiel energetyczny, ograniczone opcje finansowania oraz presję na zrównoważony rozwój. Dodał, że problemem, jeśli chodzi o konkurencyjność węgla jako paliwa, jest system ETS.
- Staramy się być elastyczni, aby planować produkcję, a potem by tę produkcję móc realizować – zasygnalizował.
Herezy podkreślił, że Bogdanka transformuje się także pod względem technicznym i technologicznym. W ramach efektywności technicznej wprowadzone zostały nowoczesne dyspozytornie, automatyzacja, mechanizacja oraz stosuje się monitoring procesów. To właśnie dzięki technologicznemu rozwojowi LW Bogdanka skutecznie odpowiada na wyzwania rynku i buduje przewagę konkurencyjną. Natomiast efektywność technologiczna w LWB to: projektowanie eksploatacji, zwiększanie wydajności, zmiana technologii, optymalizacja zużycia energii oraz optymalizacja organizacyjna,
Łukasz Herezy na zakończenie wskazał na konieczność dialogu między spółkami górniczymi i wymianę doświadczeń.
Sesję plenarną zamknął referat Łukasza Deji, prezesa PKW. W nim uwaga była skupiona na automatyzacji procesu produkcji w zakładach Koncernu.
- PKW to ponad 6 tysięcy pracowników. Mamy jedne z największych złóż w kraju. Produkujemy tyle, ile możemy sprzedać, czyli ok. 4,6 mln ton – wyliczył szef PKW, po czym przedstawił przedsięwzięcia zrealizowane w kopalniach spółki. Wskazał tu m.in. na Sekcje Monitoringu Maszyn i Urządzeń w ZG Janina oraz nadzór nad układem odwadniania zastosowanym także w tej kopalni.
Natomiast w ZG Sobieski zoptymalizowano technologię wykonywania badań bezpieczeństwa maszyny wyciągowej. Prezes Deja zwrócił także uwagę ZG Brzeszcze, które są doskonałym przykładem w zakresie ujmowania i wykorzystania metanu. W tej kopalni gospodarcze wykorzystanie metanu, ujętego poprzez system dołowej sieci rurociągów i stacji odmetanowania wynosi 100 procent. Sterowanie i zarządzanie tym procesem odbywa się w sposób w pełni automatyczny.
Szef PKW odniósł się także do zmiany sposobu transportu pracowników w ZG Janina. W kopalni tej wykorzystuje się w tym celu samojezdne maszyny górnicze.
- Uruchomiliśmy to na przełomie 2024 i 2025 r. Ten transport pracowników jest bezpieczniejszy, a pracownicy są na miejscu pracy szybciej o 40 minut – stwierdził prezes.
Ponadto w tej samej kopalni ma zacząć pracę najnowocześniejszy w Europie kompleks ścianowy. Jak przyznał prezes Deja, będzie to rewolucja w polskim górnictwie.
Tegoroczna XXXIV Szkoła Eksploatacji Podziemnej została objęta patronatem polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Ponadto honorowym patronatem konferencji objęły Ministerstwo Przemysłu, Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Ministerstwo Aktywów Państwowych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
