Dawny kopalniany magazyn materiałów wybuchowych w Złotym Stoku uznany został za potencjalny schron, natomiast inny obiekt pełniący w przeszłości rolę schronu dla wałbrzyskich górników – już nie. Mija rok odkąd Państwowa Straż Pożarna udostępniła stronę internetową z mapą pokazującą oficjalne miejsca schronienia dla ludności na wypadek np. bombardowania czy trąby powietrznej.
Stronka została zaprezentowana po raz pierwszy na początku kwietnia 2023 r. Niedawno znowu zrobiło się o niej głośniej. Jak wygląda informacja o miejscach schronienia na terenie kopalń oraz w obiektach podziemnych wykonanych techniką górniczą? Łatwo się przekonać, że nie wszystkie podziemne budowle wybudowane z myślą jako schrony są przez strażaków zakwalifikowane do takiej roli.
Przykładowo na terenie zlikwidowanej KWK Bobrek-Piekary Ruch Piekary w Piekarach Śląskich przy ul. gen. Jerzego Ziętka są trzy schrony, każdy mogący pomieścić kilkadziesiąt osób. Za to podziemny schron przeciwlotniczy przy szybach Ewa i Krystyna dawnej KWK Szombierki już nie został uwzględniony przez strażaków.
Twórcy strony internetowej nie ustrzegli się pewnych błędów. Widać to na przykładzie dawnej kopalni rud arsenu i złota w Złotym Stoku, od 1996 r. udostępnianej do zwiedzania.
– Po tym jak wybuchła wojna na Ukrainie, była u nas cała komisja. Przyjechali z powiatowej komendy straży pożarnej w Ząbkowicach Śląskich. Oglądali labirynt dawnego składu materiałów wybuchowych - mówi Marta Adamiak z zespołu Kopalni Złota w Złotym Stoku.
Tymczasem na internetowej mapce błędnie zaznaczona jako schron została Sztolnia Czarna Dolna w tejże kopalni, podczas gdy labirynt składu materiałów wybuchowych znajduje się w podziemiach sąsiedniej sztolni Gertruda. Mylnie przypisano mu też adres do ul. Chemików. Naprawdę jest to ul. Złota.
Na strażackiej stronie internetowej nie uwzględniono jako potencjalne schrony niemało obiektów podziemnych udostępnianych do zwiedzania. To np. Kopalnia Ćwiczebna w Dąbrowie Górniczej, Dawna Kopalnia w Nowej Rudzie, czy Stara Kopalnia w Wałbrzychu. W przypadku dąbrowskiej i wałbrzyskiej kopalni może to o tyle zaskakiwać, że część tamtych wyrobisk została zaadaptowana w XX wieku właśnie na schron przeciwlotniczy. Teraz nie są one uznawane za schrony.
Tak samo potraktowano podziemia w Kamiennej Górze przy ul. Lubawskiej, znane jako trasa podziemna Arado, czy dawny tunel kolejowy schronowy w Strzyżowie albo Podziemne Miasto na wyspie Wolin w Świnoujściu. Zdaniem strażaków nie są to schrony, chociaż de facto można by w nich szukać schronienia w razie bombardowania terytorium Polski przez samoloty przeciwnika.
Również dawny podziemny schron z czasów drugiej wojny światowej niedaleko ul. Kopalnianej w Szczecinie, obejmujący obetonowane wyrobiska nad Jeziorem Szmaragdowym, nie został uwzględniony w zestawieniu. Jako ciekawostkę można dodać, że w XX wieku schron ten wykorzystywany był przez szczecińską straż pożarną.
Na miano schronu, czy nawet miejsca doraźnego schronienia nie zasłużyły też np. podziemne Muzeum Górnictwa Rud Żelaza w Parku Staszica w Częstochowie, kopania uranu i fluorytu w Kletnie czy Pętla Boryszyńska w Boryszynie.
Niejednakowo potraktowano wyrobiska górnicze z czasów hitlerowskich w Górach Sowich. Turystyczne sztolnie w górach Włodarz i Osówka nie trafiły na listę, ale te w Walimiu – już tak. Mankamentem strony internetowej jest enigmatyczny opis obiektów. Sztolnie w Walimiu znane są powszechnie jako Sztolnie Walimskie, tymczasem na strażackiej mapie opisano je jako Walim, ul. 3 Maja 23. Szacowana pojemność tego schronu to 682 osoby.
Niektóre wykonane techniką górniczą obiekty mają znacznie większą pojemność. Międzyrzecki Rejon Umocniony, a konkretnie pancerwerk nr 717 we wsi Pniewo, określono jako mogący pomieścić 2000 osób. Podziemia koło Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze, znane jako trasa podziemna Time Gates, mają pojemność szacowaną na 2667 osób. Ten ostatni obiekt to zespół wyrobisk pod Wzgórzem Kościuszki o różnorakiej obudowie i zróżnicowanych gabarytach.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
