Murcki-Staszic: tylko proszek radzi sobie z metanem (GALERIA)

Od siedmiu lat opodal szybu V kopalni Murcki-Staszic istnieje, imitujące przodek, stanowisko gaszenia płonącego metanu. Regularne szkolenia, jak postępować w sytuacji wypływu i zapalenia się tego gazu, przechodzą tu wszyscy pracownicy dołowi nie tylko tego zakładu, ale także pozostałych kopalń Katowickiego Holdingu Węglowego. We wtorek 7 sierpnia szefowie Działu Wentylacji urządzili taki pokaz dla dziennikarzy.

Metan w stężeniu 5-15 proc. w atmosferze wybucha. W wyższym - płonie. Ten, podany do szkoleniowego przodka przez Ireneusza Zaczkowskiego i Stanisława Gładysza, miał stężenie 50 proc., toteż obserwatorzy pokazu mogli czuć się bezpiecznie.

Płonąca pochodnia, i z "calizny" bluznęły języki ognia. Zaczkowski z Gładyszem zrazu próbowali je dławić strumieniem wody. Chwilowo dławiła ona pojedyncze płomienie, ale ogień odradzał się natychmiast po przeniesieniu go na płomienie obok. Jeszcze mniej - to drugi z demonstrowanych sposobów - skuteczną była próba z użyciem gaśnicy pianowej. Błyskawicznie natomiast ogień zdusił proszek, podany z gaśnicy proszkowej. Po rozwianiu się białego pyłu płomień już nie odżył.

Przed dwoma laty, 13 marca 2011 roku - przypomniał Zbigniew Laskowski, kierownik Działu Wentylacji w ruchu Staszic kopalni - tak właśnie odważnie, mądrze i sprawnie zareagowała ośmioosobowa brygada Dariusza Kurka z Oddziału Robót Przygotowawczych, drążąca chodnik 3bis na poziomie 720 ruchu Staszic w warunkach IV kategorii zagrożenia metanowego.

A oto porcja wiadomości o metanie, gazie bezwonnym, bezbarwnym I dwukrotnie lżejszym od powietrza;
• dopuszczalna koncentracja w wyrobiskach, po przekroczeniu której istnieje bezwzględny nakaz wstrzymania robót i wycofania załogi - 2 proc.;
• w stężeniu 5-15 proc. w atmosferze - wybucha;
• w stężeniu powyżej 15 proc. - płonie;

• spośród 31 kopalń węgla kamiennego w Polsce w 21 rejestruje się wydzielanie metanu do powietrza wentylacyjnego;
• w kopalni Murcki-Staszic większość przodków i ścian jest prowadzonych w III i IV kategorii zagrożenia metanowego;
• z 75,5 mln ton ubiegłorocznego wydobycia aż 54,9 mln ton, czyli 72,7 proc. pochodziło z pokładów metanowych;

• spośród 211 eksploatowanych w 2011 roku ścian 172 (81,51 proc.) prowadzono w pokładach metanowych, w tym 83 (39,34 proc.) w warunkach najwyższej IV kategorii zagrożenia metanowego;
• w 12 ścianach metanowość bezwzględna mieściła się w granicach 20-40 m sześć./min., zaś w 3 przekraczała 40 m sześć./min.;
• W roku 2011 z górotworu objętego wpływami eksploatacji wydzieliło się 828,82 mln m sześć. metanu (co minutę średnio 1576,90 m sześć.);

• do kopalń o najwyższej metanowości bezwzględnej należą: Pniówek (Jastrzębska Spółka Węglowa) - 125,14 mln m sześć. CH4/rok, Brzeszcze (Kompania Węglowa) - 112,54 mln m sześć. CH4/rok i Krupiński (JSW) - 68,25 mln m sześć. CH4/rok;
• spośród 21 kopalń prowadzących w 2011 r. eksploatację w pokładach metanowych w 18 w sposób ciągły prowadzono odmetanowanie za pomocą 16 powierzchniowych i 6 dołowych stacji odmetanowania;
• największą ilość metanu ujęto w kopalniach: Pniówek (49,11 mln m sześć./rok), Krupiński ( 42,11 mln m sześć./rok) i Brzeszcze (40,27 mln m sześć./rok);

• w roku 2011 zagospodarowano 166,3 mln m sześć. ujętego metanu;
• najefektywniej ujęty metan wykorzystywano do celów gospodarczych w kopalni Brzeszcze (w 99,30 proc.), Sośnica-Makoszowy (w 95,56 proc.) i w PG Silesia (w całości).
Źródło: raport Wyższego Urzędu Górniczego "Kształtowanie się zagrożenia metanowego w kopalniach węgla kamiennego"(wykorzystano dane z 2011 r.), informacje Działu Komunikacji Korporacyjnej KHW.

W galerii: Pokazowe gaszenie metanu, Katowice 7 sierpnia 2012 r. (zdjęcia Jarosław Galusek - portal górniczy nettg.pl).

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.