Gaz na cenzurowanym w bankach razem z węglem

Jeszcze niedawno na tzw. cenzurowanym w bankach światowych były tylko inwestycje związane z węglem. Teraz ta lista rozszerzyła się o kolejną pozycję: gaz ziemny, czyli także paliwo kopalne. To jest niebezpieczne zjawisko dla polskiej energetyki. Decyzję taką podjął Europejski Bank Inwestycyjny. Zaprzestanie finansowania takich przedsięwzięć z końcem 2021 r. Czy pójdą za nim inne instytucje? To prawdopodobne.

EBI już wkrótce zamierza finansować w energetyce jedynie odnawialne źródła energii i projekty związane z efektywnością energetyczną. To bardzo niekorzystne dla Polski. W okresie transformacji energetycznej paliwem przejściowym miał być dla nas gaz. Zaplanowanych jest wiele inwestycji tego typu. Nisko oprocentowane kredyty w EBI będą musiały być przez inwestorów zastąpione pieniędzmi z instytucji komercyjnych – w tym chińskich, co oznacza wyższe odsetki.

Blokowanie możliwości finansowania inwestycji w górnictwie, jak i w energetyce węglowej, to zdaniem Janusza Olszowskiego, prezesa Górniczej Izby Handlowo-Przemysłowej, jeden ze sposobów na eliminację węgla. W Unii panuje trend na odchodzenie od węgla, ale samo OZE nie wystarczy, aby zapewnić bezpieczeństwo energetyczne. Konieczny jest nośnik, który będzie stabilizował sieć w sytuacji braku energii ze źródeł odnawialnych.

- Wielkiego wyboru nie mamy: węgiel, atom, gaz. Węgla nie chcemy, atomu nasi sąsiedzi nie chcą. Zostaje nam gaz. Tymczasem niedawno EBI ogłosił swoją nową politykę. Będzie inwestować tylko w te projekty energetyczne, które będą emitować mniej niż 250 g CO2 na kWh. W dokumentach unijnych wprowadzono normy 550 g/kWh, których to w praktyce żadna elektrownia węglowa nie jest w stanie osiągnąć. Teraz poprzez ten zapis próbuje się wyeliminować także finansowanie inwestycji gazowych – mówi Janusz Olszowski.

Wspomniana polityka banku będzie realizowana dopiero od końca 2021 r. Nie budzi ona większych obaw państw UE, bo tam wiele inwestycji związanych z gazem zostało już rozpoczętych. Zostaną dokończone i sfinansowane.

- W praktyce pozostanie nam tylko gaz, ale dla takich inwestycji nie będziemy mogli znaleźć finansowania. Czy za EBI pójdą inne banki? To wcale nie jest wykluczone. Już teraz praktycznie wszystkie instytucje finansowe, z wyjątkiem chińskich banków, ogłosiły strategie odejścia od finansowania węgla. To samo może być z gazem – ostrzega ekspert.

Zdaniem Janusza Olszowskiego, jeśli zgodzimy się z histerią antywęglową i przyjmiemy, że wyeliminujemy nasz węgiel z naszego miksu, to trzeba zdecydować, na czym oprzemy system, skoro niemożliwe będzie znalezienie źródeł finansowania dla inwestycji gazowych?

- Przeglądałem listę banków na świecie, które finansują projekty węglowe. Na 20 było aż 18 banków chińskich, jeden państwowy z Indii i jeden z kapitałem amerykańskim. Czy nie można stworzyć rodzimych instytucji finansujących, skoro europejskie odmawiają? Inaczej przyjdą chińskie banki, które nie brzydzą się zarabiania na węglu – mówi prezes Olszowski.

Przez ostatnie pięć lat EBI udzielił finansowania w wysokości ponad 65 mld euro na energię odnawialną, efektywność energetyczną i dystrybucję energii. Według nowych zasad jeszcze w 2020 r. kraje unijne będą mogły zgłaszać wnioski o kredyt na inwestycje gazowe. Te, które otrzymałyby wstępną zgodę – projekty o wysokiej efektywności czy wpisane na unijną listę projektów leżących we wspólnym interesie Unii – mogłyby być finansowane z EBI w najbliższych latach.

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.