W Zabytkowej Kopalni Guido w Zabrzu przy ul. 3 Maja otwarta zostanie w poniedziałek, 1 kwietnia, wspólna wystawa Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum Górnictwa Węglowego poświęcona Robertowi Oszkowi (1896-1938), bohaterowi III powstania śląskiego i wojny polsko-bolszewiskiej 1920 r.
Zapomnianą w powszechniejszym wymiarze sylwetkę zabrzanina i "żołnierza Niepodległej" przybliża autor scenariusza wystawy - Zbigniew Gołasz z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Katowicach. Ekspozycję złożoną z 9 paneli oglądać można będzie przed budynkiem kopalni Guido w Zabrzu do 22 kwietnia 2019 r.
Na wernisażu dr Andrzej Sznajder, szef IPN w Katowicach mówił będzie m.in. o recepcji powstań śląskich w stulecie zbrojnego zrywu Górnoślązaków. Portret Roberta Oszka przedstawi natomiast Zbigniew Gołasz w wykładzie pod znaczącym tytułem "Natura żądna przygód, fantazja rycerska".
Bohater ekspozycji przed kopalnią Guido urodził się w 1896 r. w Zabrzu, gdzie 7 lat później w wyborach do parlamentu niemieckiego mieszkańcy wybrali polskiego działacza chrześcijańskiego Wojciecha Korfantego.
Ich drogi miały się w przyszłości przeciąć. Oszek pochodził z rodziny górniczej. Jako nastoletni chłopiec, by spełnić marzenia o egzotycznych podróżach, uciekł z domu i zaciągnął się na okręt wielorybniczy. Następnie rozpoczął służbę w marynarce cesarskiej, biorąc udział w niemieckiej ekspedycji do Meksyku i Haiti. Podczas I wojny światowej został za męstwo na polu bitwy kawalerem najwyższego pruskiego odznaczenia wojskowego, nadawanego od początku XIX w. po wojnach napoleońskich - Eisernes Kreuz, czyli Krzyżem Żelaznym II i I klasy.
Oszek zdezerterował jednak potem z armii niemieckiej, by zaciągnąć się do polskiej marynarki wojennej.
Walczył dzielnie przeciwko bolszewikom na rzecznych okrętach wojennych we flotylli pińskiej i dnieprzańskiej. W wojnie z bolszewikami został odznaczony dwukrotnie: Krzyżem Walecznych oraz najwyższym polskim odznaczeniem wojskowym - krzyżem Virtuti Militari.
Podczas III powstania śląskiego utworzył oddział szturmowy marynarzy, wyposażony w samochód pancerny "Korfanty".
Zdaniem niektórych - jak opisuje IPN - jego odwaga i bohaterstwo w krytycznych momentach niemieckiej kontrofensywy zadecydowały o powstrzymaniu natarcia, a tym samym o sukcesie powstania.
Na polecenie dyktatora III powstania śląskiego Wojciecha Korfantego Robert Oszek stłumił bunt w dowództwie grupy Wschód, aresztując jego przywódców. Za działalność na Górnym Śląsku został dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych i ponownie przedstawiony do odznaczenia krzyżem Virtuti Militari. Zmarł w 1938 r. w Katowicach.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Ciekawsza byłaby wystawa poruszająca temat wywozu z Górnego Śląska górników w głąb Związku Radzieckiego i odpowiedzialność Polski za bierne przyzwolenie na te tragedie.