Ustawa z dnia 22 stycznia 2015 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego wymienia trzy świadczenia, z których będą mogli skorzystać pracownicy kopalń przekazanych do Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Są to: urlop górniczy, urlop dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla oraz jednorazowa odprawa pieniężna.
Co warto wiedzieć o świadczeniach?
Urlop górniczy - przysługuje pracownikom nie posiadającym uprawnień emerytalnych w okresie likwidacji kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części, nabytych po dniu 1 stycznia 2015 r. przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń. Uprawnienia są przyznawane pracownikowi na jego wniosek za zgodą pracodawcy, jeżeli przed dniem złożenia wniosku nie korzystał z takich uprawnień.
Urlop górniczy może być udzielony pracownikowi tylko jeden raz. Osoba korzystająca traci to uprawnienie, jeżeli w czasie korzystania z niego podjęła pracę pod ziemią na podstawie stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej bądź nabyła uprawnienia emerytalne.
Jednak urlop górniczy w wymiarze do czterech lat przysługiwać będzie tylko pracownikowi zatrudnionemu pod ziemią w kopalni, zakładzie górniczym lub jego oznaczonej części, nabytych po dniu 1 stycznia 2015 r. przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń, któremu ze względu na wiek, łączny staż pracy lub staż pracy pod ziemią wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zabraknie nie więcej niż cztery lata do nabycia prawa do emerytury. Skorzystać z urlopu górniczego mogą pracownicy, którym urlop górniczy pozwoli na nabycie prawa do emerytury przed dniem 1 stycznia 2020 r.
Na równi z okresem pracy górniczej
Przyznanie urlopu górniczego przez pracodawcę będzie jednak możliwe tylko po ustaleniu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych okresów uprawniających pracownika do emerytury i okresu tych urlopów niezbędnego do nabycia uprawnień emerytalnych. Urlop górniczy będzie traktowany na równi z okresem pracy górniczej uprawniającymi do nabycia uprawnień emerytalnych. Będzie też uwzględniany przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej, o której mowa w art. 50e ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Urlop górniczy zostanie przyznany każdorazowo pod warunkiem rozwiązania z pracownikiem z jego inicjatywy umowy o pracę za porozumieniem stron z dniem zakończenia urlopu, zaś uzgodnienie trybu rozwiązania umowy o pracę nastąpi przed przyznaniem urlopu.
Należy też pamiętać, że w okresie korzystania z urlopu pracownik otrzymuje świadczenie socjalne w wysokości 75 proc. miesięcznego wynagrodzenia obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy. Do podstawy obliczania wynagrodzenia zaliczamy: nagrodę z okazji Dnia Górnika w wysokości 1/12 ostatniej wypłaconej pracownikowi nagrody; dodatkową nagrodę roczną w wysokości 1/12 ostatniej wypłaconej pracownikowi nagrody; nagrodę jubileuszową w wysokości 1/60 nagrody, a w przypadku ratowników górniczych 1/36 ostatniej wypłaconej pracownikowi nagrody.
Urlop dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla - przysługuje pracownikom nie posiadającym uprawnień emerytalnych w okresie likwidacji kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części, nabytych po dniu 1 stycznia 2015 r. przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń. Uprawnienia są przyznawane pracownikowi na jego wniosek za zgodą pracodawcy, jeżeli przed dniem złożenia wniosku nie korzystał z nich.
Tylko jeden raz
Urlop taki może być udzielony pracownikowi tylko jeden raz. Osoba korzystająca z urlopu traci to uprawnienie, jeżeli w czasie korzystania z niego podjęła pracę pod ziemią na podstawie stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej bądź nabyła uprawnienia emerytalne.
Urlop dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla w wymiarze do trzech lat przysługuje zatrudnionemu, któremu ze względu na wiek, łączny staż pracy lub staż pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy brakuje nie więcej niż trzy lata do nabycia prawa do emerytury. Lecz pod warunkiem, że skorzystanie z niego pozwoli pracownikowi nabyć prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2019 r.
Urlop dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, podobnie jak urlop górniczy, może być udzielony przez pracodawcę po ustaleniu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych okresów uprawniających pracownika do emerytury i okresu tego urlopu niezbędnego do nabycia uprawnień emerytalnych. Okres urlopu traktuje się na równi z okresami pracy w szczególnych warunkach, uprawniającymi do emerytury pomostowej, o której mowa w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych.
Świadczenie może być przyznane pod warunkiem rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę za porozumieniem stron z dniem zakończenia urlopu i tylko z jego inicjatywy. Z kolei uzgodnienie trybu rozwiązania umowy o pracę następuje przed przyznaniem urlopu.
W okresie korzystania z urlopu pracownik otrzymuje świadczenie socjalne w wysokości 75 proc. miesięcznego wynagrodzenia obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy. Do podstawy obliczania wynagrodzenia wchodzi: nagroda z okazji Dnia Górnika w wysokości 1/12 ostatniej wypłaconej pracownikowi nagrody; dodatkowa nagroda roczna w wysokości 1/12 ostatniej wypłaconej pracownikowi nagrody; nagroda jubileuszowa w wysokości 1/60 ostatniej wypłaconej pracownikowi nagrody.
Odprawa pieniężna
Jednorazowa odprawa pieniężna - przysługuje pracownikom, z którymi rozwiązywana jest umowa o pracę za porozumieniem stron po dniu 1 stycznia 2015 r., nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2015 r. Chodzi o zatrudnionych na dzień 1 stycznia 2015 r. w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla przez okres nie krótszy niż 5 lat, a także pracowników powierzchni kopalni, posiadającym co najmniej 5-letni staż pracy w przedsiębiorstwie górniczym. Tak więc, pracownicy kopalń, które zostaną przeniesione do Spółki Restrukturyzacyjnej Kopalń z administracją włącznie, mogą, lecz nie muszą skorzystać z 12-miesięcznych odpraw uzupełnionych o 3-miesięczne odprawy z tytułu zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracownika. Może się tak stać tylko na wyraźne ich życzenie. Środki na pokrycie wydatków z tego tytułu będą pochodzić z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.