Posłowie Platformy Obywatelskiej chcą wprowadzenia koncesji na obrót węglem, w tym obrót węglem z zagranicą. Stosowne zapisy w tej sprawie znaleźć się mają w znowelizowanej ustawie Prawo energetyczne. Jak poinformował portal górniczy nettg.pl poseł Krzysztof Gadowski, projekt nowelizacji ustawy już trafił do Sejmu i czeka obecnie na opinię prawną.
W uzasadnieniu projektu ustawy czytamy, że bogate zasoby węgla wynoszące 40 mld t w złożach bilansowych są atutem Polski i powodują, że węgiel pełni rolę stabilizatora bezpieczeństwa energetycznego kraju. Dzięki temu na tle innych krajów UE, Polska posiada dobrą pozycję w zakresie zależności energetycznej (wskaźnik zależności energetycznej czyli procentowy udział importu w całości zużycia surowców energetycznych, kształtuje się na poziomie 34 proc.).
Autorzy projektu wskazują, że węgiel kamienny jest powszechnie wykorzystywany w gospodarstwach domowych do celów grzewczych. W strukturze bilansu wykorzystania nośników energii w gospodarstwach domowych zajmuje on pierwsze miejsce (29,7 proc.), a jego zużycie kształtuje się na poziomie ok. 16 mln ton rocznie.
Jednocześnie, pomimo znacznych zapasów węgla, wynoszących średnio ok. 8 mln t, do Polski sprowadzany jest surowiec, w szczególności z Federacji Rosyjskiej. W 2013 r. zaimportowano do Polski ok. 10,8 mln t węgla, w ciągu 5 miesięcy 2014 r. import wyniósł już 4,3 mln t. Obserwuje się wypieranie węgla krajowego przez węgiel importowany, szczególnie z Federacji Rosyjskiej, ze względu na konkurencyjną cenę.
Węgiel importowany do Polski nie posiada certyfikatów jakościowych i w znaczącej części wykorzystywany jest w gospodarstwach domowych.
- Obrót wyrobami węglowymi nie jest w Polsce regulowany, a do prowadzenia handlu wystarcza wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Powoduje to, że działalność mogą podejmować także nieuczciwi sprzedawcy, wykorzystujący m.in. niewiedzę klientów i oferujący im towar inny niż jest przez nich deklarowany. Dotyczy to głównie handlu węglem z importu - wyjaśnia poseł Gadowski.
Teoretycznie sprzedawca węgla powinien posiadać certyfikat jakościowy określający podstawowe parametry węgla, takie jak: wartość opałową, zawartość popiołu, siarki i na żądanie okazywać go kupującemu. Sieci dystrybucyjne krajowych producentów węgla oraz sprzedawcy zrzeszeni w Izbie Gospodarczej Sprzedawców Polskiego Węgla dysponują takimi certyfikatami, wydawanymi przy wprowadzaniu towaru do obrotu przez kopalnię. Natomiast w praktyce, przy sprzedaży łańcuchowej, prowadzonej poprzez licznych pośredników, certyfikat z reguły nie jest już przekazywany kolejnym kupującym.
- Często sprzedawcy węgla robią mieszanki, w skład których wchodzi polski i rosyjski surowiec, a ostatecznie węgiel sprzedawany jest jako polski. Proponowana regulacja ma za zadanie wyeliminować nieuczciwą konkurencję - mówi Krzysztof Gadowski.
Koncesja na obrót paliwami stałymi, w tym obrót z zagranicą, byłaby udzielna wnioskodawcy, który ma siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium UE, dysponuje środkami finansowymi w wielkości gwarantującej prawidłowe wykonywanie działalności i ma możliwości techniczne do prawidłowego wykonywania tej działalności. Projektowane przepisy mają uchronić obrót paliwami stałymi przed zjawiskami patologicznymi i nieuczciwą konkurencją. Koncesja będzie również elementem nadzoru Państwa nad rynkiem obrotu węglem kamiennym. Przyjęto, że koncesje będzie wydawał Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, który dysponuje pełną wiedzą o ilości i jakości węgla w obrocie, ilości przedsiębiorców prowadzących taką działalność oraz będzie miał wgląd do sposobu prowadzenia tej działalności (kontrole prowadzenia obrotu węglem zgodnie z warunkami koncesji). Warunki zawarte w koncesji nałożą obowiązek rzetelnego prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie obrotu węglem.
Przedsiębiorstwa handlujące węglem będą miały obowiązek uzyskania koncesji wydanej przez Prezesa URE. Wiązało się to będzie z koniecznością przejścia procedury koncesyjnej oraz zgromadzenia wymaganych dokumentów.
W projektowanej ustawie zamieszczono także przepis przejściowy, zgodnie z którym działalność przedsiębiorcy prowadzącego handel węglem przed dniem wejścia w życie ustawy, będzie legalna pod warunkiem złożenia w terminie 3 miesięcy (od wejścia ustawy w życie) wniosku o udzielenie koncesji na obrót węglem.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.