W Sośnicy mają sposób na metan

Produkują jeszcze więcej energii elektrycznej na potrzeby własne kopalni niż dotychczas.

Gliwicka Kopalnia Węgla Kamiennego Sośnica jest liderem w dziedzinie efektywności odmetanowania wśród kopalń należących do Polskiej Grupy Górniczej. W ub.r. stacja odmetanowania ujęła tam 41,57 proc. gazu wydzielanego w podziemnych wyrobiskach zakładu.

Dobry wynik Sośnicy w zakresie efektywności odmetanowania przekłada się w dużej mierze na wysoki stopień jej wykorzystania. To efekt czynionych od kilku lat inwestycji, które udało się zrealizować. Ostatnią oddano w grudniu ub.r. Są to dwa agregaty kogeneracyjne wraz z infrastrukturą do odzyskiwania i wykorzystania ciepła, umożliwiające produkcję energii elektrycznej oraz cieplnej na potrzeby własne kopalni.

Już wcześniej kopalnia eksploatowała przez 11 lat agregat prądotwórczy o zbliżonej mocy, który przez ten czas wypracował oszczędności na poziomie 31,5 mln zł. W 2018 r. siłami własnymi załogi oddziału MPRP pod kierownictwem Jana Sąsiadka został dobudowany układ odzysku ciepła.

– Teraz zrealizowano zupełnie nową inwestycję z dwoma agregatami kogeneracyjnymi o mocy 20,28 MWe i 1901 kWt. Produkujemy zatem jeszcze więcej energii elektrycznej na potrzeby własne kopalni niż dotychczas. Silniki gazowe zasilane ujmowanym z wyrobisk górniczych gazem metanowym generują spore oszczędności, szczególnie w odniesieniu do obecnej sytuacji cen energii panujących na rynku. Wytworzona energia elektryczna przesyłana jest bezpośrednio do rozdzielni, zasilając sieć elektroenergetyczną zakładu, z kolei ciepło kierowane jest do sieci ciepłowniczej. W ten sposób ogrzewamy pomieszczenia socjalne, szyby i łaźnię górniczą – zauważa Krzysztof Laitl, starszy inspektor gospodarki materiałowej, energii i technologii górniczej w kopalni Sośnica.

– Obecnie energia elektryczna mocno drożeje. Im wyższe mamy ceny na rynku energii, tym większe są oszczędności powstałe w wyniku własnej produkcji – dodaje.

Metan z wyrobisk górniczych, ścian i przodków, ujmowany jest do stacji odmetanowania specjalnymi rurociągami, a stamtąd odbierany za pomocą gazociągu przez silniki kogeneracyjne i kocioł gazowy. W momencie uzyskania przez kopalnię Sośnica stosownej koncesji na wytwarzanie energii planuje się w najbliższej przyszłości oddawanie nadwyżek energii elektrycznej do sieci elektroenergetycznej spółki Tauron.

Przypomnijmy, że we wrześniu 2009 r. ówczesna Kompania Węglowa zawarła umowę kupna-sprzedaży zredukowanych jednostek emisji ERU z japońską firmą Chugoku Electric Power. Skorzystano z jednego z mechanizmów protokołu z Kioto, a mianowicie z projektu wspólnych wdrożeń. Zgodnie z jego zapisami utylizacja metanu poprzez spalanie może generować jednostki zredukowanej emisji ERU, które w następnej kolejności mogą być przedmiotem handlu (1 ERU równa się zredukowaniu jednej tony ekwiwalentu dwutlenku węgla – przyp. red.). Efektem podpisania umowy ze stroną japońską było oddanie do ruchu na początku maja 2011 r. instalacji spalania metanu. Obowiązywała ona do 31 grudnia 2012 r. Następnie instalacja została połączona poprzez stację wymienników ciepła 2x6 MW z kotłownią grzewczą Pola Zachód. W okresie grzewczym produkuje energię cieplną na potrzeby centralnego ogrzewania oraz ogrzewania szybu III, IV, VII Pola Zachód, natomiast w okresie pozagrzewczym energię cieplną na potrzeby przygotowania wody kąpielowej.

Nie bez znaczenia jest również kwestia ochrony środowiska. W przyszłości nie jest wykluczone objęcie metanu systemem ETS, co w zależności od ustalonego kosztu za 1 t metanu spowoduje znaczny wzrost opłat za jego emisję do środowiska. Z uwagi na to, że efekt cieplarniany metanu jest ok. 25 razy większy od efektu cieplarnianego dwutlenku węgla, spalanie metanu (jego zagospodarowanie) zdecydowanie wpłynie na obniżenie potencjalnych kosztów związanych z opłatami.

Inwestorem układów kogeneracyjnych w kopalni Sośnica jest Zakład Elektrociepłownie Polskiej Grupy Górniczej. Koszt inwestycji wyniósł blisko 16,5 mln zł. Ze strony KWK Sośnica była realizowana przy ogromnym zaangażowaniu: Wojciecha Mikulskiego, inżyniera ds. energetycznych, głównego pomysłodawcy, Janusza Szymy, głównego mechanika ds. obiektów podstawowych i ruchu powierzchni, oraz Zdzisława Chrząszcza, nadsztygara ds. elektrycznych. Ze strony PGG Oddziału Elektrociepłownie inwestycję prowadzili: Jakub Piotrowski, główny inżynier ruchu, oraz Leszek Brzezina, kierownik ruchu elektrycznego.

Po trzech miesiącach eksploatacji silniki kogeneracyjne już zdołały wygenerować oszczędności na poziomie 4,8 mln zł!

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.