Mimo tego, że takie nazwy, jak spieniony polietylan czy pianki raczej nie wzbudzają wrażenia, jakby towarzyszyły nam niemal zawsze, to sytuacja jest zupełnie inna. Spotykamy się z nimi tak często, że nieraz nawet nie zdajemy sobie z tego sprawy.
Trudne nazwy, powszechne produkty
Tworzywa sztuczne - bo do tego grona trzeba zaliczyć pianki - towarzyszą nam od wielu lat. Z biegiem czasu powstały coraz to nowe substancje, które, jak się później okazywało, mają idealne właściwości do zastosowania ich na przykład w branży medycznej czy przemyśle spożywczym.
Jedną z najbardziej znanych pianek wykorzystywanych w wielu sektorach rynku jest kauczuk akrylonitrylo-butadienowy, który określa się mianem pianki NBR. Tworzywo jest niezwykle wszechstronne i w naszym codziennym życiu często nawet nie wiemy o tym, że mieliśmy z nim styczność.
Motoryzacja, farmacja, budownictwo
Jedną z najciekawszych pod względem składu i struktury jest pianka melaminowa Basotect, która należy do grona tworzyw otwarto-komórkowych. Wytwarza się ją z żywicy melaminowej. Wyróżnia się lekkością, wytrzymałością oraz imponującą odpornością na temperatury: od -50 do +180 stopni Celsjusza.
Stosuje się ją m.in. w panelach akustycznych, a także elementach dekoracyjnych domów, w czym pomaga bardzo duża podatność tworzywa na barwienie i obróbkę. Dzięki swoim parametrom technicznym znalazła zastosowanie w motoryzacji - często spotyka się tę piankę w siedzeniach, ale i w przegrodach termicznych silnika. Piankę Basotect stosuje się nawet w kolektorach słonecznych, co pokazuje, że to tworzywo ma ogromny potencjał na rynku.
Pianka neoprenowa, która powstaje z kauczuku chloroprenowego, to integralny element wielu ortez, które pomagają pacjentom szybko wrócić do zdrowia. Tworzywo wyróżnia się lekkością, dużą wytrzymałością, a jego różne odmiany mogą być nawet zgodne z rygorystyczną normą EN, co dodatkowo zwiększa jej przydatność w wielu gałęziach gospodarki.
Specjalną odnogą rynku są pianki modyfikowane. W tym gronie są tworzywa trudnopalne, odporne na promienie UV, a także specjalne pianki zmiękczone, antypoślizgowe oraz wolno wstające, które bardzo często są ostatnią deską ratunku, gdy chcemy szybko skorygować nierówną powierzchnię, na przykład w nowo budowanym budynku.
Stosujemy je między innymi w branży budowlanej, motoryzacji, kolejnictwie, a nawet w wymagającym przemyśle lotniczym. Lista zastosowań jest imponująca, tak samo jak właściwości różnych pianek modyfikowanych, które potrafią bardzo mocno różnić się względem siebie.
- Przy wyborze pianek polietylenowych do konkretnych zastosowań brane są pod uwagę ich zalety i wady. Przy porównywaniu pianek sieciowanych i niesieciowanych patrzy się z jednej strony na bardzo dobre własności mechaniczne tych pierwszych i zdecydowanie niższą cenę tych drugich - tłumaczy ekspert firmy Polting Foam z Gliwic, firmy zajmującej się sprzedażą i przetwarzaniem spienionych tworzyw sztucznych. - Ostatnio pojawia się jednak nowy argument na korzyść pianki niesieciowanej, której recykling jest łatwy i tani - może nawet, bez doprowadzania do postaci granulatu, służyć jako ekwiwalent czystego surowca do produkcji litego bądź spienionego polietylenu. Mam na myśli decyzję o obowiązkowym wprowadzeniu przez wszystkie kraje członkowskie podatku od opakowań z tworzyw sztucznych niepoddanych recyklingowi w wysokości 0,80 euro za kilogram od roku 2021. W branży opakowaniowej może to spowodować nową dyskusję, tym bardziej że opłata może dotyczyć opakowań, w których pianki PE są połączone z innymi surowcami, których łączna waga jest dużo wyższa od wagi samej pianki - tłumaczy.
Czy świat bez pianek z tworzyw sztucznych mógłby istnieć?
Produkty, które są wszechobecne, trudno zastąpić. To dość powszechna sytuacja, która występuje w wielu segmentach rynku. W takim samym stopniu dotyczy ona m.in. półprzewodników czy żywności przetworzonej. Pianki dobrze wpisują się w ten nurt.
Można stwierdzić, że gdyby nagle na rynku zabrakło pianek, to rozwój ludzkości bardzo mocno by wyhamował. Być może nawet cofnęlibyśmy się do poziomu, jaki osiągnęła nasza cywilizacja w pierwszej połowie XX w., ze wszystkimi tego konsekwencjami.
Niezwykle prawdopodobny byłby galopujący wzrost cen, niedostępność wielu dziś powszechnych produktów na rynku oraz dalsza eksploatacja dóbr kopalnych, co z kolei na nowo postawiłoby nas przed problemem walki z dziurą ozonową czy ogromnym zanieczyszczeniem powietrza przez fabryki.
Pianki i produkty przetworzone rozwijają się bardzo dynamicznie. Mimo tego, że wiele z nich jest znanych od dekad, to wciąż powstają nowe, o jeszcze lepszych właściwościach, które z kolei można wykorzystywać w niemal wszystkich gałęziach nowoczesnego, przyjaznego środowisku, przemysłu.
Czy pianki są bezpieczne?
Bez wątpienia. Inaczej produkty, które je zawierają, nie spełniłyby wielu rygorystycznych norm. Oczywiście, w niektórych sytuacjach, na przykład, gdy używamy ich na budowie, instrukcja obsługi i zasady bezpieczeństwa muszą być rygorystycznie przestrzegane, ale to samo można powiedzieć o wielu innych produktach.
Pianki EVA oraz PE, które znajdują się m.in. w zabawkach dla dzieci, muszą spełniać wiele restrykcyjnych standardów, jak choćby europejską normę EN 71. Skoro zabawki, akcesoria biurowe czy ortezy z pianek wciąż są dostępne na rynku, jest to chyba najlepsza odpowiedź na zadane w tym akapicie pytanie.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.