Raport o cenach surowców

Ceny krajowego węgla energetycznego osiągną maksimum w wysokości 350 zł za t w 2025 r., ale potem będą spadać i zrównają się z cenami globalnymi – przewidują analitycy z Instytutu Jagiellońskiego.

O wpływie nośników i transformacji energetycznej na gospodarkę traktuje raport przygotowany przez Instytut Jagielloński pt. „Paliwa i motory wzrostu gospodarczego. Wpływ cen surowców i produkcji energii na Polskę”. Autorzy opracowania przekonują, że odpowiednie inwestycje w energetyce mogą w najbliższej dekadzie zasilić polski ePKB  kwotą prawie 300 mld zł, a dobrze zaprojektowane zmiany w miksie energetycznym mają zapewnić krajowej gospodarce stabilny rozwój nawet na 30 lat.

Twórcy raportu analizują rolę, znaczenie oraz możliwe przyszłe ceny wszystkich najistotniejszych obecnie paliw w polskim miksie energetycznym, w tym węgla. Już na wstępie zwracają uwagę, że choć Polska jest marginalnym graczem na globalnym rynku węgla kamiennego energetycznego, to rodzime ceny tego surowca wcale nie podlegają aż tak bardzo tendencjom globalnym. Zamiast tego, głównie kształtują je krajowe koszty wydobycia, które są dużo wyższe niż koszty wydobycia w krajach o znacząco wyższych wolumenach produkcji i eksportu niż Polska. Co gorsza, krajowe koszty wydobycia od lat wykazują tendencję wzrostową, podczas gdy w krajach, które są wiodącymi producentami węgla energetycznego, ten trend jest odwrotny. Przykładowo koszt wydobycia jednej tony w Kolumbii czy Indonezji jest ponad dwukrotnie niższy niż w polskich kopalniach.

Zdaniem autorów raportu głównymi czynnikami kształtującymi popyt, podaż i ceny węgla energetycznego w Polsce będzie coraz bardziej przyspieszająca polityka klimatyczna Unii Europejskiej, zakładająca porzucenie paliw kopalnych na rzecz źródeł odnawialnych oraz relacje kosztowo-cenowe węgla pozyskiwanego w Polsce do kosztów jego pozyskania w krajach będących jego wiodącymi producentami i eksporterami, a także ceny na rynku światowym. Dodatkowo w ciągu kilku najbliższych lat w istotny sposób na polski rynek węgla będą wpływać: kolejne próby restrukturyzacji krajowego górnictwa węgla kamiennego, prowadzenie wydobycia w coraz trudniejszych warunkach fizycznych oraz sytuacja w elektroenergetyce w zakresie kształtowania się przyszłej struktury wytwarzania energii elektrycznej.

„Mając powyższe na uwadze oraz przyjmując dodatkowe założenie, że do wytworzenia 1 MWh energii elektrycznej wykorzystuje się między 0,38 do 0,56 tony węgla kamiennego energetycznego, łączny szacowany spadek zapotrzebowania w elektroenergetyce w okresie 2030-2040 oszacować można na ok. 6,6 do 9,7 mln t, przy założeniu spadku produkcji energii elektrycznej z poziomu 63,1 TWh w roku 2030 do 45,7 TWh w roku 2040. Spadek ten może być jednak większy, z uwagi na możliwe dalsze zaostrzanie polityki energetyczno-klimatycznej UE, a także relacje cen węgla i gazu ziemnego oraz ceny uprawnień do emisji CO2, łącznie przekładających się na wyższą konkurencyjność kosztową wytwarzania energii elektrycznej z gazu względem węgla” – czytamy w raporcie.

Jak przekonują autorzy raportu, w horyzoncie lat 2025-2026 presja na wzrost cen węgla energetycznego w Polsce utrzyma się, a cena wzrośnie do 350 zł za t. Natomiast w kolejnych latach – biorąc pod uwagę coraz mniejszy udział węgla w miksie energetycznym – cena również będzie spadać. Będzie na to miała również wpływ coraz większa niekonkurencyjność kosztowa wydobycia krajowego oraz wzrost importu węgla z zagranicy. W efekcie ceny węgla energetycznego w Polsce zaczną wykazywać zbieżność z cenami globalnymi, kształtowanymi przez światowy poziom kosztów wydobycia tego surowca i w 2040 r. mają wynieść ok. 200 zł, czy 50 dolarów za t.

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.