– Wierzę, że przedstawiciele wszystkich państw podejdą do negocjacji odpowiedzialnie i katowicki szczyt zakończy się sukcesem – powiedział prezydent Andrzej Duda podczas posiedzenia Narodowej Rady Rozwoju, które poświęco szczytowi klimatycznemu COP24 w Katowicach.
Posiedzenie zorganizowano w czwartek, 29 listopada, w Pałacu Prezydenckim pod hasłem "Konferencja Stron Konwencji Klimatycznej ONZ COP24 – Katowice – polski punkt widzenia". Szczyt klimatyczny COP24 rozpoczyna się w niedzielę 2 grudnia i potrwa do 14 grudnia 2018 r.
Doprowadzić do przyjęcia pakietu decyzji
Prezydent podkreślił, że podstawowym celem jest doprowadzenie do przyjęcia przez konferencję COP24 pakietu decyzji wdrażających w pełni wszystkie postanowienia Porozumienia Paryskiego z 2015 r.
– Jesteśmy gospodarzem konferencji klimatycznej ONZ COP24 i trzeba jasno powiedzieć, że przed nami stoi bardzo ważne zadanie. Cele są dwa. Doprowadzić do przyjęcia pakietu decyzji, które będą oznaczały wdrożenie Porozumienia Paryskiego z 2015 r. Po drugie, chcemy to zrealizować na zasadzie "dialogu Talanoa", co również jest kwestią bardzo istotną – podkreślił.
Negocjacje będą bardzo trudne
Andrzej Duda przyznał, że "negocjacje, które będą się toczyły w czasie katowickiego szczytu, będą negocjacjami bardzo trudnymi".
– Wierzę w to, że przedstawiciele wszystkich państw podejdą do tego odpowiedzialnie, że uda nam się te decyzje finalnie wypracować i szczyt katowicki zakończy się sukcesem – powiedział.
Porozumienie Paryskie - ochrona klimatu po 2020 r.
Porozumienie Paryskie (przyjęte 12 grudnia 2015 r. podczas COP21) określa nowe wielostronne ramy ochrony klimatu w perspektywie po 2020 r. Wszystkie strony Porozumienia – spośród 195 sygnatariuszy umowę ratyfikowały już 174 państwa – zobowiązane są do regularnego przedkładania Krajowych Wkładów, w których państwa określają swoje dobrowolnie wybrane cele polityki klimatycznej.
Porozumienie wyznacza też wspólny cel dla wszystkich państw – aby w drugiej połowie XXI w. osiągnąć równowagę między globalnymi emisjami gazów cieplarnianych a ich pochłanianiem, m.in. przez lasy. Dzięki temu wzrost globalnej średniej temperatury nie powinien przekroczyć 2°C.
Polska może chodzić z podniesioną głową
Prezydent ocenił, że Polska może chodzić z "podniesioną głową", jeśli chodzi o realizację polityki klimatycznej.
– My właściwie idealnie wpisujemy się w realizację modelu zrównoważonego rozwoju. Polska gospodarka cały czas się rozwija, nasze PKB wzrasta, a jednocześnie cały czas ograniczamy emisję. To jest w jakimś sensie model idealny i do tego dążymy także poprzez postanowienia kolejnych konferencji klimatycznych, poprzez ich wdrażanie – mówił.
Według jego oceny zasadą powinien być zrównoważony rozwój – czyli, by zachowana została równowaga między emisją gazów cieplarnianych, a ich pochłanianiem. Żeby, jak podkreślił prezydent, wpływ emitowanego CO2 na środowisko był jak najmniejszy.
Każde państwo powinno rozwijać się suwerennie
Zdaniem Andrzeja Dudy, każde państwo powinno się rozwijać w sposób suwerenny, to znaczy stosować takie ograniczenia emisji, metody pochłaniania CO2, jakie są dogodne dla jego rozwoju gospodarczego i dla jego warunków, przy równoczesnej realizacji zasady, by emisja równała się z pochłanianiem.
W posiedzeniu NRR wzięli udział m.in. zastępca szefa Kancelarii Prezydenta RP Paweł Mucha, szef Gabinetu Prezydenta Krzysztof Szczerski, a także minister środowiska Henryk Kowalczyk, sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska Michał Kurtyka – przewodniczący COP 24 oraz wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski.
COP24 w Katowicach
W dniach 2-14 grudnia 2018 r. Polska będzie gospodarzem 24. sesji Konferencji Stron Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC COP24). Po raz czwarty polski minister będzie Prezydentem Konferencji Stron, a po raz trzeci Polska będzie gościć to wydarzenie. Poprzednie konferencje zorganizowane w Polsce to COP14 w 2008 r. w Poznaniu i COP19 w 2013 r. w Warszawie.
Początkiem globalnej polityki klimatycznej był tzw. Szczyt Ziemi w Rio de Janeiro, który odbył się w 1992 r. pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych. Wiodącym hasłem konferencji było "Środowisko i Rozwój". Konwencja Klimatyczna z 1992 r. wyznaczyła bardzo ogólne ramy dla międzynarodowej współpracy na potrzeby walki ze zmianami klimatu.
W 1997 r. państwa uzgodniły Protokół z Kioto, który wyznaczał konkretne cele redukcji emisji gazów cieplarnianych. Cele w ramach protokołu mogłyby być realizowane indywidualnie przez państwa-strony lub wspólnie - np. Unię Europejską. Polska wypełniła zobowiązana PzK (obowiązek redukcji - 6 proc., redukcja rzeczywista około 29 proc.).
Wystąpienie Prezydenta RP
Poniżej prezentujemy pełną treść wystąpienia prezydenta Andrzeja Dudy na rozpoczęcie posiedzenia NRR:
"Szanowni Państwo Ministrowie
Szanowni Państwo Dyrektorzy, Prezesi
Szanowni Państwo Profesorowie
Wszyscy Dostojni Przybyli Goście
Drodzy Członkowie Narodowej Rady Rozwoju
Bardzo dziękuję za to spotkanie dzisiejsze, dziękuję za jego organizację, ale przede wszystkim dziękuję za przybycie, bo rzeczywiście kwestia jest bardzo istotna, bardzo ważna dla naszych spraw, ale można śmiało i bez przesady powiedzieć bardzo ważna również dla światowych spraw, więc tym razem dyskutujemy o zagadnieniu, które ma znaczenie ogromne. Otóż jesteśmy gospodarzem Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej Organizacji Narodów Zjednoczonych COP24 w Katowicach i trzeba jasno powiedzieć, że przed nami stoi bardzo ważne zadanie. Otóż co jest naszym celem? Cele zasadnicze są dwa: po pierwsze, chcemy doprowadzić do przyjęcia pakietu decyzji, które będą stanowiły czy będą oznaczały wdrożenie postanowień Porozumienia Paryskiego z 2015 r., a po drugie chcemy to zrealizować i przeprowadzić „dialog Talanoa”, co również jest kwestią bardzo istotną. Czy mamy w tym zakresie praktykę? Mamy w tym zakresie praktykę, bo trzeba powiedzieć, no, na pewno w jakimś sensie z dumą, że organizatorem konferencji COP jesteśmy po raz trzeci. Organizowaliśmy ją po raz pierwszy w 2008 r. w Poznaniu, potem organizowaliśmy w 2013 r. w Warszawie i teraz będziemy jej gospodarzem w Katowicach, ale Polska miała prezydencję, czyli miała Prezydenta Konferencji, cztery razy. Pierwszym był w czasie szczytu, który miał miejsce w Bonn, pan profesor Jan Szyszko obecny tu dzisiaj z nami, więc mamy także duże doświadczenie w prowadzeniu konferencji.
Czy ta sprawa jest istotna? Proszę Państwa jest bardzo istotna. Ona dzisiaj stanowi czynnik podstawowy i warunkujący z jednej strony rozwój gospodarczy, z drugiej strony ochronę klimatu, ale przede wszystkim zrównoważony rozwój. To jest jak gdyby najistotniejszy element tego, aby to, co zostanie postanowione, to, co będzie wdrażane, umożliwiło zrównoważony rozwój państwom – stronom konwencji, a państw – stron konwencji, jest niemało, bo w sumie tych podmiotów jest 197, więc to jest rzeczywiście ogromna liczba – 196 państw + Unia Europejska jako instytucja międzynarodowa.
Proszę Państwa, w czym jest rzecz? Otóż kwestia ochrony klimatu w zasadzie rozpoczęła się w 1992 r., kiedy to w Rio de Janeiro miał miejsce szczyt Ziemi, wtedy zaczęto dyskusje na temat emisji CO2 i ograniczania tej emisji, później było słynne, wielokrotnie wspominane porozumienie w Kioto. My możemy w tym zakresie mówić o sukcesach w ramach tego, co postanowiono w porozumieniu w Kioto, tam ustalono ograniczenia emisji dla Polski – przewidziano ograniczenie emisji o 6 proc. w stosunku do roku bazowego 1988. Myśmy to zrealizowali z daleko, daleko gigantyczną nadwyżką, bo zredukowaliśmy emisję o 29 proc. To był ogromny nasz sukces. Trzeba powiedzieć, proszę Państwa, że czynimy to nadal. W roku 2005 emisja była szacowana na ok. 1 tonę na megawatogodzinę (MWh), mówimy tu o elektrowniach, w których spalany jest węgiel, to obecnie ten wynik wynosi 730 kg na (MWh), tak więc mamy ten efekt o prawie o 30 proc. Rzeczywiście osiągnięcia, jeśli chodzi o redukcję, mamy duże, co bardzo bym chciał podkreślić. Wśród państw, które są stronami konwencji, możemy chodzić z podniesioną głową z tego względu, że my właściwie idealnie wpisujemy się w realizację modelu zrównoważonego rozwoju, jako że polska gospodarka cały czas się rozwija, nasz PKB wzrasta, mamy cały czas wzrastający PKB na przestrzeni ostatnich 30 lat, a jednocześnie cały czas ograniczamy emisję, w związku z tym to jest można powiedzieć model idealny. I do tego dążymy także poprzez postanowienia kolejnych konferencji klimatycznych i poprzez ich wdrażanie.
Chodzi o to, żeby zasadą był rozwój zrównoważony to, czyli to, co postanowiono w Paryżu, a mianowicie, że zasadą jest, aby tyle samo było emisji, ile pochłaniania, żeby ten wpływ emitowanego CO2 na środowisko był jak najmniejszy. Tutaj można powiedzieć tak: stoimy na stanowisku, że każde państwo powinno się w tych ramach rozwijać w sposób suwerenny, to znaczy stosować takie ograniczenia emisji, takie metody pochłaniania CO2, jakie są dogodne dla jego rozwoju gospodarczego i dla jego warunków. Zasadą jest tylko to, aby w tych ramach się utrzymało, tzn. aby emisja równała się pochłanianiu , żeby nie przekraczała tego, co jest pochłaniane z jednej strony, a z drugiej strony, a z drugiej strony, żeby temperatura nie wzrosła o więcej niż 2 stopnie w skali globalnej. O to, proszę Państwa, chcemy się starać, jednocześnie przy zachowaniu tych podstawowych warunków rozwojowych, także umożliwiających obywatelom poszczególnych państw, ludziom na świecie jak najbardziej godne życie, z zachowaniem także wszystkich ram ochrony środowiska. Dlatego kiedy mówimy o konwencji klimatycznej, to nie sposób się oderwać od konwencji dotyczącej pustynnienia czy od konwencji dotyczącej bioróżnorodności i jej zachowania na świecie. Traktujemy to jako pewną sumę, pewien konglomerat elementów w zakresie ochrony środowiska i właśnie zrównoważonego rozwoju na świecie, zrównoważonego rozwoju poszczególnych państw muszą być zrealizowane.
Proszę Państwa, co jest ważne? Ważne jest przede wszystkim to, żeby zrównoważony rozwój był tak realizowany, żeby zapewniać krajom możliwie największy wzrost gospodarczy z jednej strony, a z drugiej nie tylko nie spowodować obniżenia poziomu życia ludzi na świecie, ale żeby ten poziom życia w miarę możliwości mógł się podnosić.
To jest bardzo skomplikowana kwestia, bo to jest związane z cenami certyfikatów emisyjnych, to jest związane z cenami paliw na świecie, także i węgla, i tutaj oczywiście konieczne jest zachowywanie pewnego balansu. Ponieważ te ceny są różne, w tej chwili z punktu widzenia przemysłu kopalnianego na szczęście, a z punktu widzenia przeciętnego obywatela, który korzysta z prądu, i biznesu, który korzysta z prądu niestety ceny węgla wzrastają, są w tej chwili bardzo wysokie. Stąd mówi się, że negocjacje, które będą się toczyły w czasie szczytu katowickiego, będą negocjacjami bardzo trudnymi. Nie będę ukrywał, że mówi się również, co zresztą widać po tym, jak te negocjacje się toczą, bo przecież one toczą się na zapleczu cały czas, jeżeli chodzi o te decyzje, które będą stanowiły i implementację, i realizację Porozumienia Paryskiego, że ich uzyskanie będzie bardzo trudne, ale wierzę w to, że przedstawiciele wszystkich państw podejdą do tego odpowiedzialnie i że uda nam się te decyzje finalnie wypracować i że szczyt katowicki zakończy się sukcesem.
My mamy czym się poszczycić, jeśli chodzi o ograniczenie emisji, mamy się czym poszczycić także jeśli chodzi o rozwój gospodarki, także jeśli chodzi o rozwój krajobrazu przemysłowego – Katowice i Śląsk są tego doskonałym przykładem. Dlatego to bardzo dobrze, że udało nam się tę konferencję klimatyczną zorganizować w Katowicach. Jest w pewnym sensie symboliczne, że centrum konferencyjne, w którym będą się toczyły obrady, jest zlokalizowane na terenie byłej kopalni. To pokazuje kierunek rozwojowy, ale Katowice stanowią w Polsce także wizytówkę unowocześniającego się i nowoczesnego przemysłu i wzrostu innowacyjności polskiej gospodarki.
Mam nadzieję, że nie tylko osiągniemy cele, jeśli chodzi o podejmowanie decyzji implementujących postanowienia Porozumienia Paryskiego, ale także jeżeli chodzi o przedstawienie naszego kraju jako kraju nowocześnie się rozwijającego, jako takiego kraju, w którym z jednej strony redukcja CO2 postępuje, ale z drugiej strony nie przeszkadza to temu, że nasza gospodarka w przeważającej części oparta jest na surowcu, który stanowi nasze największe bogactwo, jeśli chodzi o energetykę, a zarazem gwarancję naszej suwerenności energetycznej, a mianowicie gospodarkę opartą na węglu. Chciałbym, żebyś na ten temat dzisiaj dyskutowali. Dziękuję z góry wszystkim referentom, dziękuję wszystkim, którzy włączą się do dyskusji. Mam nadzieję, że będzie ona użyteczna dla wszystkich tych, którzy będą w konferencji uczestniczyli, a przede wszystkim dla pana ministra Michała Kurtyki, który ma być prezydentem otwieranej już za kilka dni, bo w poniedziałek, konferencji.
Życzę Państwu udanego spotkania. Mam nadzieję, że będzie i udane, i ciekawe."
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
