Główny cel „Programu dla sektora węgla kamiennego” to tworzenie warunków sprzyjających rentowności, efektywności i nowoczesności sektora górnictwa węgla kamiennego opartego na innowacjach, kooperacji wiedzy. Jest też dziesięć celów szczegółowych.
Wśród nich jest ustabilizowanie rentowności i płynności finansowej przez dostosowanie produkcji do potrzeb rynku, ciąg dalszy integracji górnictwa z energetyką, zapewnienie pokrycia krajowych potrzeb, inwestycje w udostępnienie nowych złóż i poprawa efektywności wydobycia. Oprócz tego: rozwój kompetencji pracowników, rozwój czystych technologii węglowych, innowacyjność i poprawa bezpieczeństwa, dywersyfikacja przemysłowego wykorzystania węgla kamiennego, ujednolicenie i uproszczenie systemu wynagradzania w górnictwie oraz dokończenie działań restrukturyzacyjnych.
Docelowo – strategia energetyczna
Jak usłyszeliśmy na posiedzeniu Zespołu Trójstronnego ds. Bezpieczeństwa Socjalnego Górników, program wskazuje możliwe do podjęcia działania, służące realizacji założonych celów. W segmencie węgla energetycznego mowa np. o Górnośląskiej Grupie Producentów Węgla Energetycznego oraz Sektorowym Funduszu Stabilizacyjnym i Dynamicznej Mapie Parytetów Cenowych. W segmencie węgla koksowego program zakłada budowę modelu grupy węglowo-koksowej, której liderem jest Jastrzębska Spółka Węglowa.
Docelowo Rada Ministrów ma przyjąć strategię energetyczną Polski, której elementami składowymi będą sektorowe programy dla górnictwa węgla kamiennego i brunatnego, strategia dla ciepłownictwa oraz prognozowany miks energetyczny Polski.
Jak zapewnił wiceszef resortu energii Grzegorz Tobiszowski, narzędziem, które będzie wpierać działania wymienione w programie, ma być kompleksowa ustawa o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. Powinna zostać przyjęta do 2020 r. Ma ona określić możliwość finansowania dodatkowych zadań w sektorze węglowym po 2020 r. Łączne zapotrzebowanie górnictwa na dotację budżetową w latach 2016-2020 oszacowano na ponad 10,4 mld zł, z czego blisko 5,5 mld zł to koszty redukcji zdolności produkcyjnych, a ok. 3,5 mld zł to koszty roszczeń pracowniczych.
Prognozę polskiego zapotrzebowania na węgiel oparto na szacunkach ekspertów Polskiej Akademii Nauk. W tzw. scenariuszu niskim, określającym minimalne zużycie węgla kamiennego w 2030 r., przy zaniechaniu prac rozwojowych w tym sektorze, oszacowali roczne zapotrzebowanie na 56,5 mln t. W scenariuszu wysokim, zakładającym rozwój rynku dla węgla energetycznego - aż 86,1 mln t. W każdym z tych scenariuszy węgiel kamienny i brunatny są podstawowymi nośnikami energii w kraju w 2030 r.
Żółta kartka w biegu
Podczas poniedziałkowych obrad Zespołu Trójstronnego omawiano także m.in. sytuację związaną ze sprzeciwem Polski wobec unijnego pakietu zimowego, w stosunku do którego Polska wszczęła w maju tzw. procedurę żółtej kartki. Chodzi o uznanie, iż propozycje Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej, dotyczące wewnętrznego rynku energii elektrycznej, są niezgodne z zasadą pomocniczości. Jak mówił w poniedziałek Grzegorz Tobiszowski, strona polska ma też poważne wątpliwości co do legalności procedowania pakietu zimowego. Chodzi o kwestie lobbingu.
- Będziemy to nagłaśniać. Sprawa tzw. żółtej kartki jest w biegu. Co prawda, nie mamy jeszcze wszystkich wymaganych głosów, ale w ostatnim czasie poparły nas Niemcy – podkreślił minister Grzegorz Tobiszowski.
Pakiet zimowy to propozycje nowych regulacji Komisji Europejskiej, dotyczące rynku energii, które przedstawiono pod koniec listopada 2016 r. Bruksela zaproponowała m.in. zmiany na rynku energetycznym w UE, by dopasować go do potencjału dojrzałego już sektora źródeł odnawialnych. Polska zgłosiła zastrzeżenia dotyczące limitu emisji dla elektrowni węglowych. Zaproponowany przez KE limit w praktyce uniemożliwiłby finansowanie budowy nowych, opartych na węglu elektrowni w Polsce.
Na kolejne spotkanie Zespołu przełożono kwestie koncesji. Obecne się kończą, nieprzedłużenie ich w porę – zdaniem związków zawodowych – uniemożliwi wydobywanie węgla. Za to wiceminister energii zapowiedział szybką interwencję w sprawie wzoru na temperaturę zastępczą klimatu, na czym bardzo zależało związkowcom.
- Ta sprawa zostanie ponownie przeanalizowana w Wyższym Urzędzie Górniczym. Postaramy się wypracować takie stanowisko, które będzie odpowiadać także stronie społecznej – podkreślił wiceminister Grzegorz Tobiszowski.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
