- Polska jest unijnym liderem w zasobach węgla kamiennego i brunatnego, mamy także ogromne zasoby gazu łupkowego i geotermalne – powiedział minister środowiska Jan Szyszko podczas konferencji zatytułowanej „Polska liderem czystych technologii węglowych w Unii Europejskiej”, która 16 bm. zorganizowały w Senacie Komisje: Środowiska oraz Gospodarki Narodowej i Innowacyjności we współpracy z Polską Izbą Gospodarczą „Ekorozwój”.
Uczestnicy spotkania dyskutowali o tym, jakie działania w kwestii kształtowania polityki energetycznej powinna podejmować Polska, której gospodarka opiera się na węglu. O tych zagadnieniach mówiono zarówno w kontekście światowej polityki klimatycznej, jak i unijnej polityki zakładającej dekarbonizację energetyki, zwiększanie udziału odnawialnych źródeł energii w krajowych miksach energetycznych i zaostrzania norm emisji dla przemysłu. Przedstawiono przy tym konkretne rozwiązania technologiczne, polegające m.in. na zgazowaniu węgla.
Zdaniem ministra Jana Szyszko Polska, mimo swojego wzrostu gospodarczego, od lat jest europejskim liderem w redukcji emisji zanieczyszczeń.
- Niestety, manipuluje się danymi i nasz kraj ze względu na wykorzystanie węgla bywa postrzegany jako główny truciciel. Według ministra jesteśmy w stanie emitować tyle samo, co pochłaniać. Jesteśmy do tego znakomicie przygotowani dzięki posiadanym zasobom leśnym, czy glebowym. Dlatego możemy być liderem w zakresie rentowności klimatycznej pod warunkiem, że będziemy się koncentrować na realizacji porozumienia paryskiego, a nie tylko na redukcji emisji – mówił minister
Aspekty bezpieczeństwa energetycznego bazującego na węglu i ich polityczne konsekwencje omówił wiceminister energii Michał Kurtyka. Jak poinformował, resort przygotował dokument „Kierunki Rozwoju Innowacji Energetycznych”. Dzięki przedstawionym w nim rozwiązaniom ma się wzmocnić konkurencyjność polskiej energetyki. Chodzi m.in. o wykorzystanie rodzimych innowacji dla rozwoju przemysłowego, zmniejszenie jednostkowego zużycia energii i surowców oraz synergię w działaniu przedsiębiorstw, instytucji publicznych i nauki. Celem jest także zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw energetycznych, podniesienie bezpieczeństwa energetycznego Polski. Chodzi o pobudzenie innowacji i nakierowanie działań na kluczowe i najbardziej produktywne obszary sektora przy jednoczesnym zwiększeniu rodzimego potencjału technologicznego i przemysłowego.
W opinii wiceministra energii kryterium oceny podjęcia innowacji w energetyce powinna być możliwość uzyskania zaawansowanych technologicznie produktów i usług. Te z kolei gwarantują ciągłość procesu i wymuszają myślenie o innowacyjności jako naturalnym i koniecznym elemencie zmian w sektorze.
O wyzwaniach dla polskiej energetyki w kontekście rosnących kosztów wytwarzania mówił Andrzej Sadowski, prezydent Centrum im. Adama Smitha.
- Przez ten czas węgiel był przekleństwem dla polskich finansów, a przemysł węglowy stał się ofiarą kolejnych rządów i ich restrykcyjnej polityki fiskalnej, co uniemożliwiało konkurencję na rynku międzynarodowym. By uzdrowić ten sektor, należy zmienić politykę fiskalną – mówił Sadowski.
Głos zabrał również wiceprzewodniczący komisji gospodarki senator Adam Gawęda. Przypomniał, że zgodnie z unijnymi ustaleniami traktatowymi każdy kraj członkowski ma prawo do kształtowania swojego bezpieczeństwa energetycznego, uwzględniając wyznaczone przez UE cele – ochronę środowiska i redukcję emisji, ale każdy kraj ma prawo dojścia do nich własną drogą i wyznaczenia korzystnego dla siebie miksu energetycznego.
Z kolei przewodniczący sejmowej Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa poseł Marek Suski stwierdził, że Polska, plasując się w głównym nurcie UE, zobowiązała się do niekorzystnych dla nas ustaleń, przede wszystkim w kwestii reedukacji emisji i dekarbonizacji gospodarki.
- Dzisiaj pokazujemy, że dzięki poszukiwaniu i wykorzystywaniu nowych technologii przetwarzania węgla może być inaczej.
Podczas konferencji czyste technologie węglowe możliwe do zastosowania w Polsce zaprezentowali dr Krzysztof Kapusta z Głównego Instytutu Górnictwa i Aleksander Sobolewski z Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla. Propozycje rozwiązań w zakresie instalacji do zgazowania węgla i produkcji gazu syntezowego przedstawili prezes Weglokoksu Energia Jacek Boroń, prezes Solidei dr Janusz Przeorek, Marek Wdowiak z PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna oraz dr Krzysztof Lampert z Tauron Polska Energia. Możliwości realizacji koncepcji: Polska liderem „czystych technologii węglowych” omówił przedstawiciel Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Jedną z głównych technologii, nad którą pracują polskie ośrodki badawcze, a także firmy energetyczne, jest zgazowywanie węgla. Zdaniem Aleksandra Sobolewskiego z Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla Polska jest w pełni gotowa do budowy pierwszej komercyjnej instalacji zgazowania węgla dla chemii. Rozwój tej technologii wymaga jednak bardzo kosztownych wieloletnich badań w skali pilotowej i demonstracyjnej. Rozwój R&D w kraju i współpraca międzynarodowa muszą uzupełniać zakup technologii licencyjnej. Czyste technologie węglowe to nie tylko slogan medialny. Z węgla nie można rezygnować, należy tylko inaczej na niego patrzeć.
W opinii uczestników konferencji jednym z warunków, by Polska stała się liderem czystych technologii, konieczna jest także szeroko zakrojona współpraca między resortami energii, ochrony środowiska, rozwoju, UOKiK i instytucjami naukowo-badawczymi. Ważne jest zapewnienie finansowania tych niezwykle kosztownych działań. Niestety, należałoby również zburzyć występujące bariery, przede wszystkim między światem nauki i przemysłem.
Podsumowując debatę, senator Adam Gawęda przypomniał, że polityka energetyczna UE nosi w sobie ducha solidarności i zakłada bezpieczeństwo surowcowe, energetyczne i budowanie wspólnego rynku energii. W Polsce surowcem strategicznym jest węgiel, dlatego musimy dbać o rozwój nowych technologii jego wykorzystywania, a jednocześnie musimy o tym głośno mówić na forum Unii. Szanse na zmodernizowanie naszej energetyki i podniesienie jej na wyższy poziom daje także pakiet klimatyczny. Zdaniem senatora Adama Gawędy nowe czyste technologie węglowe pozwalają na optymistyczne myślenie o przyszłości polskiej energetyki.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
