Warto pielęgnować zwyczaje, ale jednocześnie nie należy rezygnować z towarzyszących im głębokich przeżyć. Uroczystość Bożego Narodzenia to święto pokazujące nam Jezusa jako Zbawiciela, który chce i może pomóc w rozwiązywaniu naszych problemów. Trzeba nam wysławiać Boga, który zechciał zamieszkać pośród prostych ludzi, pośród nas - przypomina Jego Ekscelencja ksiądz arcybiskup WIKTOR SKWORC, metropolita katowicki.
Jak ksiądz arcybiskup wspomina Wigilię i Boże Narodzenie w swoim rodzinnym domu?
Trudno nie wspomnieć, że w moim dzieciństwie i w mojej młodości Boże Narodzenie miało oprawę zimową… Ważne były przygotowania przedświąteczne, „zdobywanie” tego, co było potrzebne na wigilijny stół. W te przygotowania wpisywały się codzienne roraty o wczesnej porze i korzystanie przez wszystkich z rodziny z sakramentu pokuty. Wieczerza wigilijna miała swój ustalony rytm: poprzedzona była łamaniem się opłatkiem i składaniem sobie życzeń, a po niej prezenty – najczęściej zrobione przez Mamę elementy zimowej garderoby, jak szalik, rękawiczki i skarpety. Jednak najbardziej wyczekiwanym prezentem były książki… Przynosiło je Dzieciątko, do którego pisałem w Adwencie list, a Ojciec „zamówienie” realizował. Potem śpiewanie kolęd – od A do Z – przy choince, na której migotały światłem małe świeczki. A w nocy pasterka w bielszowickim kościele.
Jak zatem przeżywa ksiądz arcybiskup ten okres obecnie? Czy jest czas na to, aby ksiądz arcybiskup mógł spotkać się z najbliższymi przy jednym stole?
Stół ma zawsze wielką wartość, nie tylko od święta. Ważne, by przy nim zasiadać, bo on bardzo jednoczy. W mojej codzienności takich chwil jest bardzo wiele, nie brakuje ich i podczas świąt. Dla każdego księdza rodziną stają się ci, wśród których się żyje i posługuje… Tak samo jest i w moim życiu. Święta to czas spotkań z domownikami, ale i z księżmi cieszącymi się emeryturą, ze wspólnotą sióstr karmelitanek. Są też spotkania z diecezjanami w katedralnym kościele podczas liturgii i ze współpracownikami.
Wigilia to w naszej tradycji dzień szczególny. Nie jest świętem kościelnym ani państwowym, ale może właśnie powinna być, tak jak w wielu krajach Europy?
Wigilia wprowadza w świętowanie Bożego Narodzenia – a tę uroczystość celebrujemy w Kościele, a przez to i w rodzinach. Wiele środowisk i osób przyjmuje tylko obyczajowość chrześcijańską, bez głębszej treści. Wielu organizuje spotkania świąteczne, rodzinne, stroją domy i mieszkania, ale Boga w tym wszystkim nie ma… Oczywiście, nie negujemy tego, co dobre i piękne, ale nie możemy zapominać, że to nie święto choinki, nie święto stołu, ale święto Bożego Narodzenia. Czyli w centrum tych dni powinny być Boże treści. Co zatem robić, by ta zewnętrzna oprawa nie przesłoniła rzeczywistego sensu ich przeżywania? Na pewno trzeba sobie uświadomić, że Boże Narodzenie to święto naszego spotkania ze Zbawicielem, który stał się w swoim człowieczeństwie jednym z nas. Myślę, że ta świadomość nie pozwoli nam pozostać po zewnętrznej stronie świątecznych dni.
Polskie Boże Narodzenie ma wiele symboli: opłatek, wolne miejsce przy stole, kolędy, jasełka. Czy, zdaniem księdza arcybiskupa, w przeżywaniu Bożego Narodzenia więcej powinno być refleksji, a mniej rytuału, czy może odwrotnie?
Ważne jest i jedno, i drugie. Każde świętowanie potrzebuje oprawy. Myślę, że warto pielęgnować zwyczaje, ale jednocześnie nie należy rezygnować z towarzyszących im głębokich przeżyć. Okres Bożego Narodzenia jest niewątpliwie w Kościele czasem wielkiej radości, którą dodatkowo odkrywamy we wspólnocie naszych rodzin i parafii. Po raz kolejny pochylamy się nad tajemnicą Syna Bożego, który stał się człowiekiem, przyszedł na świat w sposób niezwykle skromny, przystępny i bardzo bliski. Tę prawdę na nowo odkrywamy. Pomagają w tym świąteczne tradycje i zwyczaje.
Jakie powody – zdaniem księdza arcybiskupa - decydują o tym, że większym sentymentem darzymy Boże Narodzenie niż Wielkanoc? Zderzają się też poglądy na to, w jaki sposób katolik powinien przygotowywać się na narodziny Chrystusa, czy podobnie jak w okresie Wielkiego Postu, w ascezie, albo może wprost przeciwnie – radośnie. Jednym słowem, czy Adwent powinien być dla wierzącego drugim Wielkim Postem?
Jezus Chrystus, przychodząc na świat, miał do wypełnienia misję. Tą misją było zbawienie ludzi. A dokonało się to poprzez śmierć na krzyżu i zmartwychwstanie. Cała ludzka działalność Jezusa była ukierunkowana na ten właśnie moment. Tym aktem Chrystus, oddając się z własnej woli na cierpienie, zniszczył szatana i grzech. Zmartwychwstanie dało początek misji Kościoła. Dlatego tak ważne są święta Wielkiejnocy. Boże Narodzenie – czyli moment, kiedy to Bóg stał się człowiekiem – to jakiś etap na drodze do tego ważnego finału. Prawdą jest, że często te święta dominują w naszej rodzinnej tradycji. Ważne, by świętować jedne i drugie. Ważne jest też samo przygotowanie. Ważny jest Wielki Post, ale ważny jest też Adwent.
Czas radosnego oczekiwania – to prawda – ale też czas refleksji. W Kościele katolickim mocno akcentujemy ten aspekt czuwania. „Czuwajcie” – to słowo, które sam Jezus kieruje do nas podczas Adwentu. Winniśmy je przyjąć jako swój program duchowy na te adwentowe dni. Bez uwagi serca i wewnętrznego czuwania życie staje się płytkie i chaotyczne. Czuwanie to niepopadanie w duchowy sen. Czuwanie to wypatrywanie Boga. Czuwanie to uwaga zawsze skierowana na Przychodzącego. Adwent to czas łaski. Można to jednak odwrócić: dana nam jest łaska czasu. Zatem kolejna okazja, by trochę pomyśleć o swoim życiu. Adwent to jest szczególny czas powrotu do dobrych postanowień. Czas przekształcenia, czas przetworzenia, czas nawrócenia, czas na odnalezienie drogi do Kościoła, do Boga. To refleksja, która powinna towarzyszyć nam zawsze podczas Adwentu. Można też postawić pytanie: jak żyć, by czasu Adwentu nie zmarnować? Chodzi o to, by każdego dnia odnosić się do Boga, co może stać się modlitwą! Wtedy dobrze przeżyjemy Adwent i całe nasze życie.
Życzę każdemu, by Adwentu nie zmarnował. Wydaje się czasem, że dziś wielu z nas żyje w oparciu o trzy słowa: już, natychmiast, teraz… Niektórzy nie potrafią i nie lubią czekać. Dlatego potrzeba tego adwentowego czasu, tego adwentowego czekania, by się trochę zatrzymać, pomyśleć i może zadać pytanie: Dokąd idziesz, człowieku…? Może warto wśród świątecznych przygotowań trochę odetchnąć, poczuwać, by potem lepiej żyć, a także by piękniej przeżyć świąteczny czas Bożego Narodzenia.
Jednak współczesnemu człowiekowi coraz trudniej zaakceptować to, że Bóg stał się człowiekiem...
Uroczystość Bożego Narodzenia to święto pokazujące nam Jezusa jako Zbawiciela, który chce i może pomóc w rozwiązywaniu naszych problemów. Trzeba nam wysławiać Boga, który zechciał zamieszkać pośród prostych ludzi, pośród nas. Trzeba nam wysławiać Boga za to, że „Słowo stało się ciałem i zamieszkało między nami”. Trzeba pozwolić Chrystusowi narodzić się w naszych domach, w naszych rodzinach, w naszych wspólnotach, w naszych sercach. Jest wśród nas czasami tyle zniechęcenia, rezygnacji, narzekania. Pozwólmy, aby poderwał nas Nowonarodzony, pozwólmy, aby nas przemienił, aby nas błogosławił! Myślę, że ta świadomość pozwoli nam owocnie przeżyć święta Bożego Narodzenia. Skorzystajmy z podpowiedzi Adama Mickiewicza: „Chrystus narodził się w żłobie, ale biada, jeśli nie narodził się w tobie”.
Przy okazji składam serdeczne życzenia: niech Nowonarodzony Boży Syn da nam wszystkim siłę do kroczenia drogą prawdy i miłości, niech obdarza nadzieją i głębokim pokojem, niech napełnia nasze życie swoją łaską. Niech każdy dzień Nowego 2017 Roku umacnia nas w przekonaniu, że mamy głosić Dobrą Nowinę wszelkiemu stworzeniu.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
