Niektórzy sąsiedzi kopalni Wujek z ul. Przekopowej twierdzą, że nowa linia do produkcji kruszyw pyli na domy i hałasuje.
Przez tę kruszarnię żyć się nie da! Łomot taki, że nie możemy otwierać okien. A kiedy zawieje od zakładu wiatr, to pył się niesie na domy, że aż biało na parapetach! - zaalarmowali nas mieszkańcy ul. Przekopowej pod kopalnią Wujek w Katowicach.
Po artykułach o nowoczesnej linii do produkcji kruszyw ze skały płonnej w redakcji rozdzwonił się telefon. Czytelnicy mieli pretensje, że piszemy nieprawdę o filtrach wodnych, które zapobiegają pyleniu, i o tym, że instalacja - dzięki zabezpieczeniom - nie powoduje nadmiernego hałasu. Mieszkańcy powoływali się na liczne skargi, które wcześniej zgłaszali w kopalni.
- Nie powiem, w Wujku traktują nas uprzejmie. Kierownik kruszarni słucha z uwagą i odnotowuje nasze sygnały. Ale niewiele się zmienia. Dlatego ostatnią ze skarg wysłaliśmy już bezpośrednio do Urzędu Miejskiego w Katowicach - objaśniał nasz rozmówca.
Skargi, ale anonimowe
Roman Kupka, zastępca naczelnika Wydziału Kształtowania Środowiska w katowickim UM, przyznaje, że w czerwcu tego roku wpłynęły skargi na kruszarnię od mieszkańców ul. Przekopowej.
- Jest pewien problem z tymi pismami. Otóż żadnego nie podpisano imieniem i nazwiskiem. Są anonimowe. Mimo to nie mogliśmy ich zlekceważyć - samorządowiec tłumaczy, że gmina poprosiła o pomoc Wojewódzką Inspekcję Ochrony Środowiska, która powinna wykonać na miejscu kompleksowe pomiary akustyczne. Przetną wszelkie wątpliwości. Kiedy? Takich badań WIOŚ wykonuje wiele, w kolejności zgłoszeń i w miarę wolnych środków. Katowice jako miasto nie mają w budżecie pieniędzy, żeby zapłacić za kosztowne fachowe pomiary. Wyniki WIOŚ mogą być znane nawet za kilka miesięcy.
Samorządowiec potwierdza, że w procesie uzyskiwania pozwoleń na budowę instalacji, która ruszyła jesienią 2013 r., prezydent Katowic wydał decyzję o uwarunkowaniach środowiskowych, obowiązkową dla "przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko". Projekt kruszarni został zaakceptowany przez miasto, a kopalnia dostosowała się do wszelkich wymogów ochrony środowiska. Ponieważ 2,2 mln zł dołożyła do instalacji w Wujku Unia Europejska, kontrola inwestycji była skrupulatna.
Ucichły nawet sygnały cofania
Andrzej Gwiazda, kierownik Działu Przeróbki Mechanicznej w kopalni Wujek, doskonale zna sprawę, bo to do niego docierają rozżaleni mieszkańcy. Ściśle - troje. Niełatwo ich usatysfakcjonować.
- Za każdym razem sprawdzamy dokładnie sygnał o hałasie lub pyleniu i próbujemy porozumieć się. Przypuszczaliśmy, że przyczyna problemów tkwi w ciężarówkach wyjeżdżających z kopalni. Dokładnie sprawdzamy szczelność plandek na kiprach, ostatnio nawet zaapelowaliśmy do kierowców wywrotek, by nie używali akustycznych sygnałów cofania, bo a nuż zakłócą komuś spokój - opisuje inż. Gwiazda.
W kruszarni zastosowano wszelkie dostępne zabezpieczenia przed pyleniem: taśmociągi pokryte są bez wyjątku obudowami, kruszywo trafia do betonowych boksów, wysypywane na pryzmę przez specjalny rękaw, którego długość reguluje się automatycznie, by nie wzbijać tumanów kurzu. Całość zanieczyszczonego powietrza wentylatory zasysają do wodnego filtra, który skutecznie wyłapuje drobiny pyłu.
Zgodnie z rozporządzeniem ministra środowiska z 2007 r. dopuszczalny poziom hałasu w domach pod kopalnią Wujek wynosi 50 dB w ciągu dnia i 40 dB w porze nocnej. Choć przy ul. Przekopowej stoją stuletnie pokopalniane szeregowe domki parterowe, a obok typowy familok, teren zakwalifikowano jako zabudowę jednorodzinną z ochroną identyczną, jak dla szpitali i domów opieki społecznej. Aby nie zakłócać sąsiadom nocnego spoczynku, instalacji nie wolno uruchamiać nocą po godz. 22.00.
Pokonali cztery decybele
Po trzech miesiącach od uruchomienia, w lutym 2014 r., kopalnia Wujek na własny koszt dokonała pomiarów akustycznych. Okazało się, że na ul. Przekopowej natężenie dźwięku o 4 dB przekracza normę. Wtedy - jak informują nas kopalniane służby ochrony środowiska - wymieniono wentylatory głównego przewietrzania, a na dyfuzory (kominy, którymi oczyszczone powietrze z instalacji wydmuchiwane jest do atmosfery) założono specjalne tłumiki. W pobliskim Zakładzie Mechanicznej Przeróbki Węgla powymieniano zużyte szumiące taśmy, rolki i szczelnie oszklono kilka wybitych szyb w budynku płuczki. Na uławiaczu taśmowym metali (elektromagnes wyłapujący śruby, pręty i stalowe elementy wydobyte razem z węglem i skałą) zabudowano wysoką na 8 m szczelną obudowę o wysokiej izolacylności akustycznej. W stacji przesypowej kamienia 940G/941 naprawiono osłony z blachy o grubości 0,75 mm, niekompletne od strony północno-zachodniej.
- W październiku 2014 r. ponowne pomiary emisji hałasu z terenu kopalni nie wykazały już przekroczeń dopuszczalnych norm - stwierdza Wojciech Jaros, rzecznik KHW, i dodaje, że m.in. w związku z niezadowoleniem mieszkańców ul. Przekopowej kopalnia Wujek rozpoczęła przetarg na "ocenę oddziaływania akustycznego na środowisko wraz z badaniem stężeń pyłów zawieszonych w rejonie linii do produkcji kruszyw". - Ponownie przeanalizujemy wpływ przedsięwzięcia na środowisko.
Pociąg łomocze najgłośniej
Postanowiliśmy sprawdzić na własne oczy i uszy, czy życie przy ul. Przekopowej rzeczywiście przypomina gehennę. Najbliższe domki stoją w odległości ok. 50 m od ogrodzenia Wujka, oddzielone pasmem drzew, krzaków i linią kolejową w wąwozie. Jadą tędy pociągi osobowe między dworcem głównym w Katowicach a stacjami Brynów, Panewniki i Ligota.
W dzień powszedni około południa amatorski miernik natężenia dźwięku pokazał przy domach 34 dB, ale każdy skład Kolei Śląskich na kilkadziesiąt sekund podrywał wskaźnik o 10-15 dB w górę.
Okolica jest sielska, tylko widok na kopalniane szyby i przyklejona do ogródków stacja transformatorowa przypominają o robotniczo-kopalnianym rodowodzie osiedla.
- Stukot pociągów nawet jakoś urozmaica człowiekowi życie. Kłopotem jest biały kamienny pył, który co jakiś czas trzeba ścierać z parapetów i szyb - mówi pani Krystyna, rozwieszająca pranie w ogródku za domem.
Do jednego z domków przy ul. Przekopowej niedawno wprowadziło się młode małżeństwo. Na hałas nie narzekają. Pył też nie doskwiera codziennie, ale bywa, że wiatr go przynosi. - Sąsiedztwo kopalni na pewno nie zachwyca, choć generalnie da się tu żyć - mówią.
Pan Franciszek (82 lata) na hałas nie narzeka w ogóle, ale zaznacza, że słuch już nie najlepszy. Za to pamięta, że kopalnia, w której pracowało trzech jego braci, hałasowała od zawsze. Pytany o skargi sąsiadów, tylko macha ręką.
- Tutaj niektórym nawet mój kogut rano przeszkadza, że niby za głośno pieje! Dopóki ludzie żyją z kopalni, to szanują jak żywicielkę. Jak tylko przejdą na emeryturę, zaczynają narzekać - kwituje starszy mężczyzna.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
