Plugawa pogoda. Chociaż mogłaby być gorsza. Mnóstwo ludzi na wielkiej, leśnej polanie. W mundurach zlewają się z podłożem usłanym jesiennymi liśćmi. Tu i ówdzie ktoś nie przywdział panterki. Ten gość dziwny jakiś, rzuca się w oczy na tle wojskowego kamuflażu. Na żołnierza nie wygląda. Co on ma na plecach? Odkurzacz? Nie. Ten facet ma na grzbiecie aparat tlenowy PSS BG 4 PLUS. Nazywa się Artur Duś. Jest ratownikiem górniczym z kopalni Pokój w Rudzie Śląskiej. Od lat biega w Maratonie Komandosa.
- Dla kandydatów do specjednostki taki maraton oznacza zakończenie selekcji. Jednak tym razem będzie to bieg promujący ciężką służbę w Wojskach Specjalnych. 557 zawodników w kompletnych mundurach, wojskowych butach, z ciężkimi plecakami musi pokonać 42 km. Pokonali je w XII Maratonie Komandosa, organizowanym przez Wojskowy Klub Biegacza "Meta", działający przy Jednostce Wojskowej Komandosów w Lublińcu, jednej z najbardziej ekstremalnych imprez biegowych w Polsce - wyjaśnia przejrzyście Jarosław Rybak, b. rzecznik MON i człowiek, który, jak na cywila, dużo wie o wojskach specjalnych.
Kod mundurowy
A teraz swoje powie jeden z tych pół tysiąca zawodników i jedyny albo jeden z nielicznych reprezentantów górnictwa - Artur Duś. Właśnie, górnik w biegu żołnierskim? O co tu chodzi?
- Wyjaśniam: to jest bieg dla służb mundurowych, dla żołnierzy, strażaków, policjantów itd. Zawodnicy muszą przestrzegać "kodu mundurowego": cholewki butów powinny mieć przynajmniej 8 cali wysokości, plecak - wymiary 45 na 30 cm i wagę minimum 10 kg. To nie musi być plecak, jeśli ktoś chce biec z aparatem tlenowym...
- Chcemy, żeby ludzie z innych rodzajów służb mundurowych poczuli na własnej skórze specyfikę szkolenia i działania specjalistów - wyjaśnia Zbigniew Rosiński, wiceprezes WKB "Meta".
Artur Duś i inni doświadczyli tego tradycyjnie w ostatni weekend listopada w Lublińcu-Kokotku, gdzie stacjonuje Jednostka Wojskowa Komandosów - taki odpowiednik Gromu, tylko nieco liczniejszy i mniej utajniony.
- Teraz zmniejszyłem wagę aparatu do regulaminowej. Mój aparat miał pustą butlę tlenową, pusty pochłaniacz i brak lodu w chłodnicy, bez maski, co obniżyło wagę o 5 kg, zaś kamelbak (bukłak - red.) z izotonikiem, który też można opcjonalnie podłączyć do aparatu Bg4, założyłem na klatce piersiowej. W początkowej fazie biegu było to uciążliwe, ale organizm się przyzwyczaił po kilku kilometrach. Powiem skrótowo: jak na razie jestem jedynym, który ukończył Maraton Komandosa na tym dystansie z aparatem tlenowym.
Szturmowcem w młodości
Dwa lata temu biegli z nim koledzy z kopalni. Też za aparatami na plecach. Nie dali rady. A teraz jedna informacja, która wskazywałaby na to, dlaczego oni nie dobiegli do mety, a Artur Duś, rocznik 1972, parokrotnie już ją osiągał. Pracujący od czterech lat w Pokoju w oddziale wentylacji jako ratownik, w latach 1993-1994 pełnił służbę wojskową w... 1. Samodzielnym Batalionie Szturmowym, bo tak się wówczas nazywała JWK (na marginesie: jej rodowód sięga 1961 r., kiedy to powstała pierwsza w LWP jednostka wojsk specjalnych).
- Byłem zastępcą dowódcy grupy specjalnej. Od lat mam zaszczepioną dyscyplinę i dryl wojskowy. W tych czasach jednostką dowodził Roman Polko, dziś emerytowany generał, i to on, biegając pierwsze MK był dla mnie mentorem w tych biegach, które pokonałem trzykrotnie z plecakiem. Pierwszy w roku 2010 z czasem 4:58 - objaśnia górnik, który był komandosem.
- Uczyłem się na błędach, bo MK uczy pokory. Po trzech występach, będąc w drużynie ratowniczej, sam postanowił pobiec jako ratownik górniczy z aparatem tlenowym. To było w 2013 r. Opowiada, że wtedy biegli z nim ratownicy górniczy z ZG Piekary - Jarosław Mierzwa i Tomasz Skrzydelski, a rok wcześniej Norbert Hadelka, ale niestety nie zdecydowali się na bieg w aparacie i nie wystąpili w późniejszych latach. W debiucie z aparatem na plecach i z czasem 4:15:13 zajął 23. miejsce na ponad 500 zawodników, a w kategorii cywilów miejsce drugie! W 2014 r. wprowadzono kategorię "Służby ratownicze". Artur Duś miał konkurencję - zawodnika z GOPR, WOPR i Medyka. Wygrał kategorię. A z czasem 4:03:13 sklasyfikowano go 26. miejscu.
- Nie da się ukryć, że mój rynsztunek na MK wywołuje ogólne zainteresowanie. Tylko strażacy wiedzieli, co mam na plecach, bo reszta mundurowych miała liche pojęcie. Pytali: co to jest za pudło z tymi rurami, czy to odkurzacz? Z tego, co wiem, to w podobnym rynsztunku wystąpiło jedynie paru strażaków w Półmaratonie Komandosa w Warszawie, a widząc mnie po raz trzeci na tym dystansie, usłyszałem od jednego ze strażaków, że w przyszłym roku też pobiegnie w tym aparacie w MK.
O wojsku nie zapomniał
Artur Duś lubi takie ekstremalne sprawdziany. Może ma to w genach, może wyniósł to z wojska, z jednostki, w której służba nie sprowadzała się do froterowania podłogi i obierania ziemniaków. Wypytywany przyznaje, że teraz ma żal do siebie, że będąc w dobrej kondycji psychofizycznej, nie zdecydował się zostać żołnierzem...
- Lata młodzieńcze idą swoimi ścieżkami - puentuje filozoficznie. - Wciąż staram się utrzymać żelazną kondycję. Przed przyjęciem do kopalni miałem okazję, by dostać się do JW AGAT (w Gliwicach, lekka jednostka szturmowa o charakterze powietrznodesantowym, powstała na bazie rozwiązanego Oddziału Specjalnego Żandarmerii Wojskowej - red.). Jednak życie zdecydowało inaczej, ale o wojsku nie zapomniałem.
- Jak się biegnie 42 km z okładem, mając na plecach 10 kg, a na nogach nie wyczynowe buciki, lekkie jak piórko, tylko wojskowe buciory? A co tu będę opisywał. To i tak nie odda istoty. Chcesz się dowiedzieć, jaki smak ma taki bieg? To załóż na plecy ciężki plecak, jakieś buty z cholewką, coś, co przypomina mundur, a nie "oddychający" dres. I przebiegnij się w tym wszystkim ze 2 km. Biegnij tak, jakby cię ktoś gonił. Biegnij po równym, po wertepach, przez krzaki, po schodach. Wtedy dowiesz się, czym się "je" ten Maraton Komandosów.
Pot musi płynąć
Dwa kilometry można przebiec bez większych treningów. Do długich i częstych ekstremalnych biegów potrzeba już nie tylko siły woli, ale i treningów.
- Pot musi z d... popłynąć na treningu, żeby na zawodach d... nie dać! Krótko i po wojskowemu.
Najczęściej trenuje cztery razy w tygodniu plus raz sauna. Trzy razy po 15-16 km i raz długie weekendowe wybieganie w granicach 30-35 km. Trzy dni dodatkowo crossfity połączone z drążkiem i lekką sztangą 35 kg, co pozwala zwiększyć dodatkowo siłę biegową i wydolność w każdej strefie, jak i wytrzymałość tlenową oraz beztlenową. Przed zawodami MK dwie krótkie przebieżki po 8 km w butach wojskowych, a i dodatkowo dwa dni z plecakiem 15 kg. Oczywiście wszystko przy odpowiedniej suplementacji witaminami i minerałami itd.
Wyzwanie rzucone
Zdziwieni? Macie jeszcze jakieś pytania? Jak na niego patrzą w robocie? Różnie. Jedni podziwiają jego zapał. Inni wskazują znacząco palcem na czoło. Czy to hobby, czy już choroba? Biegi krajowe, zagraniczne, maratony, półmaratony, po równym, po górach... I jeszcze te z aparatem tlenowym na grzbiecie! Po co i dlaczego Artur Duś to robi?
- Chciałbym pokazać moim kolegom z branży i nie tylko, ale wszystkim biegaczom ulicznym, że ta forma biegu, którą jest MK, ma swoje dodatnie strony. Uczy nie tylko pokory, ale i refleksji nad swoimi słabościami i możliwościami ludzkiego organizmu. A przede wszystkim polega to na dobrej zabawie biegowej. Bo mamy się cieszyć, że w ogóle przystąpiliśmy i stanęliśmy na starcie, a wszystko pozostałe przyjdzie samo. Zachęcam więc za pośrednictwem Trybuny Górniczej wszystkich ratowników na miłą, długą w wesołej oprawie "przebieżkę" w Maratonie Komandosa i - jak przystało na ratownika - z rynsztunkiem podobnym do tego, który jest potrzebny w codziennej pracy na kopalni.
Kto chce podjąć wyzwanie górnika-komandosa? Jeśli jest ktoś taki, to ma prawie rok, by przygotować się do XIII Maratonu Komandosa.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
