Podniesiona grobla wokół zbiornika Sośnica I ma zażegnać niebezpieczeństwo powodziowe. Za kilka dni ma ruszyć budowa przeciwpowodziowej grobli z barierą filtracyjną wokół zbiornika Sośnica I, bezodpływowego "jeziora" w gierałtowickim sołectwie Przyszowice.
Jest projekt przebudowy, konieczna decyzja wodno-prawna, pozwolenie wojewody śląskiego na budowę oraz potrzebne na ten cel pieniądze. Wyłoniona w ogłoszonym przez kopalnię Sośnica-Makoszowy przetargu lubliniecka firma zobowiązała się do wykonania zadania w pół roku. Budowa grobli ograniczy groźbę zalewania mienia tutejszych mieszkańców w porach intensywnych opadów, acz będzie jedynie wstępnym etapem całościowej przebudowy infrastruktury przeciwpowodziowej wokół zbiornika.
Jest niekwestionowaną prawdą, że do powodziowego kłopotu przyczyniła się kopalnia Sośnica-Makoszowy. Zbiornik znajduje się w miejscu najbardziej obniżonego terenu, będącego następstwem górniczej eksploatacji. Jest więc rzeczą oczywistą, że do zakładu należy naprawienie już wyrządzonych i zapobieżenie dalszym szkodom. Jednak zasada zasadą, a życie życiem. Aż sześć lat - od 2004 do 2010 r. - trwały uzgodnienia kopalni z gminą Gierałtowice w sprawie koncepcji i projektu przebudowy z wieloma modyfikacjami i korektami.
Wyboistą drogą
- Oczekiwania gminy ewoluowały w tym czasie, pojawiały się nowe pomysły i dezyderaty. Koniec końców w 2010 roku udało się opracowanie takiego kompleksowego projektu przebudowy infrastruktury w rejonie zbiornika, który znalazł akceptację gminy - opisuje tę fazę przygotowań Krzysztof Kiełbiowski, dyrektor ds. produkcji w kopalni Sośnica-Makoszowy.
Aby jednak móc tę koncepcję realizować, wykonawca musiał mieć otwartą drogę do zbiornika. I tu pojawiły się schody z uzyskaniem prawa dysponowania terenem. W grę wchodziła konieczność uzgodnień z kilkudziesięcioma właścicielami prywatnych gruntów, choć - wobec spadkowych zawiłości - nie lada przeszkodą było nawet precyzyjne ustalenie ich dokładnej liczby. Jeszcze większy kłopot napotkały próby wykupu części działek, albowiem wyceny rzeczoznawców dalece odbiegały w dół od cenowych oczekiwań zainteresowanych.
Na raty
- W zderzeniu z taką skalą problemów przystąpienie do całościowej realizacji projektu okazało się niemożliwe. W tej sytuacji zdecydowaliśmy się na podzielenie zadania na trzy etapy. I właśnie w połowie sierpnia lubliniecka firma przystąpi do realizacji pierwszego z nich, czyli budowy grobli ziemnej wokół zbiornika i bariery przeciwfiltracyjnej, zapobiegającej przedostawaniu się wody pod wałem. Wykonanie tego zadania zwiększy retencyjne możliwości zbiornika i utrudni jego rozprzestrzenianie się w kierunku południowym. Oczywiście, podział projektu na trzy etapy wymagał ponownych, odrębnych zabiegów formalnoprawnych. Tak więc z końcem marca tego roku uzyskaliśmy niezbędne pozwolenie wodno-prawne, w kwietniu został wyłoniony wykonawca I etapu, zaś pod koniec lipca wojewoda śląski zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę. I - co szczególnie istotne w kontekście dotychczasowych doświadczeń - w drugiej połowie maja uzyskaliśmy prawo do dysponowania terenem, będącym własnością ostatniej z zainteresowanych osób fizycznych - relacjonuje dotychczasowy bieg rzeczy Krzysztof Kiełbiowski.
Kopalnia prowadzi jednocześnie zabiegi - związane głównie z nabyciem dalszych gruntów bądź uzyskaniem pozwoleń na dysponowanie nimi - które mają przybliżyć przystąpienie do kolejnych etapów realizacji przeciwpowodziowego projektu. W drugim z nich ma zostać zbudowana pompownia, położony rurociąg tłoczny oraz urządzone rowy odwadniające, zaś trzeci ma objąć konserwację i przebudowę doprowadzalnika (koryto w koronie wału).
- Zadanie pod nazwą "Wykonanie bariery przeciwfiltracyjnej z groblą ziemną" jest pierwszym etapem najważniejszego zadania, to jest "Przebudowy przeciwpowodziowej infrastruktury technicznej w rejonie zbiornika Sośnica I i terenów przyległych z uwzględnieniem dotychczasowej funkcji zbiornika w aspekcie projektowanej docelowej eksploatacji górniczej kopalni Sośnica-Makoszowy" - zauważa wójt Gierałtowic Joachim Bargiel.
Gospodarz Gierałtowic podkreśla zarazem wagę zadania: - Inwestycja ma docelowo chronić sołectwo Przyszowice przed zalaniem rejonów depresyjnych względem rzeki Kłodnicy. Główny etap to budowa przepompowni o wydajności 3 tysięcy metrów sześciennych na godzinę, której zadaniem byłby równoległy przerzut wody do Kłodnicy w stosunku do istniejącej przepompowni o wydajności około 5 tysięcy metrów sześciennych na godzinę w sytuacjach zagrożenia powodziowego. W maju 2010 roku napływ wody sięgnął 8 tysięcy metrów sześciennych. Prace projektowe rozpoczęto w roku 2004. Gmina od wielu lat naciska na kopalnię Sośnica-Makoszowy oraz na Kompanię Węglową, aby wykonać to zadanie - przekonuje wójt.
- Mamy rok 2012, rusza I etap. Jest to dobry, ale mały krok do celu - stwierdza Joachim Bargiel, deklarując jednocześnie, że gmina jest chętna do udzielenia wszelkiej możliwej pomocy w realizacji tej inwestycji.
Plan przed sądem
O trudnych relacjach Gierałtowic z kopalnią Sośnica-Makoszowy w kontekście opiniowania planów ruchu i koniecznych inwestycji hydrotechnicznych pisaliśmy już wielokrotnie, zwłaszcza po powodzi w maju 2010 r. Także wtedy wójt gminy przekonywał, iż jest "zwolennikiem zrównoważonego rozwoju i rzetelnego współistnienia z górniczym partnerem". Werbalnie takie deklaracje brzmią dobrze. W sferze faktów jest jednak m.in. tak, że do wielkich niewiadomych w Gierałtowicach należy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, podstawowy dokument dla projektowania jakichkolwiek przedsięwzięć na terenie gminy. Tymczasem, z powodu licznych uchybień, od ubiegłego roku w ramach rozstrzygnięcia nadzorczego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Katowicach trwa prowadzone na wniosek wojewody śląskiego postępowanie o unieważnienie w całości miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
